B:28 | senôn se é per sa grand' ocajôn, |
1:7 | por séus de sa masnada |
1:39 | vẽéron sa oférta dar |
2:11 | ben feita a sa mesura, |
2:23 | per que sa loor tornada |
2:38 | en loar sa precïosa |
4:61 | Raquél, sa madre, que ben |
4:90 | fezéra per sa folía, |
5:13 | e servidor de Déus e de sa lei amador, |
5:15 | Aquest' Emperador a sa mollér quería mui gran ben, |
5:22 | de que vos ja diss', a sa mollér a Emperadriz o déu, |
5:28 | catou séu irmão a sa mollér e namorou-s' entôn |
5:37 | a sa mollér, e ela lógo soltar mandou |
5:47 | de sa mollér, que, porque non quiséra con ela errar, |
5:94 | disse-lle que fezésse séu talán, e sería sa pról; |
5:113 | e a érva achou so sa cabeça e disse de pran: |
6:16 | que vencía quantos éran | en sa térr' e alende. |
6:34 | e levó-o a sa casa, | pois se foron as gentes; |
6:39 | mas déu muï maa noite | a sa madre, a mesquinna, |
6:48 | que non vẽes a ta madre, | que ja sa mórt' entende.” |
7:3 | que a sa graça ponna |
7:18 | séu feit' e sa besonna. |
8:14 | estand' ant' a sa omagen, | chorando dos ollos séus; |
8:40 | lle trouxe a sa eigreja | o jograr que dit' havemos. |
9 | Esta é como Santa María fez en Sardonai, préto de Domás, que a sa omagen, que éra pintada en ũa távoa, se fezésse carne e manass' óio. |
9:42 | a sa companía, |
9:68 | foi-s' entôn sa vi', a | omagen no sẽo. |
9:116 | por sa delivrança, |
9:129 | e con sa omagen | o monge foi fóra |
9:148 | e foi aa dona | contar sa fazenda, |
11:12 | a sa fazenda sabía, |
11:17 | a ũa sa druda ía |
11:56 | sa razôn con preitesía |
12 | Esta é como Santa María se queixou en Toledo eno día de sa fésta de agosto, porque os judéus crucifigavan ũa omagen de cera, a semellança de séu Fillo. |
12:6 | na sa fésta que no mes d' Agosto jaz. |
13:2 | un ladrôn, assí sa Madre | outro de mórte livrou. |
13:5 | que Elbo por nom' havía; | mas sempr' en sa oraçôn |
13:26 | dela foi sempr' en sa vida, | ca en orden lógu' entrou. |
14:34 | mas tórn' a alma no córpo, | e compra sa profissôn.” |
15:65 | roguemos-lle pola sa bondade |
15:93 | en séu cavalo branqu', e sa lança |
15:100 | hei, San Basil' en sa visôn viu; |
15:125 | éu fui catar a sa sepultura |
16 | Esta é como Santa María converteu un cavaleiro namorado, que s' houvér' a desasperar porque non podía haver sa amiga. |
16:44 | de comprir o ano, cuidand' haver sa sennor, |
16:48 | mostrand' a Santa María sa coit' e séu mal, |
17:18 | mató-o dentr' en sa cas' ensserrada. |
18:6 | sa apostura, |
18:12 | en sa casa fazía. |
18:70 | na sa capéla |
18:76 | van per sa gran folía. |
19:13 | mas ant' o altar con sa gran felonía |
19:14 | péças del fezéron per sa pecadilla. |
19:26 | que os non metesse o dém' en sa pilla. |
21:46 | e a sa Madre, porque a quis oír. |
22:19 | Entôn a sa azcũa lle lançou |
23:2 | ben assí depois sa Madr' acrecentou o vinno. |
23:10 | del Rei, que a sa casa vẽéra de caminno. |
23:24 | e el Rei e sa companna toda foi comprida |
24:43 | de sa Madre, fez-lle nacer |
25:52 | e vós, sa Madre muit' honrrada,” |
25:103 | Entôn foi sa mão tender |
25:108 | a sa casa, e séus dinneiros |
25:115 | Pois houve feito de sa pról, |
25:144 | do judéu sa aleivosía, |
28:69 | que Déus por sa Madre fez |
29 | Esta é como Santa María fez parecer nas pédras omágẽes a sa semellança. |
29:25 | que a sa Madre honrrar |
30:11 | que da sa graça nen do séu amor |
31:6 | de Jésse na sa eigreja | que éste en Vila-Sirga, |
31:12 | e ar van-x' i muitos sãos, | que dan i sa caridade; |
31:24 | ante sa mollér estando, | diss' assí: “Santa María, |
31:36 | a sa mollér o vilão | diss': “Irei cras a mercado; |
31:48 | meteu-se na sa eigreja | e parou-s' ant' a omage; |
31:49 | e por haver sa raçôn |
32:9 | a sa missa, óra- |
32:25 | e que sa vía |
32:39 | na sa bailía, |
32:42 | e déu ao préste | sa raçôn dobrada. |
33:41 | sa vea foron alçar, |
34:11 | de noit'. E poi-la levou so sa capa furtada, |
34:12 | en sa cas' a foi deitar na cámara privada, |
34:24 | con agua e lógu' entôn a sa casa levou-a, |
35:22 | per que sa eigreja feita | podéss' aginna seer. |
35:52 | cada ũa de sa parte, | por ena nave ferir. |
35:90 | que en salvo a sa térra | a podería trager. |
35:93 | querendo vingar sa Madre, | fez com' aquel que aduz |
35:95 | o gran tórto que fezéran | a sa Madr' Emperadriz, |
35:101 | que a sa Madre do nósso | demos, quis do que tevér |
36:6 | d' hómees por sa pról buscar, no que todos punnades. |
36:7 | E u singravan pelo mar, atal foi sa ventura |
37:10 | e na sa eigreja ant' o altar jazía |
38:34 | en pédra Déus con sa Madre seer, |
38:49 | mas sa Madre os séus deitados |
39 | Esta é como Santa María guardou a sa omagen, que a non queimas' o fógo. |
39:2 | de prender mal da Virgen sa figura. |
39:16 | a sa omagen, que nen sól o véo |
39:18 | guardou no forno con sa vestidura. |
39:21 | non tangeu sa omage vèramente, |
39:30 | assí cheirava con sa cobertura. |
40:20 | sa mesagería. |
41:19 | porque a sa mercee é mui maior |
42:10 | ũas gentes sa eigreja, | e porên foran tirar |
42:20 | que sa amiga lle déra, | que end' éra natural. |
42:33 | Pois feit' houve sa promessa, | o donzél lógo s' ergeu, |
42:66 | que s' ergeu e foi sa vía, | que non chamou dous nen tres |
42:69 | E pois en toda sa vida, | per com' éu escrit' achei, |
43 | Esta é como Santa María resucitou un meninno na sa eigreja de Salas. |
43:4 | de sa mollér, que havía | bõa e que muit' amava, |
43:12 | de fazer sa romaría | e en séu caminn' entraron. |
43:14 | que podéssen haver fillo | ontr' el e sa companneira. |
43:17 | e por séu servidor sempre | na sa eigreja o désse; |
43:34 | con sa cera como ll' ela | prometera da primeira. |
43:38 | o pos, fazendo gran chanto, | depenando sa moleira |
44:18 | de sa av', e diss' assí: “Ai, Sennor |
44:24 | en sa figura, e sempr' andarei |
45:16 | un día meteu ben mentes | como sa alma cativa |
45:22 | estar e enfermaría, | e todo en sa herdade. |
45:30 | muit' apóst' e mui viçoso, | u comprís' sa caridade. |
45:33 | e os démões a alma | fillaron del en sa sórte, |
46 | Esta é como a omagen de Santa María, que un mouro guardava en sa casa honrradamente, deitou leite das tetas. |
46:18 | a sa térra, e juntar |
47:14 | muit', e mui ben sa orden | tiínna, com' aprendí; |
48:13 | por que os monges lle davan | sa renta da abadía; |
48:19 | Os monges, porque sentían | a sa casa mui menguada, |
48:27 | Pois sa oraçôn fezéron, | a Sennor de pïadade |
48:28 | fez que se cambiou a fonte | ben dentro na sa herdade |
48:31 | Pois que viu o cavaleiro | que sa font' assí perdera |
49 | Esta é de como Santa María guïou os roméus, que ían a sa eigreja a Seixôn e erraran o caminno de noite. |
49:12 | per sa gran folía. |
51:60 | muito dos ollos chorando, | connocendo sa maldade; |
51:63 | e sa hóst' alçou |
53:8 | sa madr' éra que fïava | a lãa mui volontér, |
53:17 | des i foi-se con sa madre; | mas atal amor colleu |
53:24 | e travou lógu' en sa madre, | dizendo: “Ai éu, ai éu!” |
54:6 | que sa vertude nos acórr' aginna. |
54:44 | e pois tirou a sa teta do sẽo |
54:58 | foron tanger ũa sa campaínna, |
55:11 | comprétas e madodinnos | ben ant' a sa majestade. |
55:21 | ben des que do mõesteiro | sen sa lecença saíra, |
55:30 | pera a sa majestade, | e como quen se razõa |
55:40 | e ena coita da dona | pos lógo sa meezinna, |
55:56 | e el que éra sa madre; | e a maravilla féra |
56 | Esta é como Santa María fez nacer as cinco rósas na boca do monge depós sa mórte, polos cinco salmos que dizía a honrra das cinco lêteras que há no séu nome. |
56:19 | por en sa loor crecer, |
57 | Esta é como Santa María fez guarecer os ladrões que foran tolleitos porque roubaran ũa dona e sa companna que ían en romaría a Monsarrat. |
