A:21 | da Virgen Santa María, |
B | Este é o Prólogo das Cantigas de Santa María, ementando as cousas que há mestér eno trobar. |
B:15 | Santa María, que ést' a mellor |
1 | Esta é a primeira cantiga de loor de Santa María, ementando os séte goios que houve de séu Fillo. |
2 | Esta é de como Santa María pareceu en Toledo a Sant' Alifonsso e déu-ll' ũa alva que trouxe de Paraíso, con que dissésse missa. |
2:2 | loar a Santa María, |
2:15 | loar a Santa María, |
3 | Esta é como Santa María fez cobrar a Teófilo a carta que fezéra cono démo, u se tornou séu vassalo. |
3:1 | Mais nos faz Santa María |
4 | Esta é como Santa María guardou ao fillo do judéu que non ardesse, que séu padre deitara no forno. |
4:32 | lles dava Santa María, |
4:41 | Santa María entôn |
5 | Esta é como Santa María ajudou a Emperadriz de Roma a sofrê-las grandes coitas per que passou. |
5:2 | Santa María deve sempr' ante si põer. |
5:6 | Santa María, a Madre de Déus, ond' este cantar fiz, |
5:14 | e soube Santa María mais d' al ben querer. |
5:61 | Mas ela chamando Santa María, lógu' i |
5:95 | mas ela diss' entôn: “Santa María, de mi non te dól, |
5:151 | mas des hoi mais a Santa María, que é luz, |
6 | Esta é como Santa María ressucitou ao meninno que o judéu matara porque cantava “Gaude Virgo María”. |
6:7 | a Virgen Santa María, | con que judéus han gran guérra |
6:12 | e lóg' a Santa María | o ofereu porende. |
6:19 | éra un cantar en que diz: | “Gáüde Virgo María”; |
6:27 | pois vos dá Santa María | por mi quanto vós queredes, |
6:49 | Pois diss': “Ai, Santa María, | Sennor, tu que és pórto |
6:55 | a cantar “Gaude María”, | que nunca tan ben cantara, |
6:64 | atá que Santa María | lle disse: “Léva-t' ende; |
7 | Esta é como Santa María livrou a abadessa prenne, que adormecera ant' o séu altar chorando. |
7:1 | Santa María amar |
7:40 | Santa María tirar |
8 | Esta é como Santa María fez en Rocamador decender ũa candea na vïóla do jograr que cantava ant' ela. |
8:1 | A Virgen Santa María |
8:7 | a Virgen Santa María, | Madre de Nóstro Sennor; |
8:17 | De com' o jograr cantava | Santa María prazer |
8:36 | perdôn por Santa María, | en que vós e nós creemos. |
9 | Esta é como Santa María fez en Sardonai, préto de Domás, que a sa omagen, que éra pintada en ũa távoa, se fezésse carne e manass' óio. |
9:5 | que Santa María |
10 | Esta é de loor de Santa María, com' é fremosa e bõa e há gran poder. |
11 | Esta é de como Santa María tolleu a alma do monge que s' afogara no río ao démo, e feze-o ressocitar. |
11:4 | do ben de Santa María |
11:20 | pero ant' “Ave María” |
12 | Esta é como Santa María se queixou en Toledo eno día de sa fésta de agosto, porque os judéus crucifigavan ũa omagen de cera, a semellança de séu Fillo. |
12:1 | O que a Santa María mais despraz, |
13 | Esta é como Santa María guardou o ladrôn que non morresse na forca, porque a saüdava. |
13:4 | que feze Santa María, | dun mui malfeitor ladrôn |
13:12 | a Virgen Santa María | non vos quis entôn tardar, |
13:21 | guardou-me Santa María, | e aqué-vo-la aquí |
13:24 | Santa María, e lógo | foi decer por séu amor |
14 | Esta é como Santa María rogou a séu Fillo pola alma do monge de San Pedro, por que rogaran todo-los santos, e o non quis fazer senôn por ela. |
14:2 | de poder Santa María | mais de quantos Santos son. |
14:28 | entôn a Santa María | mercee lle foi pedir |
14:31 | Lógu' entôn Santa María | a séu Fill' o Salvador |
14:35 | U Déus por Santa María | este rógo foi fazer, |
14:38 | se non por Santa María, | a que Déus lo déu en don. |
15 | Esta é como Santa María defendeu a cidade de Cesaira do Emperador Jüião. |
15:2 | Santa María a Virgen, Madre | de Jeso-Cristo, Nóstro Sennor. |
15:13 | por San Basillo Santa María |
15:73 | Santa María, que désse vías |
15:101 | e Santa María déu-ll' escrito |
16 | Esta é como Santa María converteu un cavaleiro namorado, que s' houvér' a desasperar porque non podía haver sa amiga. |
16:33 | a Santa María a pedide des aquí, |
16:37 | ‘Ave María’, d' hoj' a un ano, sen falir, |
16:48 | mostrand' a Santa María sa coit' e séu mal, |
17 | Esta é de como Santa María guardou de mórte a honrrada dona de Roma a que o démo acusou pola fazer queimar. |
17:2 | Santa María, a nóss' avogada. |
17:45 | de Santa María, e diss' assí: |
17:47 | Santa María lle diss': “Est' afán |
18 | Esta é como Santa María fez fazer aos babous que crían a seda dúas toucas, porque a dona que os guardava lle prometera ũa e non lla déra. |
18:2 | praz a Santa María |
19 | Esta é como Santa María fillou vingança dos tres cavaleiros que mataron séu ẽemigo ant' o séu altar. |
19:12 | aquela eigreja de Santa María; |
19:25 | a Santa María mercee pediron |
20 | Esta é de loor de Santa María, por quantas mercees nos faz. |
20:9 | téu Fill', ai María, |
21 | Esta é como Santa María fez haver fillo a ũa mollér maninna, e depois morreu-lle, e ressocitou-llo. |
21:1 | Santa María pód' enfermos guarir |
21:17 | que a Santa María demandado |
21:28 | “Santa María, que me fuste fazer |
22 | Esta é como Santa María guardou a un lavrador que non morresse das feridas que lle dava un cavaleiro e séus hómees. |
22:21 | ca el a Santa María chamou: |
23 | Esta é como Santa María acrecentou o vinno no tonél, por amor da bõa dona de Bretanna. |
23:4 | Santa María por ũa dona mui sen sanna, |
23:8 | éra que muito fïava en Santa María; |
23:20 | e diss' “Ai, Santa María, ta mercee seja |
24 | Esta é como Santa María fez nacer ũa fror na boca ao crérigo, depois que foi mórto, e éra en semellança de lílïo, porque a loava. |
24:12 | de Santa María, correr |
24:22 | Santa María en visôn |
25 | Esta é como a imagen de Santa María falou en testimonio ontr' o crischão e o judéu. |
25:32 | Jeso-Crist' e Santa María.” |
25:157 | en Santa María creeu |
26 | Esta é como Santa María juïgou a alma do Roméu que ía a Santïago, que se matou na carreira por engano do dïabo, que tornass' ao córpo e fezésse pẽedença. |
26:10 | dun joízo que déu Santa María |
26:75 | Lóg' ante Santa María vẽéron |
27 | Esta é como Santa María fillou a sinagóga dos judéus e fez dela eigreja. |
27:29 | Santa María, e mui de coraçôn |
27:44 | que esta omagen a María faz, |
27:52 | que a Santa María non foi fïél, |
28 | Esta é como Santa María defendeu Costantinóbre dos mouros que a combatían e a cuidavan fillar. |
28:2 | o que a Santa María | há por séu escudo. |
29 | Esta é como Santa María fez parecer nas pédras omágẽes a sa semellança. |
30 | Esta é de loor de Santa María, de como Déus non lle póde dizer de non do que lle rogar, nen ela a nós. |
30:8 | a nos Santa María, |
31 | Esta é como Santa María levou o boi do aldeão de Segóvia que ll' havía prometudo e non llo quería dar. |
31:24 | ante sa mollér estando, | diss' assí: “Santa María, |
31:47 | Pois foi en Santa María, | mostrou-se por bestia sage: |
32 | Esta é como Santa María amẽaçou o bispo que descomungou o crérigo que non sabía dizer outra missa senôn a súa. |
32:7 | que santa María | fez, que por nós óra, |
32:28 | a Santa María | con cara sannuda, |
33 | Esta é como Santa María levou en salvo o roméu que caera no mar, e o guïou per so a agua ao pórto ante que chegass' o batél. |
33:56 | Santa María guardar |
34 | Esta é como Santa María fillou dereito do judéu pola desonrra que fezéra a súa omagen. |
34:2 | quen contra Santa María filla atrevemento. |
34:8 | en távoa, mui ben feita, de Santa María, |
35 | Esta é como Santa María fez queimar a lãa aos mercadores que ofereran algo a súa omage, e llo tomaran depois. |
35:1 | O que a Santa María | dér algo ou prometer, |
35:8 | a Virgen Santa María, | que é Sennor de gran prez, |
35:58 | de Santa María somos, | a de que Déus quis nacer, |
35:79 | a Virgen Santa María, | Madre do muit' alto Rei, |
36 | Esta é de como Santa María pareceu no maste da nave, de noite, que ía a Bretanna, e a guardou que non perigoasse. |
36:17 | que ides rogar outros santos, e Santa María, |
37 | Esta é como Santa María fez cobrar séu pée ao hóme que o tallara con coita de door. |
37:2 | faz por nós Santa María, |
37:17 | en Santa María e mercee chamando |