57:26 | con toda sa companna, |
57:29 | e iren sa vía. |
57:40 | con sa compannía. |
57:43 | foi-s' ende con sa gente |
59 | Como o Crucifisso déu a palmada a honrra de sa madre aa monja de Fontebrar que poséra de s' ir con séu entendedor. |
59:24 | cada que sa oraçôn |
59:77 | nena sa Madre, que féra- |
60:8 | do dém' en sa prijôn, |
62:6 | foi que sa herdad' houvéra perduda. |
62:26 | E sa demanda lle foi ben cabuda; |
64:10 | por mollér, e foi-a pera sa casa levar. |
64:15 | Ante que movesse, disse-ll' assí sa mollér: |
64:40 | e porend' ũa sa covilleira cometeu |
65:2 | Déus pola sa Madr' haverá perdõado. |
65:20 | nen preçou sa escomoiôn ũa palla. |
65:29 | en que el jazía por sa descreença, |
65:53 | e pois sa fazenda toda houv' oída, |
65:75 | E o ermitán déu-lle sa carta lógo |
65:119 | E fez-lle sa cama ben entre dous cantos; |
65:192 | sa mórt' os da vila e lógo vẽéssen |
66:3 | ben se porrá sa fazenda. |
67:2 | que con esto nos defende | do dém' e da sa maldade. |
67:34 | servir sempr' en todas cousas | segundo sa voontade. |
67:46 | macar lle pról non havía, | por mostrar sa crüeldade. |
67:53 | e por aquesto o démo | tanto temeu sa vĩida, |
67:66 | e poi-lo catou o bispo, | connoceu sa falsidade. |
68:12 | a sa combooça mortal; |
68:30 | me, põend' en térra sa faz.” |
69:61 | Pedro do monge, u fez sa passada |
71:53 | fez levar a sa alma | ao Céo, u visse |
71:54 | a sa bẽeita Madre, | a que loores demos. |
72:11 | Déus por sa Madre vingar |
72:18 | e sa Madre non leixou, |
72:26 | de sa cas' entôn saiu; |
72:35 | sa Madre, disse peor. |
75:11 | e por Déus nen por sa Madre | non dava sól nen dinneiro, |
75:12 | e de séu córpo pensava | muit' e de sa alma nada. |
75:15 | mais amava Jesú-Cristo | e a sa Madr', a Reínna, |
75:36 | entre tanto sa fazenda | havería ordinnada. |
75:60 | será vos de Jesú-Cristo | a sa alma demandada.” |
75:95 | que perdeu per sa folía | aquel rico de mal siso, |
75:96 | por que sa alma agora | será do démo levada.” |
75:107 | que o chamou con sa mão | como xo ante chamara, |
75:139 | e depois, quando ll' a alma | de sa carne foi saída, |
76 | Como Santa María déu séu fillo aa bõa mollér, que éra mórto, en tal que lle désse o séu que fillara aa sa omagen dos braços. |
76:13 | mais sa madr' houvéra por el a perder |
77 | Esta é como Santa María sãou na sa igreja en Lugo ũa mollér contreita dos pées e das mãos. |
77:4 | ena sa igrej' en Lugo, grand' e pïadoso, |
77:18 | ant' a sa igreja, pequen' e estreito. |
77:22 | na sa fésta grande, como vos retreito |
78 | Como Santa María guardou un privado do Conde de Tolosa que non fosse queimado no forno, porque oía sa missa cada día. |
78:18 | haver con el conde sa vida mais viçosa. |
78:35 | E u ele ía cabo de sa carreira, |
78:61 | se tornou al conde, e dentr' en sa repóste |
81:32 | e con sa coor natural, |
84:13 | e por esto de sa casa | fezéra un gran portal |
84:16 | cada noite s' esfurtava | de sa mollér e dos séus |
84:19 | El aquest' assí dizendo, | sa mollér mentes parou |
84:39 | E fillou sa mollér lógo | e deitó-a, sen mentir, |
84:41 | podéss' hóme de sa casa; | e a pórta foi abrir |
84:51 | El entôn tornou-se lógo | e foi sa mollér veer, |
84:53 | Entôn el e sa companna | começaron bẽeizer |
87:38 | fezéron del sa esleiçôn, |
89:45 | e a sa madre dada. |
91:18 | por sa saúd' i cobrar, |
93:8 | pola sa pïedade que lle quis mostrar. |
93:22 | sofrendo ben sa coita, e nunca errou |
93:23 | a Déus nen a sa Madre, e sempre rezou |
94:19 | tẽer sa orden, que ni- |
94:36 | diss' ela en sa razôn, |
94:40 | por ben fazer sa fazenda, |
94:53 | por en sa claustra tornar, |
95:6 | sa térra e foi fazer en Portugal morada |
95:13 | ca a sa mui gran mercee nunca é falida |
95:28 | estand' un día pescando com' éra sa manna, |
95:67 | e foron sa vía que sól non se detevéron, |
96:29 | nos dade, por Déus e por sa creença, |
97:24 | e fez chorando sa oraçôn, |
98:10 | que entrass' en sa eigreja, | non quis consentir. |
98:28 | E sempr' ela en sa vida | a Virgen serviu |
102:12 | punnava en sa loor. |
103:6 | e que o viss' en sa vida | ante que fosse morrer. |
103:37 | polo rógo de sa Madre, | Virgen santa de gran prez! |
104:8 | que ũa sa barragãa | houve un escudeirôn; |
105 | Como Santa María guareceu a mollér que chagara séu marido porque a non podía haver a sa guisa. |
107:37 | ment' e foi-se sa carreira |
108:46 | que sa mollér emprennar |
110:4 | a que fez porque Déus a sa carne sagrada |
110:6 | sa deïdad' en carne, vista e oída? |
111:32 | de sa alma, muit' irado |
112:13 | senôn pela sa ajuda, |
113:13 | de sa Madre grorïosa, | a Reínna esperital; |
113:26 | Déus, sa Madre grorïosa, | vêeno quantos que i van |
114 | Esta é dun mancebo a que séus ẽemigos chagaron mui mal de mórte, e sa madre prometera-o a Santa María de Salas, e foi lógo guarido. |
114:15 | Quand' oiu aquesto sa madr', a mesquinna, |
114:18 | a sa cas' e pos-lo en ũus portaes. |
114:32 | diss' el a sa madre que o desatasse, |
115 | Esta é como Santa María tolleu ao démo o mininno que lle déra sa madre con sanna de séu marido, porque concebera del día de Pascoa. |
115:7 | e con sa amparança |
115:35 | sa fazenda fazía. |
115:36 | Est' hóme e sa mollér |
115:60 | por con sa mollér jazer. |
115:70 | por britar sa profissôn; |
115:83 | a britar sa promessa, |
115:110 | a sa madre, sen falir, |
115:191 | nona quér, e sa manna |
115:193 | d' outr' hóme, e sa vida |
115:209 | que viu dentr' en sa céla, |
115:227 | o moço sa fazenda |
115:290 | o moço; e en sa pról |
116 | Esta é como Santa María fez acender dúas candeas na sa eigreja en Salamanca, porque o mercador que as i poséra llas encomendara. |
116:16 | cada que sa vigía |
117:10 | per que sa lavor na térra fosse connoçuda. |
117:16 | que por sa Madre Déus dela fillou, fez-ll' as mãos |
118:27 | de sa casa; e séu marid' entôn |
118:33 | pos sa omagen, dizendo: “Loar |
119 | Como Santa María tolleu un joíz aos dïáboos que o levavan e tornó-o a sa casa e disse-lle que se mẽefestasse, ca outro día havía de morrer. |
119:8 | en que viçosa tiínna muito sa pessõa, |
119:49 | que lógo sen estardança pera Déus sa ida |
119:53 | a sa casa, e envïou polo guardïão |
121:13 | fazía, e a põía | na sa omagen; des ên |
121:37 | e faz con el a guerlanda | e é sa ajudador, |
121:41 | que en sa mão tevésse; | mais pela térra oiu |
122:5 | na sa capéla, e creed' a mi |
122:9 | e dentro ũa sa figura sé |
122:19 | Esta meninna sa madre crïar |
122:23 | toda a noite sa ama levou, |
122:25 | e a sa madre lógo o contou, |
122:27 | de lle morrer sa filla. E entôn |
122:33 | da sa omagen da Madre de Déus.” |
122:52 | e levou sa filla daquela vez, |
124:11 | de jajũá-la sa fésta | de março, com' este fez, |
124:32 | e de como nós creemos, | Déus sa alma recebeu. |
124:34 | ca esse día rapara | sa barva en Alcalá |
124:38 | pola sa gran pïadade, | e sempre nos manterrá. |
125:43 | que séu padre e sa madre | a querían porên matar; |
125:49 | con aquel crérigu'. E disse | a sa madre que manamán |
125:55 | sa filla por casamento, | e prometeu-lles sen falir |
125:68 | fezo que a sa eigreja | fosse, como ir soía. |
125:80 | de ti por quanto quisische | do démo sa companía.” |
126:16 | nóssa, sa Madre. Porên sofredor |
127 | Esta é como Santa María non quis que entrasse na sa eigreja do Poe un mancebo que déra a sa madre un couce; e el, pois viu que non podía entrar, cortou o pée, e depois sãou-o Santa María. |
127:6 | con sa madre que havía | bõa fora barallar. |
127:8 | dentr' en séu córpo sa madre, | e do pée a feriu |
127:16 | en gẽollos a sa madre | e que lle pediss' en don |
127:21 | mais dentro na sa eigreja | sól entrar nono leixou |
127:34 | mais sa madre, pois viu esto, | começou de braadar, |
128 | Esta é do Córpo de Nóstro Sennor, que un vilão metera en ũa sa colmẽa por haver muito mél e muita cera; e ao catar do mél mostrou-se que éra Santa María con séu fill' en braço. |
128:46 | aquel día con sa noite, | e de todos mui catada |
128:48 | Outro día ar disséron | sa missa, mas non aginna; |
128:53 | con sa Madr' a Virgen santa, | Reínna de Paraíso. |
129:11 | Mas ele pos sa alm' e sa fazenda |
129:22 | E pera Salas fez lógo sa ida, |
129:30 | de fazer lóg' a ela sa vĩida. |
131:9 | e sa mollér Jordana, segund' oí, |
131:27 | Mais la santa dona, sa mollér, que fez? |
131:67 | E ele lles contou que por sa mollér |
132 | Esta é como Santa María fez ao crérigo que lle prometera castidade e se casara que leixasse sa mollér e a fosse servir. |
132:12 | nen toda sa apostura |
132:29 | e ant' a sa Magestade |
132:32 | séu padr' e sa madre mórtos |
132:112 | e por saír de sa ira |
132:129 | e lógo foi sa carreira |
132:137 | pois sempr' en toda sa vida. |
134 | Esta é como Santa María guareceu na sa eigreja en París un hóme que se tallara a pérna por gran door que havía do fógo de San Marçal, e outros muitos que éran con ele. |
134:8 | vẽéran demandar da sa pïadade. |
134:24 | sa razôn oída; |
134:49 | que sa pérna tallara con crüeldade |
135:48 | sa filla e a casou |
135:76 | os ollos, e sa razôn |
136:13 | de sa companna jogavan ant' a Majestade |
136:14 | dados hómees e molléres, com' é sa usança. |
136:18 | corrend' e lóg' ũa pédra por sa malandança |
136:26 | desta guisa a sa Madre quis Déus dar vingança. |
137:12 | nen sa Madr', a Virgen santa, se lle non fezésse |
137:18 | e fazía sa promessa sempre mentireira. |
137:25 | porque non perdess' sa alma, come pïadosa |
137:28 | el tevéra que lle déssen, meteu sa femença |
138 | Como San Joán Boca-d' Ouro, porque loava a Santa María, tiraron-ll' os ollos e foi esterrado e deitado do patrïarcado; e depois fez-lle Santa María haver ollos, e cobrou per ela sa dinidade. |
138:2 | rogar, oír-ll-á ela sa oraçôn. |
138:46 | beijava sa Madre polo galardôn. |
138:52 | como a sa carne mui nóbre convên; |
138:58 | sa alma foi i u é San Simeôn. |
139:13 | a sa eigreja |
139:16 | mo-la sa faz |
140:3 | Loemos a sa mesura, |
140:4 | séu prez e sa apostura |
140:5 | e séu sen e sa cordura |
140:7 | Loemos a sa nobreza, |
140:8 | sa honrra e sa alteza, |
140:9 | sa mercee e sa franqueza |
140:11 | Loemos sa lealdade, |
140:12 | séu conórt' e sa bondade, |
140:13 | séu acórr' e sa verdade |
141:5 | u verá el e ela e sa gran vertude |
141:6 | e sa honrra, que nunca mais será falida. |
141:30 | e sa vellece lle sería conssomida. |
141:39 | a sa mercee fosse de tan gran vertude |
142:46 | con sa garça que trouxe ben dalên. |
143:22 | est' a Déus e a sa Madre servir |
145:18 | sa pórt' e s' asconde dentro nos rancões; |
145:52 | per rógo de sa Madre que llo rogara, |
146:28 | ameúd', en sa oraçôn. |
146:32 | a sa casa quería ir |
146:90 | ben aos téus e que sa pról |
147 | Como ũa mollér póbre déu sa ovella a guardar a un ovelleiro, e quando ao trosquïar das ovellas vẽo a vélla demandar a súa e o ovelleiro disse que a comera o lobo, chamou Santa María de Rocamador, e a ovella braadou u lla tiínna o ovelleiro asconduda e disse: “ei-me acá, ei-m' acá.” |
147:23 | tal coita por sa ovella | que tornou tal come pez. |
147:32 | sa ovella trosquïou, |
148:5 | que faz muitos en Chartes | por ũa sa camisa; |
148:9 | e cada un sa tea | léva e vai põê-la |
148:20 | sa camisa vestida, | ca armar non s' uviara; |
149:15 | assí que a sa missa | cantava cada día; |
149:18 | sa missa, mui de rijo | chorando lle rogava |
149:24 | viu a que de Déus Madre | foi per sa gran cordura, |
150:4 | esta é sa Madre Santa María. |
151:4 | por un crérigo que muito | a honrrava; mais fazía | sa vida lussurïosa |
151:16 | El respôs: “Porque da Virgen | bẽeita, Santa María, | a sa eigreja catara; |
152 | Como ũu bon cavaleiro d' armas, pero que éra luxurïoso, dezía sempr' “Ave María”, e Santa María o fez ên partir per sa demostrança. |
152:11 | E un día, u estava | cuidando en sa fazenda |
152:12 | com' emendass' en sa vida, | e havía gran contenda, |
152:28 | e el dalí adeante | enmendou tant' en sa vida, |
152:29 | per que quando do séu córpo | a sa alma foi partida, |
153:15 | ũa sa moça des ên, |
154:10 | que de Déus e de sa Madre | cuidou a fillar vingança. |
154:16 | ou a Déus ou a sa Madre | darei mui gran saetada.” |
154:33 | E assí passou sa vida; | e quando vẽo a mórte, |
156 | Este miragre fez Santa María en Cunnegro por un crérigo que cantava mui ben as sas prosas a sa loor, e prendêrono heréges e tallaron-ll' a lingua. |
156:33 | sa vóz, e sa voontade |
156:34 | e sa punna i meteu. |
157:1 | Déus por sa Madre castiga | a vegadas ben de chão |
157:4 | que a Rocamador ían, | que de sa Madr' éran séus, |
157:6 | mais a sa hóspeda foi-lles | mui maa de cabo são. |
157:25 | i, e muïto chorando; | e pois fez sa confissôn, |
158:22 | a Rocamador, sa casa, | mas per chãa e viçosa. |
159:24 | foron, e viron sa pósta | dacá e dalá saltar; |
161 | Como un hóme de Moriella, que ameúde ía a Santa María de Salas e tragía sa Magestade, viu vĩir nuveado e pos a Magestade na sa vinna; e non firiu i a pédra, e toda-las outras foron apedreados en derredor. |
161:6 | en que éra figurada | mui ben a sa Majestade. |
161:9 | e sa mollér e séus fillos | e vestía e calçava, |
161:20 | de sa vinna; e a pédra | feriu mui de rijo lógo |
162 | Como Santa María fez a sa omagen que mudaran dun altar a outro que se tornass' a séu logar onde a tolleran. |
162:15 | na sa eigreja, que está |
164:22 | e perdeu sa fremosura | e tornou descoorada; |
164:31 | sa coor com' ant' havía, | polo mal que recebeu, |
164:34 | sa coor, nen de séu Fillo, | ben des aquela vegada. |
164:38 | e foi des i adeante | sa eigreja mais dultada. |
165:12 | por saber mais sa fazend', e | un deles saber-lle fez |
165:27 | Pois sa oraçôn fezéron, | per quant' end' éu aprendí, |
165:56 | e desta guisa sa vila | guardou a do bon talán; |
166 | Esta é como Santa María guareceu un hóme que éra tolleito do córpo e dos nembros, na sa eigreja en Salas. |
167:11 | e comendou-ll' o meninno | e guisou sa oferenda. |
167:16 | con sa omagen de cera, | que ja lle tenno comprada, |
167:26 | ca a sa mui gran vertude | passa per toda sabença. |
169 | Esta é dun miragre que fezo Santa María por ũa sa eigreja que é ena Arreixaca de Murça, de como foron mouros acordados de a destroír e nunca o acabaron. |
169:14 | aa Virgen rogavan, | lógo sa oraçôn |
169:20 | macar que xo, tiínnan | ensserrad' en sa pilla. |
169:43 | que cuidaron os mouros, | por eixalçar sa fé, |
169:44 | gãar Murça per arte. | Mais sa falss' armadilla |
170:10 | e nos meteu dos santos en sa az? |
170:22 | que, pois morrer, que verei a sa faz. |
171:15 | de sa mollér, e prometer |
172:5 | con sa nave carregada | de mui bõa merchandía, |
172:13 | valeu-lle con sa mercee | e non lle foi vagarosa, |
172:21 | Pois a sa térra tornaron | e fezéron romarías |
172:25 | con séu haver ao pórto, | e meteu-s' en sa comenda. |
173:12 | porend' en Santa María | sa voontad' e séu sen |
173:15 | [...] E que esto non dissésse | a outri, mas sa carreira |
173:22 | ca a sa gran lealdade | passa todas lealdades. |
174:13 | sa lingua, con que a Virgen | sevéra mal dẽostando. |
174:15 | e foi pera sa pousada | con gran door mui coitado; |
174:21 | que ll' en aquela gran coita | pos lógo sa meezinna, |
175:18 | fillou un vaso de prata | alá en sa poridade |