38 | Esta é como a omagen de Santa María tendeu o braço e tomou o de séu fillo, que quería caer da pedrada que lle déra o tafur, de que saiu sángui. |
39 | Esta é como Santa María guardou a sa omagen, que a non queimas' o fógo. |
39:13 | Santa María non quis que chegasse |
39:20 | a Santa María, que sól nïente |
40 | Esta é de loor de Santa María das maravillas que Déus fez por ela. |
40:2 | Reínna María, |
41 | Esta é como Santa María guareceu o que éra sandeu. |
42 | Esta é de como o crerizôn meteu o anél eno dedo da omagen de Santa María, e a omagen encolleu o dedo con el. |
42:30 | dizendo “Ave María”, | prometeu-lle lógu' entôn |
42:36 | que diss' a mui grandes vózes: | “Ai, Santa María, val!” |
42:51 | e el dormindo, en sonnos | a Santa María viu, |
42:70 | serviu a Santa María, | Madre do muit' alto Rei, |
43 | Esta é como Santa María resucitou un meninno na sa eigreja de Salas. |
43:1 | Porque é Santa María | leal e mui verdadeira, |
43:8 | Porên dou-vos por conssello | que lóg' a Santa María |
43:13 | E pois foron na eigreja, | Santa María rogaron |
43:24 | déss' end' a Santa María | teve-o grandes sét' anos |
43:33 | que el' a Santa María | o daría, que llo déra |
43:48 | ant' o altar en gẽollos, | Santa María chamando |
43:51 | Mas, que fez Santa María, | a Sennor de gran vertude |
44 | Esta é como o cavaleiro que perdera séu açor foi-o pedir a Santa María de Salas; e estando na eigreja posou-lle na mão. |
44:19 | Santa María, éu venno a ti |
44:30 | Santa María, ond' houv' el sabor. |
45 | Esta é como Santa María gãou de séu fillo que fosse salvo o cavaleiro malfeitor que cuidou de fazer un mõesteiro e morreu ante que o fezésse. |
45:1 | A Virgen Santa María | tant' é de gran pïedade, |
45:26 | e que por Santa María | servir sería i frade. |
45:35 | ca non quér Santa María | que a vós assí levedes.” |
45:52 | e contou aqueste feito | mui tóst' a Santa María; |
46 | Esta é como a omagen de Santa María, que un mouro guardava en sa casa honrradamente, deitou leite das tetas. |
47 | Esta é como Santa María guardou o monge, que o démo quis espantar por lo fazer perder. |
47:1 | Virgen Santa María, |
47:11 | como Santa María | foi un monge guardar |
47:22 | e a Santa María | mui de rijo chamou, |
47:33 | Pois que Santa María | o séu monj' acorreu, |
48 | Esta é como Santa María tolleu a agua da fonte ao cavaleiro, en cuja herdade estava, e a déu aos frades de Monssarrad a que a el quería vender. |
48:4 | a Virgen Santa María, | que con Jeso-Cristo ponna |
48:23 | dizend': “Ai Santa María, | a nóssa coita veede, |
49 | Esta é de como Santa María guïou os roméus, que ían a sa eigreja a Seixôn e erraran o caminno de noite. |
49:4 | vai Santa María. |
50 | Este é de loor de Santa María, que móstra por que razôn encarnou Nóstro Sennor en ela. |
51 | Esta é como a omage de Santa María alçou o gẽollo e recebeu o cólbe da saeta por guardar o que estava pós ela. |
51:6 | que mostrou Santa María | en térra d' Orlens en França |
51:20 | Santa María, que para |
51:65 | Desto a Santa María | todos loores lle déron |
51:72 | e porên Santa María | tan gran pesar ên mostrava, |
52 | Esta é como Santa María fez vĩir las cabras montesas a Montsarrat, e se leixavan ordennar aos monges cada día. |
52:2 | a Santa María, de que Déus quis nacer. |
53 | Como Santa María guareceu o moço pegureiro que levaron a Seixôn e lle fez saber o Testamento das Escrituras, macar nunca leera. |
53:49 | e dizía aas gentes: | “De Santa María é |
54 | Esta é de como Santa María guariu con séu leite o monge doente que cuidavan que éra mórto. |
54:13 | e a Santa María todo dado, |
54:41 | veê-lo vẽo a Virgen María, |
54:61 | e a Santa María muitos dados |
55 | Esta é como Santa María serviu pola monja que se fora do mõesteiro e lli crïou o fillo que fezéra alá andando. |
55:1 | Atant' é Santa María | de toda bondade bõa, |
55:4 | a Virgen Santa María, | pïadosa e sen sanna, |
55:7 | Esta dona mais amava | d' outra ren Santa María, |
55:25 | e dest' a Santa María | chorando loores dava, |
55:27 | Estas loores e outras | a Santa María dando |
55:43 | Foi-s' entôn Santa María, | e a monja ficou sãa; |
55:53 | a Virgen Santa María | que o gran tempo crïara, |
56 | Esta é como Santa María fez nacer as cinco rósas na boca do monge depós sa mórte, polos cinco salmos que dizía a honrra das cinco lêteras que há no séu nome. |
56:25 | en María, por prender |
57 | Esta é como Santa María fez guarecer os ladrões que foran tolleitos porque roubaran ũa dona e sa companna que ían en romaría a Monsarrat. |
57:3 | nós a Santa María |
58 | Como Santa María desvïou a monja que se non fosse con un cavaleiro con que poséra de s' ir. |
58:2 | Santa María, tan muit' é leal. |
58:4 | que Santa María fez, com' éu sei, |
58:9 | e o que a Santa María praz, |
58:31 | Santa María, que Madr' és de Déus, |
58:36 | Santa María e mui mal trager, |
58:41 | por Santa María, que a sacou |
59:21 | a Virgen Santa María, |
60 | Esta é de loor de Santa María, do departimento que há entre Ave e Éva. |
60:17 | e María britou |
61 | Como Santa María guareceu ao que xe lle torcera a boca porque descreera en ela. |
61:2 | fazê-lo que quisésse Santa María. |
62 | Como Santa María déu fillo a ũa bõa dona que deitara en pennor, e crecera a usura tanto que o non podía quitar. |
62:1 | Santa María sempr' os séus ajuda |
62:7 | Se non fosse pola Virgen María |
62:28 | Santa María: “vai, e dar-ch-ei quito |
63 | Como Santa María sacou de vergonna a un cavaleiro que houvér' a seer ena lide en Sant' Esteván de Gormaz, de que non pod' i seer polas súas tres missas que oiu. |
63:4 | que Santa María fez, se Déus m' ampar, |
63:37 | de Santa María, que ren non faliu, |
63:45 | mais a Santa María diz: “Sõo téu, |
63:72 | que Santa María leixá-lo non quis |
64 | Como a mollér que o marido leixara en comenda a Santa María non podo a çapata que lle déra séu entendedor meter no pée nen descalçá-la. |
64:2 | a Santa María o dev' a encomendar. |
64:5 | Santa María, que a mollér dun infançôn |
65 | Como Santa María fez soltar o hóme que andara gran tempo escomungado. |
65:4 | que Santa María fez; e ela mande |
65:121 | con Santa María, e chegaron tantos |
65:123 | Os ángeos Santa María fillaron |
65:185 | a Santa María; e pois se compriron |
65:187 | E Santa María, a que el servira |
66 | Como Santa María fez a un bispo cantar missa e déu-ll' a vestimenta con que a dissésse, e leixou-lla quando se foi. |
66:1 | Quantos en Santa María |
67 | Como Santa María fez connocer ao hóme bõo que tragía o démo consigo por servente; e quiséra-o matar, senôn pola oraçôn que dizía. |
67:4 | que fezo Santa María, | apósto e grand' e féro, |
68 | Como Santa María avẽo as dúas combooças que se querían mal. |
68:13 | e Santa María sen al |
68:22 | Santa María con grand' az |
69 | Como Santa María fez oír e falar o que éra sordo e mudo, en Toledo. |
69:1 | Santa María os enfermos sãa |
69:5 | que Santa María, que por nós óra, |
69:20 | en Santa María muito fïava, |
69:84 | a Santa María loores déron; |
70 | Esta é de loor de Santa María, das cinque lêteras que há no séu nome e o que quéren dizer. |
70:1 | Eno nome de María |
71 | Como Santa María mostrou aa monja como dissésse brevement' “Ave María” |
71:4 | que fez Santa María, | a que nunca demóra |
71:18 | viu a Santa María, | com' agora diremos, |
71:31 | Disse Santa María: | “Esto farei de grado, |
71:51 | Ca sempr' “Ave María” | mui ben e passo disse; |
72 | Como o démo matou a un tafur que dẽostou a Santa María porque perdera. |
73 | Como Santa María tornou a casula branca que tingiu o vinno vermello. |
73:5 | que fez Santa María; e creo e sei |
73:10 | que Santa María sabía muit' amar. |
73:12 | lóg' a Santa María o ía pedir, |
73:34 | Virgen Santa María, e ven-mi ajudar. |
73:45 | Porên Santa María, Sennor de gran prez, |
74 | Como Santa María guareceu o pintor que o démo quiséra matar porque o pintava feo. |
74:1 | Quen Santa María quisér defender, |
74:4 | de como Santa María quis guardar |
75 | Como Santa María fez veer ao clérigo que éra mellor pobreza con homildade ca requeza mal gãada con orgullo e con sobervia. |
75:6 | que mostrou Santa María, | Madre do Rei grorïoso, |