175:42 | e me sofreu en sas mãos | pola sa gran caridade.” |
175:64 | polo heréj'; e pois vẽo | con sa cara vergonnosa, |
175:70 | ar fez que prendesse mórte | qual buscou por sa maldade. |
176:11 | dões e a sa omagen | faría, com' aprix éu, |
177:3 | Ca pois ela enos céos | sé con Déus e sa Madr' é, |
177:20 | e pola Virgen, sa Madre, | que sempr' acórr' aos séus. |
178:8 | en sa casa, fremosinna, | que lóg' a séu fillo déu, |
178:20 | do éro, e o meninno, | viu sa múa esfolar |
179:14 | ca sa física non fal. |
180:22 | deceu no mundo da sa alta séla. |
180:28 | e o dém' e toda sa alcavéla. |
180:39 | senôn sa touca, ca eno logar |
180:58 | E lóg' alí dela fez Déus sa céla. |
181:34 | e assí foi sa mercee | de todos mui connoçuda. |
182:39 | Mais sa madre coitada |
182:47 | Sa oraçôn oída |
183:2 | dela mal a sa omagen, | e caomia-llo assaz. |
184:23 | ferida pelo costado | que morreu, tal foi sa sórte. |
184:25 | havía pera sa chaga | que na face lle ficara |
184:26 | que ll' o cuitélo fezéra | que a sa madre matara. |
184:28 | sa madre, que non morresse | nen foss' el en ataúde. |
184:32 | este feito e que sempre | hóm' en sa loor estude. |
185:47 | Tan tóst' el rei de Grãada | sa cïada fez saír |
185:54 | fez lóg' a toda sa gente | o castélo combater |
185:70 | E mandou tanger as trombas | e fez sa hóste mover. |
185:72 | loores por sa bondade, | ca mui gran dereit' i han, |
186:12 | mais sa sógra lle quería tan gran mal, |
187:17 | ant' aa Virgen que acórra a sa mongía.” |
188:22 | que a sa Madre bẽeita | a fosse sigo levar. |
189:9 | e aa Virgen bẽeita | fez lógo sa oraçôn |
189:17 | e pos en sa voontade | de non fazer al senôn |
191:1 | O que de Santa María | sa mercee ben gaanna, |
191:8 | que fora por sa soldada, | cuidand' end' algún dinneiro |
191:19 | que lle valvéss'. E tan tóste | foi sa oraçôn oída; |
192:47 | sa fé e dultosa |
192:137 | Sa razôn fĩida, |
193:18 | ca o que en ela fía, | en sa mercee non érra. |
194:5 | e andando pelas cortes, | fazendo ben sa besonna, |
194:11 | que lle tevéss' a carreira | con outro de sa companna |
194:39 | O jograr se foi sa vía, | dando mui grandes loores |
195 | Como Santa María fez que honrrassen o cavaleiro que morreu no torneamento, porque guardou a sa fésta. |
195:23 | sa luxurïosa |
195:49 | dentr' a sa pousada, |
195:63 | sa noit' e punnara |
195:103 | sa vida, e fórte |
195:104 | temeu del sa mórte. |
195:108 | dizendo: “Daquel sa sórte |
196:2 | dos que a non connocían, | e sa bondade sabuda. |
196:10 | per que pois sa voontade | foi na Virgen concebuda. |
196:35 | por sa Madre.” E tan tóste | o meteron na eigreja; |
196:42 | sa vida; e a sa mórte | foi-ll' a alma recebuda |
197:7 | mui maior poder sa Madre | há en os ressucitar; |
197:31 | e éu promet' a sa óbra | déz daquestes pórcos méus, |
197:33 | Por rógo da Virgen Madre | Déus sa oraçôn oiu, |
198 | Esta é como Santa María fez fazer paz e que se perdõassen ũus hómees que se querían matar ũus con outros ant' a sa eigreja en Terena. |
198:15 | fossen da lid' a sa casa, | mais en meógo dun chão, |
198:29 | grandes a Santa María; | e pois sa fésta fezéron, |
199:5 | lógo quér que por sa Madre | sejan todos perdõados |
199:37 | e pera haver mercee | nunca a sa pórta sérra, |
200:33 | que con sa gran pïadade |
201 | Como Santa María livrou de mórte ũa donzéla que prometera de guardar sa virgĩidade. |
201:9 | e que lle prometera | de seer sa ancéla |
201:15 | de guisa que foi prenne | per sa malaventura |
201:26 | de Déus nen de sa Madre | seer non podería. |
201:42 | e guarda-me do démo | e da sa gran perfía.” |
201:53 | fez dalí e pres orden, | u acimou sa vida |
201:54 | tan ben, por que dos santos | foi en sa companía. |
202:5 | havía en fazer prosas | de sa loor e dizer |
202:6 | sa bondad' e sa mesura | e séu prez e sa valor. |
202:15 | Ca ela éra ben feita | de sa loor e de Déus |
203:11 | que tevésse. En sa casa | un día estand' assí, |
203:17 | ante si ũa sa filla | e disso: “Se i ficou |
204:4 | El un bon arcedïago | en sa orden recebeu, |
205:6 | parece a sa vertude | sobre tod' hóme coitado. |
206 | Como o Papa Leôn cortou sa mão, porque éra tentado d' amor dũa mollér que lla beijara, e pois sãó-o Santa María. |
206:10 | que ll' amostrou u sa missa | dizía sobr' un altar. |
206:13 | e depois do Avangeo | sa oférta ll' ofereu |
208:9 | nen en Déus nen en sa Madre, | ante de chão dizer |
208:19 | E pois chegou a sa casa, | foi atal sa entençôn |
208:23 | E en ũa sa colmẽa | o deitou e diss' assí: |
209:5 | per sa Madre Virgen, a que sempr' amei, |
209:34 | cada un põendo en térra sa faz. |
211:6 | cobiiçar d' haver a sa companía. |
211:12 | que a sa eigreja vẽéron tóste |
212:19 | en sa voda.” Mas con medo | en llo dar muito dultou; |
212:22 | o sartal e en sa mão | llo foi a furto meter. |
212:23 | Ela déu-o a sa filla | e levou-a a bannar, |
212:37 | viu, prendeu atal conssello | de s' a sa casa vĩir, |
212:39 | E tornando-s' a sa casa, | teve que éra mellor |
213 | Como Santa María livrou ũu hóme bõo en Terena de mão de séus ẽemigos que o querían matar a tórto, porque ll' apõían que matara a sa mollér. |
213:15 | Onde ll' avẽo un día | que de sa casa saído |
213:17 | por fazer mais a sa guisa, | des que s' achou sen marido, |
213:22 | que a matara a furto | e se fora sa carreira. |
213:43 | E pois aquest' houve dit' e | sa oraçôn acabada, |
213:44 | compriu ben sa romaría; | e depois aa tornada |
213:58 | Mas un foi-o acalçando | con sa azcõa monteira. |
213:59 | E foi-se a el chegando, | sa azcõa sobre mão, |
213:70 | nen viron sól per u fora | fogind' en sa égua veira. |
213:75 | de sa mollér que matara, | com' eles ante creían. |
213:77 | mercee e por sa Madre, | ca ben de cérto sabían |
213:81 | pela sa grand' homildade | nos déu pera ⌧ céo ida |
214:2 | assí quér Santa María | gãar per sa santidade. |
214:18 | meteu i muitos dinneiros | por comprir sa voontade. |
214:36 | fez per si dad' a sa parte, | e tornou-s' o as de suso |
215 | Como Santa María guardou a sa Majestade que non recebesse dano de muitos tormentos que lle fazían os mouros. |
215:2 | a omage da sa Madre, | Virgen santa corõada. |
215:55 | E mandou que a guardassen | mui ben ena sa capéla, |
216:16 | que sa mollér ll' adussésse, | mui grand' algo ll' amostrou. |
216:19 | A ela foi-lle mui grave | por de sa casa saír, |
216:44 | e foi-s' u sa mollér éra | e contou-lle quanto viu, |
217:15 | Quand' esto viu sa companna, | punnaron de o meter |
218:16 | de gente de sa térra | a Santïago ía; |
218:19 | Ca dũa parte viían | sa grand' enfermedade, |
218:20 | e ar da outra parte | a sa gran pobridade; |
218:43 | E pois a poucos días | foi-se pera sa térra |
218:44 | por prazer da que nunca | sa mercee ensérra. |
219 | Esta é como Santa María fez tornar negra ũa figura do démo que éra entallada en mármor blanco, porque siía cabo da sa imagen que éra entallada en aquel mármor meesmo. |
219:18 | mui mal feit' en sa fegura, | segundo x' el é astroso. |
221:4 | fillou dela e pres carne; | ar porque de sa natura |
221:9 | que sempre Déus e sa Madre | amou e foi de séu bando, |
221:14 | E ar éra i sa madre, | a que muit' ende prazía, |
221:15 | e sa avóa i éra, | filla del Rei d' Ingratérra, |
221:20 | e un hespital fazía | el, e sa mollér lavrava |
221:26 | el Rei; mas entôn sa madre | tornou tal come sandía. |
221:37 | ca a mórte ja vencera | sa vida sen gran baralla. |
221:38 | Mas chegaron lóg' a Onna | e tevéron sa vegía |
221:41 | en tan grand' enfermedade | posésse sa meezinna, |
221:43 | A Virgen Santa María | lógo con sa pïadade |
221:44 | acorreu ao meninno | e de sa enfermedade |
222:41 | a ela que do dïabo | nos guard' e de sa perfía, |