75:54 | e disso: “Santa María | Virgen, de Déus Madr' e Filla, |
75:82 | a Virgen Santa María | non quis con ela no leito |
75:85 | E pois foi maenfestada, | Santa María alçó-a |
75:91 | Respôs-lle Santa María: | “Mui cedo serás comigo; |
75:131 | a Virgen Santa María, | que o tirou pelo dedo |
75:140 | levó-a Santa María; | e ela seja loada. |
76 | Como Santa María déu séu fillo aa bõa mollér, que éra mórto, en tal que lle désse o séu que fillara aa sa omagen dos braços. |
76:32 | a Virgen María, que é Sennor de gran prez, |
77 | Esta é como Santa María sãou na sa igreja en Lugo ũa mollér contreita dos pées e das mãos. |
77:3 | Desto fez Santa María miragre fremoso |
77:12 | tornou-s' a Santa María, a nóbre Reínna, |
77:24 | se fez meter na igreja de Santa María; |
78 | Como Santa María guardou un privado do Conde de Tolosa que non fosse queimado no forno, porque oía sa missa cada día. |
78:12 | mais que outra ren amave Santa María, |
78:38 | de Santa María, a Virgen precïosa. |
79 | Como Santa María tornou a meninna que éra garrida, corda, e levó-a sigo a Paraíso. |
79:1 | Ai, Santa María, |
79:18 | Mas Santa María lle diss': “éu te rógo |
79:35 | e Santa María ll' houv' apareçuda, |
80 | Esta é de loor de Santa María, de como a saüdou o ángeo. |
80:3 | Santa María, se te praz, |
81 | Como Santa María guareceu a mollér do fógo de San Marçal que ll' havía comesto todo o rostro. |
81:4 | é Santa María, |
82 | Como Santa María guardou un monge dos dïáboos que o quiséran tentar e se lle mostraron en figuras de pórcos polo fazer perder. |
82:1 | A Santa María mui bon servir faz, |
82:4 | fez Santa María miragre mui bél |
83 | Como Santa María sacou de cativo de térra de mouros a un hóme bõo que se ll' acomendara. |
83:7 | E desto Santa María |
84 | Como Santa María resuscitou a mollér do cavaleiro, que se matara porque lle disse o cavaleiro que amava mais outra ca ela; e dizía-lle por Santa María. |
84:1 | O que en Santa María | crevér ben de coraçôn |
84:54 | a Virgen Santa María, | cantando en mui bon son. |
85 | Como Santa María livrou de mórte un judéu que tiínnan preso ũus ladrões, e ela soltó-o da prijôn e feze-o tornar crischão. |
85:3 | demóstra Santa María |
85:6 | demostrou Santa María, a que nunca érra, |
85:18 | adormeceu, e en sonnos viu Santa María |
85:49 | Santa María lle disse, pois est' houve visto: |
85:53 | Pois que Santa María lle diss' este fazfeiro, |
85:60 | por que a Santa María déron ofreções. |
86 | Como Santa María livrou a mollér prenne que non morresse no mar e fez-lle haver fillo dentro nas ondas. |
86:12 | que Santa María fez por San Miguél, |
86:30 | começou Santa María de chamar. |
86:39 | Pois Santa María, a Sennor de prez, |
87 | Como Santa María mandou que fezéssen bispo ao crérigo que dizía sempre sas hóras. |
87:2 | sempre Santa María. |
87:12 | sempre Santa María. |
87:18 | sempre Santa María |
87:24 | sempre Santa María. |
87:30 | sempre Santa María. |
87:36 | sempre Santa María. |
87:42 | sempre Santa María. |
88 | Como Santa María fez a un físico que se metera monje que comesse das vidas que os outros monjes comían, que a el soían mui mal saber. |
89 | Esta é como ũa judéa estava de parto en coita de mórte, e chamou Santa María e lógo a aquela hóra foi libre. |
89:15 | porque de Santa María |
89:46 | Pois María oíron |
89:71 | Santa María; e féra- |
90 | Esta é de loor de Santa María. |
91 | Como Santa María deceu do céo en ũa eigreja ante todos e guareceu quantos enfermos i jazían que ardían do fógo de San Marçal. |
91:37 | Santa María, e a térra tremeu |
92 | Como Santa María alumeou un crérigo que éra cégo. |
92:1 | Santa María poder há |
93 | Como Santa María guareceu un fillo dun burgês que éra gafo. |
93:6 | mostrou Santa María, que foi gafo tres |
93:35 | a el Santa María e o foi guarir, |
94 | Esta é como Santa María serviu en logar da monja que se foi do mõesteiro. |
94:4 | a Virgen María. |
95 | Como Santa María livrou un séu ermitán de prijôn dũus mouros que o levavan a alên mar, e nunca se podéron ir atá que o leixaron. |
95:11 | servind' a Santa María, a Sennor comprida |
95:71 | e a Santa María loores porên dadas; |
96 | Como Santa María guardou a alma dun hóme bõo que se non perdesse, ca o havían escabeçado ladrões, e fez que se juntassen o córpo e a tésta e se maenfestasse. |
96:3 | Aquesto digu' éu por Santa María, |
97 | Como Santa María quis guardar de mórte un privado dun rei que o havían mezcrado. |
97:46 | me, Santa María, con téu poder! |
98 | Como ũa mollér quis entrar en Santa María de Valverde e non pude abrir as pórtas atẽen que se mãefestou. |
98:1 | Non dev' a Santa María | mercee pedir |
98:5 | de como Santa María | desdennou assí |
98:9 | pero a Santa María | foi pedir entôn |
98:19 | dizendo: “Santa María, | tu, Madre de Déus, |
99 | Como Santa María destrüiu un gran póboo de mouros que entraran ũa vila de crischãos e querían desfazer as sas omágẽes. |
100:1 | Santa María, |
101 | Como Santa María guareceu o que éra sordo e mudo. |
102 | Como Santa María livrou un crérigo que os ladrões deitaran en un poço. |
102:10 | mui dad' a Santa María |
102:38 | “Santa María” dizendo |
103 | Como Santa María feze estar o monge trezentos anos ao canto da passarinna, porque lle pedía que lle mostrasse qual éra o ben que havían os que éran en Paraíso. |
103:4 | que fezo Santa María | por un monge, que rogar |
103:25 | que nunca vira, e disse: | “Ai, Santa María, val! |
104 | Como Santa María fez aa mollér que quería fazer amadoiras a séu amigo con el córpo de Jesú-Cristo e que o tragía na touca, que lle corresse sángui da cabeça atá que o tirou ende. |
104:6 | que fezo Santa María; | oíde-mio a lezer: |
104:45 | todos a Santa María, | Madre de Nóstro Sennor, |
105 | Como Santa María guareceu a mollér que chagara séu marido porque a non podía haver a sa guisa. |
105:23 | Entôn se foi lóg' a Virgen María; |
105:32 | ca Santa María mio fez jurar, |
105:79 | Santa María, pois en ti fïava? |
105:97 | Diz Santa María: “Dá-m' essa mão.” |
105:111 | Santa María, e lógo soubéron |
106 | Esta é como Santa María sacou dous escudeiros de prijôn. |
107 | Como Santa María guardou de mórte ũa judéa que espenaron en Segóvia; e porque se acomendou a ela non morreu nen se firiu. |
107:16 | Mas tu, Reínna María, |
108 | Como Santa María fez que nacesse o fillo do judéu o rostro atrás, como llo Merlín rogara. |
108:3 | contra Santa María. |
109 | Como Santa María livrou un hóme de cinco dïáboos que o querían levar e matar. |
109:40 | a Santa María, que sabor |
110 | Esta é de loor de Santa María. |
110:1 | Tant' é Santa María de ben mui comprida, |
110:7 | Ca tantos son os bẽes de Santa María, |
111 | Esta é como un crérigo de missa que servía a Santa María morreu no río que ven por París; e a tercer día ressocitó-o Santa María e sacó-o do río. |
112 | Como Santa María guardou ũa nave que ía carregada de triígo que non perecesse, e sacó-a en salvo ao pórto. |
112:3 | Esta é Santa María, |
113 | Como Santa María de Monsserraz guardou o mõesteiro que non feriss' a pena en ele que caeu da róca. |
114 | Esta é dun mancebo a que séus ẽemigos chagaron mui mal de mórte, e sa madre prometera-o a Santa María de Salas, e foi lógo guarido. |
114:3 | Dest' un gran miragre fez Santa María |
114:9 | a Santa María e por el rogava |
114:24 | Santa María de Salas precïosa, |
115 | Esta é como Santa María tolleu ao démo o mininno que lle déra sa madre con sanna de séu marido, porque concebera del día de Pascoa. |
115:5 | de nós Santa María. |
116 | Esta é como Santa María fez acender dúas candeas na sa eigreja en Salamanca, porque o mercador que as i poséra llas encomendara. |
116:12 | amou Santa María |
117 | Como ũa mollér prometera que non lavrasse no sábado e per séu pecado lavrou, e foi lógo tolleita das mãos; e porên mandou-se levar a Santa María de Chartes, e foi guarida. |
117:3 | Dest' un fremoso miragre fez Santa María |
117:6 | per que a Santa María houvésse sannuda. |
118 | Como Santa María resucitou en Saragoça un mininno que levaron mórto ant' o séu altar. |
119 | Como Santa María tolleu un joíz aos dïáboos que o levavan e tornó-o a sa casa e disse-lle que se mẽefestasse, ca outro día havía de morrer. |
119:40 | sempre en Santa María esperanç' houvéra; |
120 | Esta é de loor de Santa María. |
121 | Esta é dun miragre do cavaleiro que fazía a guerlanda das rósas a Santa María. |
121:9 | ũa vez “Ave María”, | e assí fosse cercar |
122 | Como Santa María resucitou ũa infante, filla dun rei, e pois foi monja e mui santa mollér. |
122:2 | Santa María cada que lle praz. |
122:16 | que a Santa María prometeu, |
123 | Como Santa María guardou un frade mẽor dos dïáboos na hóra que quis morrer, e torcía-se todo con medo deles. |
123:1 | De Santa María sinal qual xe quér |
123:12 | Santa María na hóra que morreu, |
123:36 | de Santa María, a que nunca fal |
124 | Como Santa María guardou un hóme que apedraron que non morresse atá que se mẽefestasse, porque jajũava as vigías das sas féstas. |
124:6 | demostrou Santa María | ena térra que está |
124:9 | e mostrou Santa María, | Madre de Nóstro Sennor, |
124:30 | servir a Santa María, | a que nunca falirá |
124:37 | Esto fez Santa María, | a Sennor que nos mantên, |
125 | Como Santa María fez partir o crérigo e a donzéla que fazían voda, porque o clérigo trouxéra este preito pelo démo, e fez que entrassen ambos en orden. |
125:2 | da Virgen Santa María |
125:6 | que fezo Santa María | por un crérigo alvernaz |
125:15 | ll' apareceu e lli disse: | “Di ‘Ave María’ e ten |
126 | Esta é como Santa María guareceu un hóme en Élche dũa saeta que lle entrara pelos óssos da faz. |
126:4 | Santa María, a Sennor de prez, |
126:22 | de Santa María, e repentir |
126:25 | e Santa María muito chamou, |
127 | Esta é como Santa María non quis que entrasse na sa eigreja do Poe un mancebo que déra a sa madre un couce; e el, pois viu que non podía entrar, cortou o pée, e depois sãou-o Santa María. |
127:4 | a Virgen Santa María | na eigreja do Poi fez |
127:22 | a Virgen Santa María, | e houv' entôn a ficar |
127:35 | dizendo: “Santa María, | Sennor, pois que vin a ti, |
128 | Esta é do Córpo de Nóstro Sennor, que un vilão metera en ũa sa colmẽa por haver muito mél e muita cera; e ao catar do mél mostrou-se que éra Santa María con séu fill' en braço. |
128:1 | Tan muit' é con Jesú-Cristo | Santa María juntada, |
128:4 | que mostrou Santa María | con séu Fillo grorïoso |
128:24 | e viu i Santa María, | mui fremosa e mui crara, |
129 | Como Santa María guareceu un hóme dũa saetada que lle déran pelo ollo. |
129:28 | a Santa María loores déron |
130 | Esta é de loor de Santa María. |
131 | Esta é como Santa María guardou o emperador de Costantinóbre que non morresse so ũa pena que caeu sobr' ele, e morreron todo-los outros que con ele éran. |
131:53 | a Santa María, que lle descobriu |
132 | Esta é como Santa María fez ao crérigo que lle prometera castidade e se casara que leixasse sa mollér e a fosse servir. |
132:1 | Quen leixar Santa María |
133 | Esta é de como Santa María ressucitou ũa mininna que levaron mórta ant' o séu altar. |
134 | Esta é como Santa María guareceu na sa eigreja en París un hóme que se tallara a pérna por gran door que havía do fógo de San Marçal, e outros muitos que éran con ele. |
134:4 | a Virgen María |
134:38 | e a Santa María loores dade.” |
135 | Como Santa María livrou de desonrra dous que se havían jurados por ela quando éran meninnos que casassen ambos en uno, e fez-lo ela comprir. |
135:118 | pois Santa María quis. |
136 | Esta é como en térra de Pulla, en ũa vila que há nome Fója, jogava ũa mollér os dados con outras compannas ant' ũa eigreja; e porque perdeu, lançou ũa pédra que déss' ao Meninno da omage de Santa María, e ela alçou o braço e recebeu o cólbe. |
137 | Como Santa María fez seer casto a un cavaleiro que soía seer mui luxurïoso. |
137:1 | Sempr' acha Santa María razôn verdadeira |
137:7 | Ca pero muito fïava en Santa María |
138 | Como San Joán Boca-d' Ouro, porque loava a Santa María, tiraron-ll' os ollos e foi esterrado e deitado do patrïarcado; e depois fez-lle Santa María haver ollos, e cobrou per ela sa dinidade. |
138:1 | Quen a Santa María de coraçôn |
138:9 | que Santa María fez, com' aprendí, |
139 | Como Santa María fez que falasse o Fillo que tiínna nos braços ao da bõa mollér, que lle disse: “papa!” |
139:5 | Santa María, |
140 | De loor de Santa María. |
140:1 | A Santa María dadas |
141 | Como Santa María acorreu a un monge séu que a servía e que ficava os gẽollos cada que ementavan o séu nome na eigreja e beijava a térra. |
141:12 | chorando e dizendo lóg': “Ave María”; |
142 | Como Santa María quis guardar de mórte un hóme dun rei que entrara por ũa garça en un río. |
143 | Como Santa María fez en Xerez chover por rógo dos pecadores que lle foron pedir por mercee que lles désse chovía. |
143:2 | a Déus por Santa María, |
143:6 | como Santa María quis oír |
144 | Como Santa María guardou de mórte un hóme bõo en Prazença dun touro que vẽéra polo matar. |
144:5 | Santa María, a Virgen sen par, |
144:38 | a Santa María, e non faliu |
145:9 | este muit' amava a Santa María |
146 | Como Santa María guareceu a un donzél, fillo dũa bõa dona de Brïeiçôn, que ía en romaría a Santa María d' Albeça e topou con sus ẽemigos na carreira, e sacaron-lle os ollos e cortaron-lle as mãos. |
146:2 | a Santa María o séu, |
146:9 | que Santa María mostrar |
146:30 | de Santa María servir |
147 | Como ũa mollér póbre déu sa ovella a guardar a un ovelleiro, e quando ao trosquïar das ovellas vẽo a vélla demandar a súa e o ovelleiro disse que a comera o lobo, chamou Santa María de Rocamador, e a ovella braadou u lla tiínna o ovelleiro asconduda e disse: “ei-me acá, ei-m' acá.” |
147:3 | Esto fez Santa María |
147:30 | E assí Santa María | aquest' engano desfez. |
148 | Como un cavaleiro guareceu de mãos de séus ẽemigos por ũa camisa que chaman de Santa María, que tragía vestida. |
148:2 | guarda Santa María | os que lle son leaes. |
149 | Como un préste aleimán dultava do Sagramento do Córpo de Déus e rogou a Santa María que lle mostrasse ende a verdade; e Santa María assí o fez porque éra de bõa vida. |
149:14 | que amava mais d' outra | cousa Santa María, |
149:17 | Dest' a Santa María, | cada que el cantava |
150 | Esta é de loor de Santa María. |
150:4 | esta é sa Madre Santa María. |
151 | Esta é dun crérigo que honrrava as eigrejas de Santa María e guardava os sábados, pero que éra luxurïoso. |
151:12 | e por se deitar con ela | catou per ũa fẽéstra, | e viu de Santa María |
151:16 | El respôs: “Porque da Virgen | bẽeita, Santa María, | a sa eigreja catara; |
151:24 | préto dalí. E por ele | demostrou Santa María | outra maravilla féra; |
151:31 | Ca enquant' el os gẽollos | ficav' e “Ave María” | dizía mui simpremente |
152 | Como ũu bon cavaleiro d' armas, pero que éra luxurïoso, dezía sempr' “Ave María”, e Santa María o fez ên partir per sa demostrança. |
152:8 | nen outras hóras nen missa; | pero en Santa María |
152:21 | éu sõo Santa María, | e venno-te téu estado |
153 | Como ũa mollér de Gasconna, que desdennava a romaría de Santa María de Rocamador, disse que, se a alá non levass' ũa séla en que siía, que nunca iría alá. |
153:2 | a Santa María, |
154 | Como un tafur tirou con ũa baesta ũa saeta contra o céo con sanna porque perdera, e cuidava que firiría a Déus ou a Santa María. |
154:4 | a Virgen Santa María | contra un tafur astroso |
154:8 | os dados ant' ũ' eigreja | da Virgen Santa María; |
154:32 | fïand' en Santa María, | dos pecadores conórte. |
155:2 | acórre Santa María | a quena sabe rogar. |
155:6 | mas Santa María póde | tod' aquest' enderençar. |
155:35 | mas que por Santa María | podía haver perdôn, |
155:51 | de que foi Santa María, | a Sennor espirital, |
156 | Este miragre fez Santa María en Cunnegro por un crérigo que cantava mui ben as sas prosas a sa loor, e prendêrono heréges e tallaron-ll' a lingua. |
156:8 | porque de Santa María | sempr' ía loor dizer. |
157:22 | rogar a Santa María, | u acha todo crischão |
158 | Esta é como Santa María sacou de prijôn un cavaleiro e mandou-lle que se fosse pera Rocamador. |
158:2 | santa e Virgen María, | tant' é con Déus poderosa. |
158:8 | e ele con mui gran coita | sempre de noit' e de día | Santa María chamava |