223:2 | demanden a Virgen e a sa vertude. |
223:8 | mais dũa sa casa, cabo Monssarraz, |
224:16 | un hóme casado ben | con sa mollér que amava, |
224:20 | e que pois sa mórt' en séu | haver herdeiro ficasse. |
224:21 | Mais sa mollér emprennou, | e u cuidou que folgasse |
224:23 | Ca u pariu sa mollér, | naceu-ll' entôn ũa filla |
224:27 | O bon hóm' e sa mollér | foron entôn mui cuitados |
224:30 | eno que Déus quér fazer | cobraron sa queixadura. |
224:31 | E un an' enteir' ou mais | en sa casa a crïaron. |
224:38 | de Teren', acharon sa | filla mórta. Lóg' a ura |
225:40 | e fez lógo dela póos | e en sa bolssa guardou-a; |
225:41 | e quando disse sa missa, | consumiu-a e passou-a, |
226:32 | como sobre térra; e toda sa pról |
227:6 | a que muito mal fezéran | os mouros por sa razôn. |
227:9 | tẽer a fésta d' Agosto; | mais pois foi por sa besonna |
227:38 | que estavan assũados | por fazer sa oraçôn. |
228:1 | Tant' é grand' a sa mercee | da Virgen e sa bondade, |
228:2 | que sequér nas beschas mudas | demóstra sa pïadade. |
228:6 | que sãou por sa vertude; | e porên ben m' ascoitade: |
229 | Como Santa María guardou a sa eigreja en Vila-Sirga dos mouros que a querían derribar, e fez que fossen ende todos cégos e contreitos. |
231:5 | u pres sa carne sagrada |
231:58 | d' havermos sa compannía. |
232:16 | e foi-se pera sa térra | e séus hómees envïou |
232:31 | Pois que sa oraçôn feita | houve, ar tornou-s' entôn |
232:32 | a sa casa u morava, | chorando de coraçôn; |
233:2 | son con Déus e con sa Madr' e | sempre fazen séus mandados. |
233:33 | mal de Déus e de sa Madre | se i mais fazer provassen, |
235:40 | e que tornass' a sa térra | por en ela ben sãar; |
235:82 | a sa merce' e sa graça | no perigo temporal. |
237:10 | e pero sa fazenda mal | fazía, confïava |
237:23 | d' ir a sa térra; e entôn | vestiu-se ben privado |
237:33 | Quis aquel vilão comprir | sa voontade lógo |
237:47 | guarda-me polo prazer téu | do dém' e de sa grade, |
237:60 | a sa oraçôn ben oiu, | que sãa cégu' e mudo. |
238:9 | que el e sa Virgen Madre | santa e o séu bon prez, |
238:48 | Déus por si e por sa Madre, | e desto seede fis |
239:35 | e u a sa casa chegou |
239:66 | nos guarde por sa bondade, |
239:68 | nos dé por sa pïadade, |
239:70 | non entremos en sa prijôn, |
241 | Esta é como un meninno que éra esposado con ũa meninna caeu de cima dũa muit' alta pena en fondo, e quebrou per todo o córpo e morreu. E sa madre começó-o de pedir a Santa María, e déu-llo viv' e são, e ontr' o moço e sa esposa meteron-s' en orden. |
241:9 | Outra don' a par desta | morava, sa vezinna, |
241:18 | a moça e sa madre, | e mandou ben provado |
241:24 | mostrar i sa vertude | no menínn' aquel día. |
241:27 | e o meninn' un vaso | en sa mão fillava |
241:63 | Déu sa madr' a Déus graças | que lle tan ben comprido |
242:6 | mui tóst' acá nos acórre | sa vertud' e séu poder. |
242:10 | ía ena sa igreja, | que non quis leixar morrer. |
243 | Como ũus falcõeiros que andavan a caça estavan en coita de mórte en un regueiro, e chamaron Santa María de Vila-Sirga, e ela por sa mercee acorréu-lles. |
244 | Como Santa María guareceu un hóme que inchou que cuidou morrer, porque escarnecía dos que ían a sa igreja. |
244:16 | cada un pera sa casa; | pero ant' ían entrar |
244:18 | e a sa bẽeita Madre, | de que todo ben nos ven. |
244:30 | tevéron i sa vigía | e déron de séu argên. |
245:17 | fazía ben sa fazenda | servindo Déus, e des i |
245:20 | da Santa Virgen, e sempre | fazía sa oraçôn |
245:94 | que fez pois ben sa fazenda | e foi grand' esmolnador. |
245:100 | fazer aos pecadores | que façan todos sa pról, |
246:9 | e levava sa oférta | sigo por a oferir; |
246:11 | por fazendas de sa casa | muitas que houv' a fazer. |
246:19 | E pois aquest' houve feito | e compriu sa oraçôn, |
246:23 | e pos i sa oferenda, | des i lógo se saiu |
246:33 | e levó-a a sa casa, | ond' ela prazer prendeu; |
246:38 | en que Déus por sa mercee | quis de mi carne fillar.” |
246:41 | ende mui desconortada, | e en sa casa entrou, |
247:2 | assí veer fez sa madre | ũa moça mui privado. |
247:7 | Esta, ante que nacesse, | sa madre a prometera |
247:8 | que serviss' a sa eigreja | e un estadal de cera |
247:11 | Pero crïaron sa filla, | e ela foi ben crecendo; |
248 | Como dous marinneiros se querían matar en Laredo ant' o altar de Santa María, e pola sa gran mercee guardó-os que se non matassen nen se ferissen. |
248:7 | na sa igreja que dixe, | que sôbelo mar está |
248:27 | E ela o rógo deles | oiu e sa oraçôn; |
249:26 | por loar a sa mercee | e os séus bẽes gracir. |
251 | Como Santa María levou consigo a meninna de Proença que pedía o fillo aa sa Majestade. |
251:12 | mui prét' éra sa madre | levou-a, com' oí. |
251:74 | ant' o altar sa filla | polo feito saber. |
252:1 | Tan gran poder a sa Madre | déu eno fondo da térra |
253:3 | Ca pola sa homildade | é ela lum' e espello |
253:5 | e a sa virgĩidade | legou fórte no vencello |
253:6 | o démo que nos quiséra | todos meter so sa grade. |
253:37 | e meteu-se na igreja, | u sa oraçôn oída |
253:42 | que poséra con sa mão | el ant' a sa Magestade. |
253:46 | por s' ir e dalí levá-lo | por gãar sa caridade. |
253:57 | Déus e a sa Virgen Madr', e | a crerizía cantava |
253:61 | sólto de sa pẽedença, | pois que lle tolleu tan féra |
253:62 | cárrega que el levava | do férr' e de sa maldade. |
253:63 | Des i lóg' a Santïago | foi comprir sa romaría; |
253:64 | e pois tornou a sa térra, | serviu mui ben todavía, |
255:12 | por sa gran folía. |
255:22 | sa filla a marid' a séu prazer, |
255:40 | e sa mollér, que por el foi, achou |
255:106 | per sa vertude |
256 | Como Santa María guareceu a reínna Dona Beatriz de grand' enfermidade, porque aorou a sa omage con grand' esperança. |
256:9 | e sa mollér, a Reínna | Dona Beatriz, mandou |
256:23 | ca pois éu a sa fegura | vir, atal creença hei |
257:1 | Ben guarda Santa María pola sa vertude |
258:25 | e quando foi ben caente, | lógo sa madre chamou, |
259 | Como Santa María fez avĩir na sa eigreja d' Arraz dous jograres que se querían mal, e déu-lles ũa candea que non pode outre trager senôn eles. |
261:1 | Quen Jesú-Crist' e sa Madre veer |
261:2 | quisér, en sa vida há de guardar |
261:52 | ést' e sa Madre, onde foi nacer.” |
261:74 | e a sa Madre non ar quis leixar |
263 | Como Santa María apareceu a un hóme que éra tolleito de todo-los nembros e disse-lle que se fezésse levar a sa igreja e sería lógo são. |
264 | Como Santa María fez perecer as naves dos mouros que tiínnan cercada Costantinópla, tanto que os crischãos poséron a sa imagen na riba do mar. |
265:12 | mais de grand', e sempre des sa meninnez |
265:31 | en sa casa e amostrar a leer |
265:55 | porque sa lêtera estremar adur |
265:89 | aquela carta; e pois faça sa pról |
265:110 | cantou sa missa e fez gran precissôn. |
267:23 | Assí foi que el sa nav' houve fretada |
267:25 | pois que houve ben sa fazenda guisada, |
267:80 | e foi en sa térra, sen longa tardança |
268:44 | tornou-se pera sa térra | e foi de Santa María |
269 | Como un menino que éra sordo e mudo resuscitó-o Santa María per rógo de sa madre do menino e fez-lle cobrar o falar e o oír. |
269:28 | Quand' esto oiu sa madre, | disse como vos direi: |
272 | Como Santa María fez en San Joán de Leterán en Roma que se mudasse ũa sa omagen da ũa parede da igreja na outra. |
272:37 | maior miragre mostrara | sa Madr': “E pois ela quér |
274:2 | non temades que perder- | se póssa per sa folía. |
274:5 | aa Virgen sa garnacha | d' orações, e poder |
274:43 | El entôn no mõesteiro | sa pẽedença fillou |
275:41 | sa romaría; e porque os guarir |