158:12 | aqué ven Santa María, | a Madre de Jesú-Cristo, | que as prijões quebranta, |
158:25 | e como Santa María | en tirá-lo aguçosa |
159 | Como Santa María fez descubrir ũa pósta de carne que furtaran a ũus roméus na vila de Rocamador. |
159:1 | Non sofre Santa María | de seeren perdidosos |
159:4 | que mostrou Santa María, | per com' éu oí contar, |
159:20 | chamando Santa María | que lla quisésse mostrar; |
159:30 | loando Santa María, | que faz miragres fremosos. |
160 | Esta é de loor de Santa María. |
160:3 | Santa María. |
161 | Como un hóme de Moriella, que ameúde ía a Santa María de Salas e tragía sa Magestade, viu vĩir nuveado e pos a Magestade na sa vinna; e non firiu i a pédra, e toda-las outras foron apedreados en derredor. |
161:1 | Poder há Santa María, | a Sennor de pïadade, |
161:14 | e diss' “Ai, Santa María, | a mia vinna me guardade. |
161:22 | que fez a Santa María, | non tangeu par caridade. |
162 | Como Santa María fez a sa omagen que mudaran dun altar a outro que se tornass' a séu logar onde a tolleran. |
163 | Como un hóme d' Ósca, que jogava os dados, descreeu en Santa María e perdeu lógo a fala; e foi a Santa María de Salas en romaría e cobró-a. |
163:1 | Póde por Santa María | o mao perdê-la fala, |
163:3 | E desto fez un miragre | a Virgen Santa María |
163:16 | e diss': “Ai, Santa María, | que me perdões te rógo, |
163:21 | a Virgen Santa María; | e aquel foi bon crischão |
164 | Como a omage de Santa María de Salas déu ũu braado, e tremeu a térra, por un prïor da eigreja que fez tirar a força do sagrado Don Fernando, abade de Montaragôn. |
165 | Como Santa María de Tortosa d' Ultramar defendeu a vila do soldán. |
165:4 | que mostrou Santa María, | Madre de Déus Manüél, |
165:22 | dizend': “Ai, Santa María, | pois ta mercee non fal |
165:52 | que Santa María virgen | foi sempr'; e pois esto sei, |
166 | Esta é como Santa María guareceu un hóme que éra tolleito do córpo e dos nembros, na sa eigreja en Salas. |
166:15 | Daquest' a Santa María | déron graças e loores, |
167 | Esta é como ũa moura levou séu fillo mórto a Santa María de Salas, e ressucitou-llo. |
167:3 | Desta razôn fez miragre | Santa María, fremoso, |
167:8 | e viu como as crischãas | ían a Santa María |
167:18 | Santa María, e tenno | que de mia coita se sença.” |
167:24 | mas, que fez Santa María, | a pïadosa Reínna? |
167:30 | Santa María e sempre | a houv' en gran reverença. |
168 | Esta é dun miragre que fez Santa María de Salas por ũa mollér de Lérida que lle morreron séus fillos, e o postremeiro ressucitou-llo Santa María, que havía tres días que éra mórto. |
169 | Esta é dun miragre que fezo Santa María por ũa sa eigreja que é ena Arreixaca de Murça, de como foron mouros acordados de a destroír e nunca o acabaron. |
170:4 | Santa María, que sempr' é mellor; |
171:1 | Santa María grandes faz |
171:17 | quis Santa María guisar, |
172 | Como Santa María de Salas livrou un mercador do perígoo do mar. |
172:3 | De tal razôn un miragre | a Virgen Santa María |
172:16 | e lóg' a Santa María | de Salas s' acomendaron; |
173 | Como Santa María de Salas guareceu ũu hóme que havía a door que chaman da pédra. |
173:1 | Tantas en Santa María | son mercees e bondades, |
173:5 | que mostrou, Santa María | por un séu sérv' acorrer; |
173:12 | porend' en Santa María | sa voontad' e séu sen |
174 | Como un cavaleiro servía Santa María, e avẽo-lle que jugou os dados, e porque perdeu dẽostou Santa María; e arrepentiu-se depois, e do pesar que ende houve tallou a lingua; e sãô-lla Santa María, e falou depois mui ben. |
174:4 | Santa María e sempre | a ela s' acomendava; |
174:8 | mais de mal diss' essa hóra | da Virgen Santa María. |
174:17 | rogando Santa María | na mente que séu pecado |
174:28 | E entôn Santa María | pos-lle na boca a mão |
175 | Como Santa María livrou de mórte ũu mancebo que enforcaron a mui gran tórto, e queimaron un herége que llo fezéra fazer. |
175:4 | que mostrou Santa María | por un roméu d' Alemanna |
175:7 | El sobre toda las cousas | amava Santa María, |
175:61 | a Virgen Santa María, | mas guisou-mi que vivesse; |
176 | Esta é do cativo de Maiorgas que sacou Santa María quand' éra de mouros. |
176:9 | que se o Santa María | de Salas tirasse d' i, |
176:14 | Santa María, que lógo | dormiu entr' outros atados. |
177 | Esta é do que tiraron os ollos, que sãou Santa María de Salas e viu ben. |
177:25 | a Virgen Santa María | que o sãasse e non |
178 | Esta é dun meninno de Alcaraz a que séu padre déra ũa muleta, e morreu-lle; e encomendou-a a Santa María de Salas, e levantou-se sãa. |
179 | Como ũa mollér que éra contreita de todo o córpo se fez levar a Santa María de Salas e foi lógo guarida. |
180 | Esta é de loor de Santa María. |
180:5 | Desta guisa deve Santa María |
181 | Esta é como Aboíuçaf foi desbaratado en Marrócos pela sina de Santa María. |
181:17 | da Virgen Santa María, | e que per ren non dultasse |
181:31 | E assí Santa María | ajudou a séus amigos, |
182 | Como Santa María livrou ũu ladrôn da mão dos dïáboos que o levavan. |
182:7 | que fez Santa María |
183 | Esta é dun miragre que mostrou Santa María en Faarôn quando éra de mouros. |
183:1 | Pesar há Santa María | de quen por desonrra faz |
183:4 | a Virgen Santa María | en tempo d' Abên Mafôn, |
184 | Esta é como Santa María livrou de mórte ũu meninno que jazía no ventre da madre, a que déran ũa cuitelada pelo costado. |
184:12 | mostrou i Santa María, | que sôbrelos séus recude. |
184:27 | Mais quiso Santa María, | a que o encomendara |
185 | Como Santa María amparou o castélo que chaman Chincoia dos mouros que o querían fillar. |
185:1 | Poder há Santa María | grande d' os séus acorrer, |
185:5 | que fezo Santa María; | e aos que o oí |
185:69 | se contra María fosse, | que os séus defender sól.” |
186 | Esta é como Santa María guardou ũa mollér do fógo, a que querían queimar. |
186:4 | que Santa María fez por acorrer |
186:9 | e en Santa María todo séu sen |
186:43 | Santa María Virgen, se te prouguér, |
187 | Esta cantiga é do mõesteiro de Jerusalen, como lles déu Santa María muito trigo en un ano caro e depois muito ouro. |
187:1 | Gran fé devía hóm' haver en Santa María. |
187:10 | Santa María en aquela sazôn |
187:24 | que lles déu Santa María sen prender i afán, |
188 | Esta é dũa donzéla que amava a Santa María de todo séu coraçôn; e quando morreu, feze-a séu padre abrir porque põía a mão no coraçôn, e acharon-lle fegurada a omage de Santa María. |
188:11 | Esta donzéla tan muito | Santa María amou, |
188:17 | se lle de Santa María | falavan, en com' oí, |
188:27 | E dest' a Santa María | déron porên gran loor |
189 | Esta é como un hóme que ía a Santa María de Salas achou un dragôn na carreira e mató-o, e el ficou gafo de poçôn, e pois sãou-o Santa María. |
189:1 | Ben póde Santa María | guarir de toda poçôn, |
189:4 | a Salas sóo senlleiro, | ca muit' ele confïava | na Virgen Santa María; |
189:18 | ir lóg' a Santa María | romeiro con séu bordôn. |
191 | Como a alcaidessa caeu de cima da pena de Róenas d' Alvarrazín, e chamou Santa María e non se feriu. |
191:1 | O que de Santa María | sa mercee ben gaanna, |
192 | Como Santa María livrou ũu mouro a que quería fillar o démo, e feze-o tornar crischão. |
192:19 | que Santa María |
193 | Como Santa María guardou de mórte ũu mercadeiro que deitaron no mar. |
193:2 | há poder Santa María, | Madre do que tod' enssérra. |
193:4 | que fezo Santa María, | Madre do Rei josticeiro, |
193:44 | déron a Santa María, | que é Sennor das sennores; |
193:50 | a Virgen Santa María | sen faliment' e sen érra. |
194 | Como Santa María livrou ũu jograr dũus que o querían matar e lle querían fillar o que tragía. |
194:25 | mas non quis Santa María | que tal feito s' encimasse, |
195 | Como Santa María fez que honrrassen o cavaleiro que morreu no torneamento, porque guardou a sa fésta. |
195:57 | Diss' ela: “María |
196 | Como Santa María converteu un gentil que lle quería gran mal e fezéra ũa forma pera deitar ũa imagen do ídolo que adorasse, e saiu-lle ũa imagen de Santa María con su Fillo en braços. |
196:4 | que mostrou Santa María | por un gentil perfïoso |
197 | Como Santa María de Terena ressocitou ũu meninno a que matara o démo. |
197:36 | esto fez Santa María, | que aas coitas non fal. |
197:42 | déron a Santa María, | Madre de Nóstro Sennor, |
198 | Esta é como Santa María fez fazer paz e que se perdõassen ũus hómees que se querían matar ũus con outros ant' a sa eigreja en Terena. |
198:2 | que non quér Santa María, | pois lle son acomendados. |
198:4 | que mostrou Santa María, | e d' oír mui saboroso; |
198:21 | non quiso Santa María, | que neũu tal achassen; |
198:25 | Reínna Santa María; | ca ela nunca obrida |
198:29 | grandes a Santa María; | e pois sa fésta fezéron, |
199 | Como un peliteiro, que non guardava as féstas de Santa María, começou a lavrar no séu día de março, e travessou-se-lle a agulla na garganta que a non podía deitar; e foi a Santa María de Terena e foi lógo guarido. |
199:2 | assí é Santa María | de graças e de perdões. |
199:25 | mandou-se levar tan tóste | dereit' a Santa María |
199:28 | e lóg' a Santa María | muito por ele rogaron; |
200 | Esta é de loor de Santa María. |
200:1 | Santa María loei |
201 | Como Santa María livrou de mórte ũa donzéla que prometera de guardar sa virgĩidade. |
201:1 | Muit' é mais a pïadade de Santa María |
201:5 | que fez Santa María | de mui gran pïadade, |
202 | Esta é como un clérigo en París fazía ũa prosa a Santa María e non podía achar ũa rima, e foi rogar a Santa María que o ajudasse i, e achó-a lógo. E a Magestade lle disse “muitas graças.” |
202:1 | Muito há Santa María, | Madre de Déus, gran sabor |
202:13 | da Virgen Santa María | e começou-ll' a rogar |
202:27 | Pois houv' a pros' acabada, | Santa María loou |
202:31 | Este miragre que Santa | María demostrar quis |
203 | Como Santa María acrecentou a farinna a ũa bõa mollér porque a dava de grado por séu amor. |
203:1 | Quen polo amor de Santa | María do séu fezér |
203:4 | a Virgen Santa María | e no séu ben confïar; |
203:10 | da Virgen Santa María, | lógo lles dava que quér |
203:14 | disséron: “Santa María | vos dé ben, se ll' aprouguér.” |
204 | Como Santa María guariu un frade por rógo de San Domingo. |
204:1 | Aquel que a Virgen Santa | María quisér servir, |
204:16 | a Virgen Santa María | que lle valvéss'. E entrou |
204:28 | com' entrou Santa María, | e muito lle per prougu' ên, |
204:31 | Pois que foi mui ben ongido, | Santa María saiu |
205 | Como Santa María quis guardar ũa moura que tiínna séu fillo en braços u siía en ũa torre ontre dúas amẽas, e caeu a torre, e non morreu nen séu fillo, nen lles empeceu ren, e esto foi per oraçôn dos creschãos. |
205:8 | que fezo Santa María; | e se i mentes parades, |
205:42 | a Virgen Santa María | que ten séu Fill' abraçado. |
205:51 | a Virgen Santa María, | a que por ela rogavan |
206 | Como o Papa Leôn cortou sa mão, porque éra tentado d' amor dũa mollér que lla beijara, e pois sãó-o Santa María. |
206:1 | Quen soubér Santa María | ben de coraçôn amar, |
206:6 | porque en Santa María | éra todo séu cuidar. |
206:28 | missa de Santa María, | e fillou-s' end' a doer, |
206:31 | E pois viu Santa María | que havía tal sabor |
207 | Esta é como un cavaleiro poderoso levava a mal outro por un fillo que lle matara, e soltó-o en ũa eigreja de Santa María, e disse-lle a Magestade “gracías” porên. |
207:4 | que mostrou Santa María | con merce' e con amor |
208:44 | loando Santa María | que muitos miragres faz |
209 | Como el rei Don Afonso de Castéla adoeceu en Bitória e houv' ũa door tan grande que coidaron que morresse ende, e poséron-lle de suso o livro das Cantigas de Santa María, e foi guarido. |
209:17 | e braadava: “Santa María, val, |
210 | De loor de Santa María. |
210:3 | “María, Déus é tigo.” |
210:4 | Muito foi nóss' amigo | u diss': “Ave María” |
211 | Como Santa María fez aas abellas que comprissen de cera un ciro pasqual que se queimara da ũa parte. |
211:2 | por nós, e fremosos, Santa María. |
212 | Como ũa bõa dona de Toledo emprestou un sartal a ũa mollér póbre por amor de Santa María, e furtaron-llo, e fez-llo ela cobrar. |
212:4 | que polo amor de Santa | María dava que quér |
212:17 | e diss': “Ai, dona, por Santa | María fazede ben |
212:20 | mais poi-la ela por Santa | María esconjurou |
212:32 | e foi-s' a Santa María | e en prézes se meteu |
213 | Como Santa María livrou ũu hóme bõo en Terena de mão de séus ẽemigos que o querían matar a tórto, porque ll' apõían que matara a sa mollér. |
213:1 | Quen sérve Santa María, | a Sennor mui verdadeira, |
213:8 | que sobre tod' outra cousa | amava Santa María |
214 | Como Santa María fez a un cavaleiro que gãasse ũa igreja que lle prometera. |
214:2 | assí quér Santa María | gãar per sa santidade. |
214:5 | e daquesta guisa quéren | gãar; mais Santa María |
214:39 | Assí gannou a eigreja | Santa María por súa, |
215 | Como Santa María guardou a sa Majestade que non recebesse dano de muitos tormentos que lle fazían os mouros. |
215:4 | mostrou i Santa María, | a Sennor mui verdadeira |
215:17 | e romperon a eigreja | da Virgen Santa María, |
215:40 | mas non quis Santa María | per ren que se foss' a fondo. |
216 | Como Santa María se mostrou en semellança da mollér do cavaleiro ao démo, e o démo fugiu ant' ela. |
216:1 | O que en Santa María | de coraçôn confïar, |
216:5 | en servir Santa María, | e eno séu ben fazer |
216:24 | estar de Santa María | e disso: “Quér' éu alí |
216:27 | E saiu Santa María | de tra-lo altar entôn, |
216:31 | Entôn foi Santa María | con el ao logar u |
216:34 | en trager Santa María | e a ta mollér leixar.” |
216:35 | Diss' entôn Santa María: | “Vai, démo chẽo de mal, |
217 | Esta é de como un conde de França que vẽo a Santa María de Vila-Sirga non pude entrar na eigreja a mẽos de se confessar. |
217:5 | Reínna Santa María, | que tant' avorreç' o mal; |
218 | Esta é como Santa María guareceu en Vila-Sirga un hóme bõo d' Alemanna que éra contreito. |
219 | Esta é como Santa María fez tornar negra ũa figura do démo que éra entallada en mármor blanco, porque siía cabo da sa imagen que éra entallada en aquel mármor meesmo. |
219:13 | omagen da Virgen Santa | María que nos ampar, |
220 | Esta é de loor de Santa María. |
221 | Como Santa María guareceu en Onna al rei Don Fernando, quand' éra meninno, dũa grand' enfermidade que havía. |
221:1 | Ben per está aos reïs | d' amaren Santa María, |
221:43 | A Virgen Santa María | lógo con sa pïadade |
222:25 | na Virgen Santa María, | e lógo sen demorança |
222:39 | Nós outrossí ar loemos | a Virgen Santa María |
223 | Esta é como Santa María sãou ũu hóme bõo que coidava morrer de ravia. |
224 | Como Santa María de Terena, que é no reino de Portugal, ressucitou ũa meninna mórta. |
224:18 | muito en Santa María; | mais havía gran tristura |
224:37 | ũa légua do logar | u éra Santa María |
224:46 | graças a Santa María, | que é Sennor d' apostura. |
225 | Como ũu clérigo ena missa consomiu ũa aranna que lle caeu no cález, e andava-lle ontr' o coiro e a carne viva, e fez Santa María que lle saísse pela unna. |
225:24 | door nen mal, por vertude | da Virgen Santa María; |
226:5 | que Santa María fez, e creed' a mi |
226:11 | E Santa María, u todo ben jaz, |
226:21 | mais Santa María alá o guardou |
226:40 | foi Santa María; mais pois foi fazer |
227 | Como Santa María sacou un escudeiro de cativo de guisa que o non viron os que guardavan o cárcer en que jazía. |
227:3 | Esta é Santa María, | Madre do Rei de vertude, |
227:12 | mui de coraçôn rogava | a Virgen Santa María |
227:46 | loaron Santa María, | chorando con devoçôn. |
228:3 | E desto fez en Terena | a Virgen Santa María |
228:38 | foron a Santa María, | comprida de santidade. |
229 | Como Santa María guardou a sa eigreja en Vila-Sirga dos mouros que a querían derribar, e fez que fossen ende todos cégos e contreitos. |
230 | Esta é de loor de Santa María. |
231 | Como Santa María fez que tres mininnos alçassen os mármores que non podían alçar toda a gente que se i ajuntava. |
231:2 | de ben há Santa María. |
232:27 | E rogou Santa María, | chorando dos ollos séus, |
232:36 | loando Santa María | que taes miragres faz; |