276:8 | ũa sa eigrej' alí, |
276:15 | que na sa eigreja 'ntôn |
276:56 | sa vertude fremosa |
276:57 | e sa |
278 | Como ũa bõa dona de França, que éra céga, vẽo a Vila-Sirga e teve i vigía, e foi lógo guarida e cobrou séu lume. E ela indo-se pera sa térra, achou un cégo que ía en romaría a Santïago, e ela consellou-lle que fosse per Vila-Sirga e guarecería. |
278:14 | que non sãou de sa ida | que sól podésse veer. |
278:16 | ũa sa filla lle disse: | “Treides, se Déus vos perdôn, |
278:22 | se deitaron. E a céga | foi sa oraçôn fazer, |
278:36 | dela e foi sa carreira, | tanto que s' el espediu; |
278:37 | e pois foi en Vila-Sirga, | fez sa oraçôn e viu, |
280:18 | atant' é sa mercee sobeja. |
281:2 | se ben fïar en sa Madre, | fará-ll' ela perdõar. |
281:32 | de sa Madre non negares, | mais dou-che mui grand' haver; |
281:40 | de fóra o cavaleiro, | e a sa mão levou |
282:6 | pero quena aquí chama | sa mercee non lle fal. |
283:21 | en sa eigreja e mostrar |
284:2 | guardá-lo-á do démo | e de sa tentaçôn. |
284:10 | a sa alma levara | o dém' a perdiçôn. |
284:38 | E lógo ante todos | fezo sa confissôn, |
285:13 | fillou por sa companneira e por sa aguardador, |
285:24 | que ll' el muitas vegadas | sa coita non dizía |
285:38 | chorand' ant' ũa sa omagen que éra mui béla, |
285:47 | e foi-se sa vía, |
285:60 | e por ir-s' ende sa carreira foi aa eigreja; |
285:75 | Poi-la levou a sa térra e con ela juras pres, |
285:78 | a fez sennor de sa herdade, mais ca ll' el disséra. |
285:102 | quiso Déus que da sa graça foss' ele ben comprido, |
286:3 | Ca, sen que lles dá sa graça | con que póssan fazer ben, |
286:33 | que tan grand' é sa bondade | que sempre faz o mellor; |
287:33 | e quando foi aa pórta, | viu sa mollér i seer |
288:9 | e alí sempre fazía | sa vida e sa morada, |
288:18 | loand' a Santa María, | séu ben e sa grãadece. |
288:26 | que a sa gran fremosura | mais ca o sól esprandece.” |
288:28 | a Déus e pois a sa Madre, | que é Sennor das sennores; |
288:31 | morreu. E foi a sa alma | pera Déus dereitamente, |
289:9 | teendo sa fouç' en mão | e un sombreir' en sa tésta, |
289:17 | e ben assí o levaron | tolleito a sa pousada |
289:24 | rogando Santa María | que pela sa pïadade |
289:25 | lle valess' e non catasse | aa sa gran neicidade, |
292:2 | sa lealdad' a aquele | que acha sempre leal. |
292:22 | sa omagen na mezquita | põía eno portal. |
292:23 | E ar fezo-ll' a sa mórte | que polo mellor morreu |
292:29 | mostrou por el sempr' e móstra, | e sa mollér Beatriz |
292:35 | Ca o achou tod' enteiro | e a sa madre, ca Déus |
292:39 | Esto foi quando o córpo | de sa madre fez vĩir |
292:45 | de seer rei en cadeira, | e que sa espada ten |
292:66 | na sa eigreja de Burgos | do mõesteiro reial.” |
293:28 | que mostrasse por sa Madre | alí dos miragres séus; |
294:8 | que ant' ũa sa eigreja | mui ben feita e fremosa |
294:27 | por a sa Sennor guardaren. | Un deles alçou a mão |
295:18 | e San Ioán e San Marcos, | sa Madr' éste sen falir. |
295:24 | que el Rei fez sa omagen | da Virgen; e poi-la viu |
297 | Como Santa María mostrou vertude na sa omagen, porque dizía un frade que non havía vertude no madeir' entallado. |
297:5 | en Déus e ena sa Madre, | per que séu amor hajades, |
297:11 | E pois a sa gran vertude | assí ést' aparellada |
297:35 | E des hoi mais sa fazenda | nunca irá adeante, |
297:39 | Tod' aquest' assí avẽo: | ca sempre fez sa fazenda |
297:42 | del por si e por sa Madre | come d' hóme que non cree. |
298:23 | que do dém' havía fez sa oraçôn |
298:30 | sa oraçôn quant' ela pode mellor, |
298:58 | sa Madre, serviu e foi esmolnador. |
299 | Como Santa María vẽo en visiôn a un freire e mandou-lle que désse ũa sa omagen que tragía a un rei. |
301:2 | muitas vezes i os cambia | por mostrar sa apostura. |
301:4 | a Virgen en Vila-Sirga, | na sa eigreja honrrada, |
301:10 | na sa mercee fïando, | mui comprida de mesura. |
302 | Como Santa María de Monsarrat descobriu un furto que se fez na sa igreja. |
302:2 | non sofre que en sa casa | façan furtos nen vilezas. |
302:21 | que non quis que en sa casa | fossen per nulla maneira |
303:12 | amïúd' i travessuras | que pesavan a sa tía; |
303:20 | por que aquela sa tía | houve dela gran rancura |
303:21 | e buscou-a por ferí-la; | mas ela, por sa ventura |
303:33 | e pois vẽo outro día, | sa tía a houv' achada, |
303:35 | E a sa sobrinna lógo | pera sa casa levou-a, |
304:4 | grand' en ũa sa eigreja, | e demóstra cada día, |
305:13 | serviç' a Santa María | per que sa mercee houvésse, |
305:17 | en séu sẽo, e tan tóste | pera sa casa levou-a. |
305:19 | e u quér que ela ía, | sempre sa carta levava |
306:37 | Esto fez Déus por sa Madre, | por mostrar que con razôn |
306:40 | con sa cinta abaixada, | e sempr' assí estará; |
306:42 | por nos fazer de sa Madre | a verdade connocer. |
308:10 | e porên na sa eigreja | ía candeas queimar. |
308:11 | E ant' ũa sa omagen | a prézes s' ía deitar, |
309:2 | mostrar mui grandes miragres | pola bẽeita sa Madre. |
309:10 | en que Déus quis prender carne | e fazer dela sa Madre. |
309:18 | en que fosse Déus loado | e ela que é sa Madre. |
309:22 | do logar u a farían | a sa Madr', und' el é Padre. |
309:26 | “Tu amas a Jesú-Cristo | muito e a mi, sa Madre; |
309:37 | que lle mandou que fezésse | sa eigreja, sen mentira, |
309:40 | que na sa fésta d' Agosto, | u éu visse que caesse |
309:41 | muita név', en aquel lógo | a sa eigreja ergesse, |
309:42 | en que fosse Jesú-Cristo | load' en ela, sa Madre.” |
309:55 | E fezéron sa eigreja | grand' e rica e fremosa |
309:58 | cousa da que el crïara | fazer pois dela sa Madre. |
310:7 | eno córpo de sa madre, |
311:5 | e quen aquesto non cree, | sa creença non val ren, |
312 | Como o cavaleiro non pude comprir sa voontade con sa amiga na casa en que lavraran a omagen de Santa María. |
312:2 | eno logar en que seve | da Virgen a sa fegura. |
312:14 | fazer ũa sa omagen | de mui nóbr' entalladura. |
312:16 | e porên dentr' en sa casa | lle déu en que a lavrasse |
312:18 | por obrar mais a sa guisa | e non houvésse d' al cura. |
312:26 | porque alí escollera | pera a sa sopoltura. |
312:27 | Pois alí déu a omagen | e a sa casa tornado |
312:33 | e cuidand' en sa amiga | en como a havería, |
312:45 | a el, e fezéron tanto | que a sa casa ll' a trouxéron. |
312:60 | en querer con sa amiga | jazer u fazer mandara |
313:4 | sa graça ca d' outro santo, | pois que Déus quiso fillar |
313:5 | sa carn' e fazer-se hóme | por nos per ela salvar, |
313:38 | ca a sa vertude santa | no-nos há de falecer.” |
314:12 | porên foi veer sa fonte | que éra end' a mellor |
314:13 | de toda aquela térra, | e diss' a sa mollér: “Ven |
314:20 | sa tenda cabo da fonte, | e des i mandou vĩir |
314:21 | sa mollér que i folgasse; | mais a que o mundo ten |
314:23 | foss' a ũa sa eigreja | e i oraçôn fazer. |
315:25 | porque cuidou que éra | mórto per sa ventura |
315:48 | a Déus e a sa Madre, | a Sennor das sennores, |
316:28 | e Jesú-Cristo, séu Fillo, | lógo sa Madre vingou, |
317 | Como Santa María se vingou do escudeiro que déu couce na pórta da sa eigreja. |
317:14 | começaron a tẽer sa vigía. |
317:26 | a quiséssen guardar de sa perfía. |
318:1 | Quen a Déus e a sa Madre | escarnno fazer quisér, |
318:16 | e furtou na sa eigreja, | per com' éu oí contar, |
318:18 | a foi toda, e a prata | déu a ũa sa mollér. |
318:24 | compridamente sa ira, | e pérça lume dos séus |
319:11 | Riba d' Odïan' há ũa sa eigreja |
319:21 | e ũa sa filla a que muit' amava |
319:30 | séu padr' éra 'n coita, sa madre chorosa |
319:35 | foi desto sa madr' e levou-a correndo |
319:57 | de Santa María; ca da sa bondade, |