233 | Como Santa María defendeu un cavaleiro que se colleu a ũa eigreja súa dũus cavaleiros que o querían matar. |
233:3 | Desto direi un miragre | que mostrou Santa María |
233:17 | E alí Santa María | o amparou, que non érra, |
233:41 | e todos comũalmente | a Santa María déron |
234 | Esta é como Santa María de Vila-Sirga fez oír e falar un moço que éra sordo e mudo, porque teve vigía ũa noit' ant' o séu altar. |
234:20 | da Virgen Santa María, | de que Déus quiso nacer; |
234:26 | a Virgen Santa María, | e foron-ll' alg' oferir. |
235 | Esta é como Santa María déu saúde al rei Don Afonso quando foi en Valadolide enfermo que foi juïgado por mórto. |
235:7 | Aqueste Santa María | mui de coraçôn de pran |
235:38 | a Virgen Santa María, | como Sennor mui leal. |
236 | Como ũa mollér perigoou no mar, e tragía un fillo pequeno nos braços; e feze-a Santa María per cima das aguas andar de pé, assí como iría per un mui bon chão. |
236:3 | E dest' un mui gran miragre | Santa María mostrou |
236:20 | a Virgen Santa María | e foi-a lógo prender |
236:28 | loaron Santa María, | Reínna esperital, |
237 | Como Santa María fez en Portugal na vila de Santarên a ũa mollér pecador que non morresse ta que fosse ben confessada, porque havía gran fïança en ela e jujũava os sábados e as sas féstas a pan e agua. |
238 | Como Déus se vingou dun jograr tafur que jogava os dados e porque perdera descreeu en Déus e en Santa María. |
238:18 | en viltar Santa María, | de que Déus carne fillou. |
238:44 | foi assí Santa María | e séu Fillo desdennar.” |
239 | Esta é dun miragre que Santa María fez en Murça por un hóme que déu séu haver a guardar a outro, e negou-llo e jurou-lle por el ant' a Magestade. |
239:5 | que Santa María mostrar |
240 | Esta é de loor de Santa María. |
240:2 | Santa María, ca dereit' i han |
241 | Esta é como un meninno que éra esposado con ũa meninna caeu de cima dũa muit' alta pena en fondo, e quebrou per todo o córpo e morreu. E sa madre começó-o de pedir a Santa María, e déu-llo viv' e são, e ontr' o moço e sa esposa meteron-s' en orden. |
241:2 | como Santa María |
241:70 | e a Santa María | fezéron i serviço |
241:74 | déu a Santa María | graças toda a gente; |
242 | Esta é como Santa María de Castroxeriz guariu de mórte un pedreiro que houvéra de caer de cima da óbra, e esteve pendorado e teve-se nas pontas dos dedos da mão. |
242:2 | póde-o Santa María | mui de ligeiro fazer. |
242:19 | a Virgen Santa María. | Enas unllas atán ben |
242:28 | a Virgen Santa María, | e aquel pedreir' entôn |
243 | Como ũus falcõeiros que andavan a caça estavan en coita de mórte en un regueiro, e chamaron Santa María de Vila-Sirga, e ela por sa mercee acorréu-lles. |
243:2 | busca a Virgen María |
243:26 | déron a Santa-María, | que é Sennor das sennores, |
244 | Como Santa María guareceu un hóme que inchou que cuidou morrer, porque escarnecía dos que ían a sa igreja. |
244:4 | que fezo Santa María, | aquela de que naceu |
244:8 | que chaman Santa María, | en que ela mostrad' há |
245 | Como Santa María tirou un hóme de prijôn e o fez passar un río que éra mui fondo, e non se mollou. |
246 | Esta é dũa bõa mollér que ía cada sábado a ũa eigreja que chaman Santa María dos Martires, e obridô-xe-lle, e depois foi alá de noite, e abriron-xe-lle as pórtas da eigreja. |
247 | Como ũa meninna naceu céga, e a cabo de déz anos levárona a Santa María de Salas, e déu-lle lógo séu lume Santa María. |
247:3 | Daquest' un miragre fezo | en Salas Santa María |
247:6 | guariu-a Santa María, | como vos será contado. |
247:28 | que toda comunalmente | Santa María loava |
248 | Como dous marinneiros se querían matar en Laredo ant' o altar de Santa María, e pola sa gran mercee guardó-os que se non matassen nen se ferissen. |
248:24 | muit' e a Santa María | lógo mercee pediu, |
248:26 | rogando Santa María | lógo, que non houv' i al. |
249 | Como un maestre que lavrava na eigreja que chaman Santa María d' Almaçán, en Castroxeriz, caeu de cima en fondo, e guardó-o Santa María que se non feriu. |
249:1 | Aquel que de voontade | Santa María servir, |
249:5 | a Virgen Santa María, | per com' éu aprix e sei; |
249:20 | a Virgen Santa María, | que o mui tóste livrou: |
250 | Esta é de loor de Santa María. |
251 | Como Santa María levou consigo a meninna de Proença que pedía o fillo aa sa Majestade. |
251:85 | e a Santa María | que miragre tan bél |
252 | Como Santa María guardou ũus hómẽes que non morressen dejuso dun gran monte de arẽa que lles caeu dessuso. |
252:4 | direi que Santa María | fez fremoso, sen mentir; |
253 | Como un roméu de França que ía a Santïago foi per Santa María de Vila-Sirga, e non pod' ên sacar un bordôn de férro grande que tragía en pẽedença. |
253:1 | De grad' há Santa María | mercee e pïadade |
253:33 | a Santa Virgen María, | Madre do Rei poderoso; |
253:40 | e diss': “Ai, Santa María, | por esto perdôn te rógo.” |
253:65 | enquanto viveu, de grado | a Virgen Santa María. |
254 | Como dous monges que saíron da orden foron livres dos dïabos polo nome de Santa María que ementaron. |
254:4 | que mostrou Santa María, | ond' haja ela bon grado; |
254:21 | Disséron entôn os monges: | “Santa María nos valla |
255 | Como Santa María guareceu a mollér que fezéra matar séu genrro polo mal prez que ll' apõían con el, que non ardeu no fógo en que a meteron. |
255:4 | é Santa María. |
255:7 | Santa María, a que sempr' óra |
255:111 | Santa María, que as coitadas |
256 | Como Santa María guareceu a reínna Dona Beatriz de grand' enfermidade, porque aorou a sa omage con grand' esperança. |
256:6 | que fezo Santa María, | que muitos fez e fará. |
257 | Como Santa María guardou sas relicas que se non danassen entr' outras muitas que se danaron. |
257:1 | Ben guarda Santa María pola sa vertude |
257:7 | As relicas éran muitas de Santa María |
257:17 | mais as de Santa María éran ben guardadas, |
258 | Como Santa María acrecentou a ũa bõa dona a massa que tiínna pera pan fazer. |
258:4 | que mostrou Santa María | en Proença, com' achei |
258:9 | a Virgen Santa María | e, segund' éu aprendí, |
259 | Como Santa María fez avĩir na sa eigreja d' Arraz dous jograres que se querían mal, e déu-lles ũa candea que non pode outre trager senôn eles. |
259:1 | Santa María punna d' avĩir |
260 | Esta é de loor de Santa María. |
261:10 | Santa María e fez connocer. |
262 | Como Santa María guareceu no Poi ũa mollér que éra sorda e muda. |
262:33 | a Virgen Santa María | e com' a todos oiu |
262:41 | a Virgen Santa María, | senôn porque a muitos val; |
263 | Como Santa María apareceu a un hóme que éra tolleito de todo-los nembros e disse-lle que se fezésse levar a sa igreja e sería lógo são. |
263:18 | a Virgen Santa María | e disse: “Se tu sãar |
263:32 | Diss' ela: “Santa María, | de que Déus carne prendeu.” |
263:39 | loaron Santa María, | porque nunca quér falir |
264 | Como Santa María fez perecer as naves dos mouros que tiínnan cercada Costantinópla, tanto que os crischãos poséron a sa imagen na riba do mar. |
264:2 | dereit' é que defenda | a si Santa María. |
264:4 | que fez Santa María, | a que nunca demóra |
265 | Como Santa María guareceu a Joán Damacẽo da mão que havía corta. |
265:16 | e Santa María, a que pód' e val, |
265:27 | e a Santa María, que ajudar |
266 | Como Santa María de Castroxerez guardou a gente que siía na igreja oíndo o sermôn, dũa trave que caeu de cima da igreja sobr' eles. |
266:5 | a Virgen Santa María, | ond' aqueste cantar fiz; |
266:8 | de todos Santa María, | e muitas gentes i van |
267 | Como Santa María livrou un mercador do perígoo das ondas do mar en que cuidava morrer u caera dũa nave. |
267:13 | Santa María e por ela fïava, |
267:19 | Porque amava muito Santa María |
267:74 | de Santa María foi el i chegado. |
268 | Como Santa María guareceu en Vila-Sirga ũa dona filladalgo de França, que havía todo-los nembros do córpo tolleitos. |
268:44 | tornou-se pera sa térra | e foi de Santa María |
269 | Como un menino que éra sordo e mudo resuscitó-o Santa María per rógo de sa madre do menino e fez-lle cobrar o falar e o oír. |
269:4 | a Virgen Santa María, | que faz muitos quando quér, |
269:22 | lle proug' a Santa María | que assí fosse fĩir. |