319:59 | Séu padr' e sa madre gran prazer houvéron |
319:61 | alí sa vegía e ofértas déron |
319:64 | des i a sa térra con ela tornaron |
319:66 | que a sa mercee non é dovidosa. |
320:4 | pola sa neicidade, |
320:6 | per sa grand' homildade. |
320:8 | pela sa gran loucura, |
320:10 | cona sa gran cordura. |
321:4 | o enferm' en grandes tempos, | sãa per sa gran vertude |
321:11 | Sa madre con coita dela, | en tal que lla ben guarissen, |
321:30 | que el Rei por sa mercee | vos acorrerá aginna.” |
322:13 | e avẽo-ll' ũa noite | en sa casa, u cẽava, |
323:4 | ben o que ll' a guardar déren | e tẽer en sa comenda. |
323:34 | hóme de ren en sa casa, | nen sól as pórtas britadas. |
324:1 | A Sennor que mui ben soube | per sa lingua responder |
324:19 | esse día que vos digo | el Rei sa missa oiu |
324:22 | que aquela sa omagen | lles fezéss' alí trager. |
324:24 | porque séu padr' e sa madre | fezéra i soterrar, |
324:27 | E foi lóg' a sa capéla, | que se non deteve ren, |
327:17 | e levou-o a sa casa | e mandou ende fazer |
328:24 | el Rei Don Afonso, quando | sa fróta houv' envïada |
328:27 | El pousand' en aquel lógo | e sa fróta envïando |
328:40 | e mandou a sa jostiça | que lógo sen detardada |
329:5 | e dar-nos de Déus sa graça, | tal é como quen cospir |
329:18 | prender nen dan' a sa carne, | e assí foi conceber |
329:25 | e porend' alí oraron | u a sa eigreja sé, |
329:30 | fillar quant' ofereceron | e en sa bulssa meter. |
330:10 | En qual per sa homildade |
331:3 | Ca tant' é a sa vertude | grande daquesta Reínna, |
331:8 | na sa igreja da Virgen, | onde tod' o mund' é chẽo |
331:17 | e o dóo que por ele | entôn sa madre fazía, |
331:29 | e ben assí séus parentes | a sa casa a levaron |
331:40 | e pois foi ena sa casa | de Rocamador, verdade |
331:42 | ca u chega sa vertude, | lógo sen dulta guarece. |
332:5 | maior o déu a sa Madre, | de que ele quis nacer |
332:10 | que o fez Santa María | por sa vertude mostrar. |
332:29 | e porend' a sa omagen | fillou lógo, sen mentir, |
332:30 | o véo da sa cabeça | e ant' o fógo lançar |
333:17 | pera a sa Madre Virgen | que o guariss'; e rogava |
333:19 | lle désse por sa bondade | saúd'. E assí andado |
333:24 | fez fazer candeas lógo | que sa oraçôn oída |
333:28 | na eigreja sa carreta | e no coraçôn gemendo |
333:29 | fèramente séus pecados | e sa oraçôn fazendo |
333:42 | ũa noite de sa térra | foi i mui gran romaría. |
333:47 | Des i estirou-ll' os nembros | todos, e per sa vertude |
334:2 | a sa Madr' e toda cousa | guardar de se non perder. |
334:16 | e que mui ben del penssassen | a sa companna mandou. |
334:17 | E sa mollér con maldade | entôn vinno temperou |
335:6 | por mostrar en nós sas óbras | quaes son e sa bondade. |
335:12 | Jesú-Cristo e a Virgen | que é sa Madr' e sa Filla, |
335:42 | e levou-as en sa mão | de mui bõa voontade. |
335:55 | Pois que ll' aquesto disséron, | a sa casa déu tornada |
336:47 | E viveu depois sa vida | quamanna Déus quis e quanta, |
338:9 | que lle fazía serviço | lavrando-lle sa herdade, |
338:13 | que a mais de sa fazenda | toda per ele tragía, |
339:14 | d' as gentes muit' i de sa pról fazer. |
340:8 | non viramos sa figura |
340:17 | quis de ti, sa creatura, |
340:22 | e connoscan sa folía, |
340:25 | que perdeu por sa loucura |
340:49 | o ben per sa bavequía |
340:58 | d' haveres sa companía. |
341:47 | Pois sa razôn acabada | houv', en un brïal ben feito |
342 | Como Santa María fez parecer a sa omage d' ontre ũas pédras mármores que asserravan en Costantinópla. |
342:2 | Déus de si ou de sa Madre, | pois elas quis fegurar. |
342:18 | a sa omagen pintada, | ben qual xa quis Déus pintar, |
342:27 | da sa graça, pois la pédra | mui dura foi omannar. |
343:11 | Ond' avẽo en Caorce | dũa mollér que sa filla |
344 | Como Santa María de Tudía fez a ũa cavalgada de crischãos e outra de mouros que maséron ũa noite cabo da sa eigreja e non se viron, por non haveren ontr' eles desavẽença. |
344:8 | en aquela sa eigreja | de Tudía maravilla |
344:16 | e d' outra parte crischãos | sa cavalgada fezéron, |
345 | Como Santa María mostrou en visôn a ũu Rei e a ũa Reínna como havía gran pesar porque entraron mouros a sa capéla de Xerez. |
345:23 | El Rei quand' oiu aquesto, | fez lógo toda sa hóste |
345:25 | de Sevilla, e sa tenda | e cozinna e repóste, |
345:49 | e fillaron a omagen | feita a sa semellança |
345:71 | a sa mollér a Reínna, | que jazía eno leito |
346:22 | por mostrar a sa vertude | que muito tóste lavóra. |
347:11 | E con gran coita d' havê-lo, | foi fazer sa romaría |
347:13 | e des que foi i chegada, | teve mui ben sa vigía |
347:26 | que sandía foi sa madre | por el com' outras sandías. |
348:13 | nen er achava dinneiros | muitos ena sa repóste |
348:33 | e indo pera a hóste | fez per alí sa passada; |
349 | Como Santa María mostrou muitos miragres por ũa sa omagen que tragía ũu Rei en sa capéla. |
349:9 | sa mercee haveredes | dela, e se a guardardes, |
349:10 | do inférno seeredes | quitos e de sa tormenta. |
349:19 | nósso ben per sa vertude | que ela grande mostrava |
349:24 | de receber a sa graça.” | E por aquesto dobrada |
351:7 | Ena sa fésta d' Agosto | mui gran gente ven alí |
352:19 | E el con el cada día | muit' a sa caça andava |
352:26 | a sa eigreja do Viso, | que jaz en ũa altura. |
353 | Como un meninno que crïava un abade en sa castra tragía de comer ao meninno que tiínna a omagen enos séus braços, e disso-ll' a omagen que comería con ele mui cedo. |
353:30 | e lógu' en sa voontade | o fillou muit' a amar. |
354:5 | en ela sa asperança, | ca lle fez veer aginna |
354:6 | pesar e prazer mui grande | dũa ren por sa mercee. |
354:30 | que de so o pé saísse | viva pola sa mercee. |
354:35 | per prazer da Grorïosa, | sa Madr', a que comendada |
355 | Esta é como Santa María de Vila-Sirga livrou ũu hóme da forca, que non morreu, por un canto que déra a sa eigreja. |
355:4 | en algũa sa eigreja, | mui ben llo per galardõa; |
355:16 | a Vila-Sirgu', e guisou-se | e foi-se lógo sa vía; |
355:18 | por comprir sa voontade | e o meter en pecado. |
355:30 | pero foi ja sa carreira | con ela muit' anojado. |
355:32 | rogou-ll' ela que quisésse | séu amor e sa companna. |
355:36 | indo pera a sa casa. | Non te tẽes por astrosa |
355:45 | s' atreveu fez sa oférta | e sas orações ant' o |
355:47 | tornou-se pera sa térra. | E indo pela carreira, |
355:96 | María de Vila-Sirga; | ca sa mercee é tanta |
356 | Como Santa María do Pórto fez vĩir ũa ponte de madeira pelo río de Guadalete pera a óbra da sa igreja que fazían, ca non havían i madeira con que lavrassen. |
357 | Como Santa María do Pórto guareceu ũa mollér que vẽéra a sa casa en romaría e havía a boca tórta e os nembros; e começa assí: |
357:4 | dos viços do paraíso, | na sa igreja do Pórto, |
358 | Como Santa María do Pórto mostrou per sa vertude un logar u jazían muitos cantos lavrados, que meteron ena sa igreja. |
358:5 | no lavor da sa igreja | que fazían per mandado |
358:12 | Entôn diss' a maestr' Áli | un hóme de sa companna: |
359 | Como Santa María do Pórto se doeu dũa mollér que vẽo aa sa igreja en romaría, a que cativaran un séu fillo; e sacó-o de cativo de térra de mouros e poso-llo en salvo. |
359:16 | que foss' a ũa sa vinna | veer que ele chantou; |
359:33 | que Domingo éra vẽudo | a sa casa, e se ir |
360:2 | amor de Déus e que punna | de nos guardar de sa sanna. |
360:16 | quando lle sa Madr' as tetas | mostrar con que foi crïado |
361 | Como Santa María fez nas Ólgas de Burgos a ũa sa omagen que se volveu na cama u a deitaron. |
361:20 | fazía por sa omagen | come se fosse carnal, |
361:37 | pola sa bẽeita Madre, | en que el quis encarnar |
362:33 | e na sa Madre bẽeita | que veerei destes méus |
364 | Como Santa María do Pórto guardou triínta hómees que cavavan térra pera sa igreja, e caeu ũa torre sobr' eles e non lles empeeceu. |
364:20 | lavrando na sa igreja, | en que de grado lavravan, |
365:1 | Ben tira Santa María | pela sa gran pïedade |
365:33 | daquela visôn que vira | e de sa dulta tirado, |
365:34 | e viveu sempr' en sa orden | con ben e con homildade. |
366:44 | e que ena sa igreja | ant' o séu altar porrían; |
367:39 | Mais el Rei, que toda sa esperança |
367:43 | E chegou vérnes aa sa igreja |
367:51 | E el Rei lógu' e toda sa companna, |
368:5 | éu ena sa companna | e ao démo mande |
368:20 | E ela foi-s' a Silos; | e pois que fez sa ida, |
368:29 | tevo i sa vigía, | e jazendo senlleira |
368:39 | e a Virgen, sa Madre, | a que non há parella.” |
368:44 | e a Déus e sa Madre | foron loores dados; |
369:3 | outrossí fez que sa Madre | per tal maneira livrasse |
369:9 | En Santarên contiu esto | a ũa mollér tendeira, | que sa cevada vendía, |
369:35 | que lógo a sa sortella | mantenente lle tornasse, |
369:57 | O alcaide, pois viu esto, | tornou-se trist' e coitado | pera sa casa aginna |
369:65 | Ela havendo gran coita | e fazendo mui gran dóo, | vẽo a ela sa filla |
369:77 | Des que ll' houv' assí comprado | aquel pexe, a meninna | foi-s' a sa madre correndo |
369:82 | en abrindo catou dentro | e viu jazer a sortella, | e lóg' a sa madre disse |
369:85 | Outro día o alcaide | vẽo irad' e sannudo | a sa casa por prendê-la, |
372:28 | sa mollér e que éra | ja guarida mui ben |
374:5 | en Xerez, na sa capéla | do alcáçar, que gãado |
374:6 | foi de mouros per sa graça | que nunca será falida |
374:14 | e en correger cuidavan | muito depois en sa vida. |
374:18 | e se gãassen, a Virgen | houvéss' ên de sa partida |
375:4 | nos faz, e por sa bondade |
375:38 | é viver por sa mercee. |
376:6 | amigos, nas vóssas coitas | de demandar sa ajuda. |
376:8 | na cibdade de Sevilla, | u fazía sa morada |
376:14 | ca en serví-lo sa vida | el havía despenduda. |
376:19 | e disse que lla daría. | E pois foi en sa pousada |
376:22 | per un hóme de sa casa | e diz: “Muito me saúda |
376:27 | nemigalla non falava, | mais diss' en sa voontade: |
377:14 | en Vila-Real a meia | dũa sa escrivanía. |
377:29 | e se non, que a sa ira | haverían, se fezéssen |
377:36 | lógo foi Santa María | de todo en sa ajuda |
377:42 | e fillou lógo sa carta | e foi con ela sa vía. |
378 | Como un hóme bõo con sa mollér, que morava na colaçôn de San Salvador de Sevilla, tiínna ũa sa filla doente pera mórte, e jouve tres días que non falou; e prometêrona a Santa María do Pórto, e guareceu. |
378:2 | u fez sa Madr' avogada | e séu Fillo Salvador. |
378:12 | róga por nós a séu Fillo | que nos de sa tentaçôn |
378:18 | mostrou i sa gran vertude, | ca sempre fez o mellor. |
378:23 | Estes havían sa filla | que amavan mais c' a si, |
379 | Como Santa María do Pórto se vengou dos cossárïos do mar que roubavan os hómees que viínnan pobrar en aquela sa vila. |
379:15 | per hómẽes de sa térra. | Sobr' esto de muitas partes |
379:25 | e quiséran-s' a sa térra | tornar-se; mais non podéron, |
379:43 | nen outros que a sa casa | vennan per mar e per térra; |
379:46 | d' acorrer con sa mercee, | que é maior das maiores. |
381:2 | assí fez a de sa Madre | un mórto vivo erger. |
381:5 | de Xerez, por que sa madre | porên tal coita prendeu |
381:9 | de sa mollér Déus lle déra | aquele fillo barôn, |
381:11 | Sancha sa madre chamavan | per nome, com' aprendí, |
381:19 | Sa madre, pois viu que mórto | éra, ũa gran vóz déu |
382:24 | havía muit' a sa casa | o ric-hóm' e lle pedir |
382:42 | demais irei a sa casa | e levarei méu bordôn.” |
382:46 | en sa oraçôn, e disse | a un séu de crïaçôn: |
383:10 | ía essa mollér bõa, | e en est' éra sa cura. |
383:15 | E pois aquest' houve feito, | foi-se lógo sa carreira |
383:16 | e levou sigo sa filla | por que non fosse senlleira, |
383:18 | E passou per muitas térras, | e atal foi sa ventura |
383:34 | de sobir tóst', e na agua | caeu con sa vestidura. |
383:48 | assí como ja oístes, | e a sa térra tornada, |
385:10 | ca os que a sa mercee | mestér han nunca oblida. |
385:32 | foi tẽer ena sa casa | e levou i sas candeas |
386:14 | non houv' i quen non vẽésse | por non caer en sa sanna. |
389:15 | de sa mollér el havía, | que mui mais ca si amava. |
389:18 | el e sa madr', e con coita | del chamavan-se mesquinnos. |
389:22 | a sa casa o levasse, | e espécïas e cominnos |
391:24 | e cada ũu chorando | poso en térra sa faz, |
392:18 | e ant' o alcaide vẽo | por sa gran malaventura, |
392:40 | Jesú-Cristo e sa Madre, | Sennores dereitureiros; |
393 | Como Santa María do Pórto guareceu a un meninno que trouxéron a sa casa ravïoso. |
393:25 | de sa enfermidad' houve | melloría tan sobeja, |
398:17 | pera os que sa mercee | d' havê-la son desejosos; |
398:24 | a sa mollér, Dona Sancha, | foi chorand' aa igreja |
398:34 | ca o Bõo Pastor tiínna | a sa Madre por caiado. |
399:11 | Ela se preçava muito | de sa fremosura, |
399:16 | en sa casa, foi cuidando | muit' a malfadada |
399:39 | a fazer mal sa fazenda.” | E foi-s' a Reínna |
400:12 | que sa mealla ofrecer |
402:10 | sa cousa quita toda pera si. |
404:14 | que en sa térra non havía par. |
404:24 | catand' a sa omagen, com' oí: |
404:44 | tan muito que sa lengua xe comeu, |
404:59 | E ja sa lengua, que de bon talán |
404:75 | E entôn a sa teta descobriu |
404:81 | e entendeu que fezéra sa pról |
405 | Esta septüagésima novena é como Santa María faz en Costantinóbre decer un pano ante sa omagen. |
405:51 | que se quér sa Madr' honrrar. |
407:26 | e o levaron a sa casa, e i |
409:14 | sa merce' acabada |
409:31 | destrúe sa perfía |
410:25 | sa virgĩidad' e guardou |
411:12 | foi, e sa madre Ana, | direi-vos séu estado: |
411:32 | que non foi a sa casa, | neno viu sa companna; |
411:40 | e sa desaventura | a Déus muit' ementando |
411:73 | que o que perdeu Éva | per sa gran pecadilla |
411:96 | por s' ir pera sa casa | veer sa companneira, |
411:110 | lle guisou, e sa casa | mui ben encortinnada, |
411:115 | E lógo que foi viva | no córpo de sa madre, |
413:5 | por que Déus do céo con sa deïdade |
414:24 | e destrüír o dém' e sa maldade. |
414:26 | con sa Madre, a benaventurada; |
414:27 | ca seendo sa filla e crïada, |
414:34 | que dos céos, u éra sa morada, |
414:35 | o fez decer na sa santivigada |
414:38 | e déu sa graça e demais tal don, |
415:14 | ante; mais pois vimos ben sa faiçôn. |
418:2 | Déus, a sa Madr' os déu ja. |
418:4 | como os déu a sa Madre, | por que quantos lo oír |
418:6 | por que sa mercee hajan; | ca bẽeit' é quena há. |
418:13 | por que fez dela sa Madre | Déus, e cabo dele sé |
418:14 | nos céos, onde sa graça | envía a nós acá. |
419:1 | Des quando Déus sa Madre | aos céos levou, |
419:12 | a sa bẽeita Madre | viu quanto padeceu |
419:98 | e sa cinta na mão, | aa vila chegou. |
419:101 | que non viste sa Madre | morrer, nen fust' acá |
420:34 | a sa pessõa santa | e benaventurada, |
420:56 | ment' a ti muit, aginna | con toda sa masnada, |
421:5 | pois estás en sa companía |
421:10 | que sa felonía |
421:13 | a sa grãada mercee, |
422:30 | E du o mar grande | perderá sa semellança, |
423 | Esta primeira é de com' el fez o céo e a térra e o mar e o sól e a lũa e as estrelas e toda-las outras cousas que son, e como fez o hóme a sa semellança. |
424:48 | déron-lle sa oférta tal: |
425:9 | Déus por sa mórt' e resurgiu |
426:8 | teve sa gran fésta, como Sennor ten, |
426:9 | con sa companna; e pois comeron ben, |