269:30 | falo con Santa María, | que me fezo resorgir |
270 | Esta é de loor de Santa María. |
271 | Esta é de como ũa nave estedéra tres meses en un río e non podía saír porque a combatían mouros, e Santa María sacou-a en salvo. |
271:31 | E todos Santa María | roguemos de coraçôn |
271:39 | serviç' a Santa María | muito será de bon sen, |
272 | Como Santa María fez en San Joán de Leterán en Roma que se mudasse ũa sa omagen da ũa parede da igreja na outra. |
272:1 | Maravillosos miragres | Santa María mostrar |
272:48 | loaron Santa María, | a Madre do alto Rei; |
273 | Esta é como Santa María déu fíos a ũu hóme bõo pera coser a savãa do séu altar. |
273:4 | que fezo Santa María, | e d' oír mui saboroso; |
273:40 | todos a Santa María; | e el coseü os panos |
274 | Esta é do frade que fazía a garnacha d' orações a Santa María. |
274:1 | Poi-lo pecador punnar | en servir Santa María, |
274:17 | que Santa María éra | e lógo a connoceu. |
274:23 | Diss' entôn Santa María: | “Esta garnacha per si |
275 | Como Santa María de Terena guariu dous freires do hespital que ravïavan. |
275:29 | ca vejo Santa María, e ben sei |
275:48 | Santa María, que muitos outros fez |
276 | Como Santa María do Prado, que é cabo Segóvia, guariu un monteiro del Rei dũa campãa que lle caeu de suso. |
277 | Como Santa María guardou oito almograves en ũa fazenda que houvéron con mouros, porque non comeron carn' en sábado. |
277:3 | E dest' un mui gran miragre | demostrou Santa María |
278:23 | rogando Santa María, | a Sennor esperital, |
278:27 | a Virgen Santa María; | e outro día fillou |
278:38 | ca non quis Santa María | eno sãar detẽer. |
278:40 | loaron Santa María, | a Sennor do bon talán, |
279 | Como el rei pidiu mercee a Santa María que o guarecesse dũa grand' enfermidade que havía; e ela, como sennor poderosa, guarecê-o. |
279:1 | Santa María, valed', ai Sennor, |
280 | Esta é de loor de Santa María. |
280:1 | Santa María bẽeita seja, |
281 | Como un caveleiro vassalo do démo non quis negar Santa María, e ela o livrou do séu poder. |
281:27 | Despós esto disso: “Santa | María renegarás.” |
281:39 | A magestade de Santa | María viu u ficou |
281:47 | Diss' el Rei: “Santa María | mui pagada de vós é, |
281:61 | a Virgen Santa María; | e el disso: “Consintir |
282 | Como Santa María acorreu a un moço de Segóbia que caeu dun sobrado mui alto, e non se feriu porque disse: “Santa María, val-me.” |
282:2 | u dizen todos nas coitas: | “ai, Santa María, val!” |
282:28 | déron a Santa María, | Madre de Nóstro Sennor; |
283 | Como Santa María de Terena sãou un clérigo da boca que se lle torcera mui fèramente. |
283:1 | Quen vai contra Santa María |
284 | Esta é como Santa María livrou un monge do poder do démo que o tentava. |
284:4 | que fez Santa María, | per com' escrit' achei |
285 | Como Santa María fez aa monja que non quis por ela leixar de s' ir con un cavaleiro que se tornass' a súa ôrdin, e ao cavaleiro fez outrossí que fillasse religïôn. |
285:2 | nona tóll' outra cousa | come Santa María. |
286:1 | Tanto quér Santa María | os que ama defender, |
286:8 | que mostrou Santa María, | que nunca faz se ben non, |
286:13 | a Virgen Santa María, | a Sennor esperital. |
286:23 | Mas diss' a Santa María: | “Ai, Sennor, destes judéus |
287 | Como Santa María de Scala, que é a par de Jénüa, livrou ũa mollér de mórte que ía alá per mar en romaría. |
287:1 | O que en Santa María | todo séu coraçôn ten, |
287:4 | que mostrou Santa María | por ũa bõa mollér |
287:11 | Esta en Santa María | fïava, per com' oí, |
287:41 | da Virgen Santa María; | e ela o recebeu, |
288 | Como un hóme bõo de relijôn foi veer a igreja u jazía o córpo de Sant' Agostín, e viu i de noite Santa María e grandes córos d' ángeos que cantavan ant' ela. |
288:4 | que mostrou Santa María | a un bon religïoso |
288:18 | loand' a Santa María, | séu ben e sa grãadece. |
288:23 | E as vírgẽes cantavan | ben ante Santa María, |
289 | Como Santa María de Tocha guariu un lavrador que andava segando en día de San Quirez, que se lle cerraron os punos ambos. |
289:21 | a Virgen Santa María | e ant' o altar choraron |
289:24 | rogando Santa María | que pela sa pïadade |
290 | Esta é de loor de Santa María. |
291 | Como Santa María tirou un escolar de prijôn en Touro porque lle fezéra ũa cantiga eno cárcer jazendo. |
291:21 | a que se tornass'; e lógo | Santa María chamou, |
291:45 | serviu ben Santa María | sempr'. E porên vos contei |
292 | Como el Rei Don Fernando vẽo en visiôn ao Tesoureiro de Sevilla e a Maestre Jorge que tirassen o anél do séu dedo e o metessen no dedo da omagen de Santa María. |
292:4 | a Virgen Santa María | un mui gran miragre fez |
292:10 | amava Santa María, | a Sennor que pód' e val. |
292:61 | ta María u a minna | está, ca non é de pran |
293 | Como un jograr quis remedar como siía a omagen de Santa María, e torceu-se-lle a boca e o braço. |
293:32 | a Virgen Santa María | quis dele mercee haver, |
294 | Como ũa mollér que jogava os dados en Pulla lançou ũa pédra aa omagen de Santa María, porque perdera, e parou un ángeo de pédra que i estava a mão e recebeu o cólbe. |
294:4 | que fezo Santa María | en Pulla; e ben sabiades |
294:15 | Ũa omagen fremosa | da Virgen Santa María, |
295 | Como Santa María apareceu en visiôn a un rei que a servía en todas aquelas cousas que el sabía e podía, e semellava-lle que se homildava contra el en gualardôn do serviço que lle fezéra. |
295:1 | Que por al non devess' hóm' a | Santa María servir, |
295:4 | que mostrou Santa María, | per com' éu pud' aprender, |
296 | Como Santa María apareceu a un monje na cibdade de Conturbél e mostrou-lle como a servisse. |
297 | Como Santa María mostrou vertude na sa omagen, porque dizía un frade que non havía vertude no madeir' entallado. |
297:20 | ũa omagen mui béla | da Virgen Santa María, |
298 | Como Santa María de Seixôn guariu ũa mollér de demónio. |
298:2 | móstra Santa María no pecador. |
298:15 | E Santa María tev' assí por ben |
298:51 | A Virgen María lóg' aquela vez |
299 | Como Santa María vẽo en visiôn a un freire e mandou-lle que désse ũa sa omagen que tragía a un rei. |
299:1 | De muitas maneiras Santa María |
300 | Esta é de loor de Santa María. |
300:3 | a Santa María |
301 | Como Santa María de Vila-Sirga tirou un escudeiro de prijôn, que o tiínnan en Carrôn pera matar. |
301:1 | Macar faz Santa María | miragres dũa natura, |
301:9 | pero sempre jajũava | días de Santa María, |
301:13 | dizend': “Ai, Santa María, | tu que és lum' e conórte |
302 | Como Santa María de Monsarrat descobriu un furto que se fez na sa igreja. |
302:5 | que fezo Santa María | de Monssarrat, e contaron |
302:14 | ca non quis Santa María, | que é con Déus nas altezas, |
303 | Como ũa omagen de Santa María falou nas Ólgas de Burgos a ũa moça que houve medo. |
303:5 | que mostrou Santa María | por toller med' e fazfeiro |
304 | Esta é como Santa María de Ribéla non quér que arça outr' óio ant' o séu altar senôn d' olivas que seja ben claro e muit' esmerado. |
304:3 | E desto mostrou miragre | a Virgen Santa María |
305 | Como Santa María fez ũa carta de pẽedença que tragía ũa mollér pesar mais en ũa balança que quant' haver poséron na outra |
305:13 | serviç' a Santa María | per que sa mercee houvésse, |
305:55 | Quand' o cambiador viu esto, | pediu por Santa María |
306 | Como Santa María fez converter un herége en Roma que dizía que Santa María non podía seer virgen e haver fillo. |
306:27 | que Santa María virgen | foi, sól non dizedes ren, |
307 | Como Santa María tolleu ũa gran tempestade de fógo en térra de Cecilla. |
307:25 | atá que Santa María se mostrou |
308 | Como Santa María guariu ena cibdade de Rara ũa mollér hidrópica. |
308:8 | a Virgen Santa María | e mais d' al ren se guardar |
308:35 | a Virgen Santa María, | que se sab' amercẽar |
309 | Esta é como Santa María vẽo en visôn en Roma ao Papa e ao Emperador e disse-lles en qual logar fezéssen a eigreja. |
309:4 | que mostrou Santa María | en Roma, nóbre cidade, |
309:9 | servía muit' e amava | a Virgen Santa María, |
309:13 | da Virgen Santa María, | e havía ben consigo |
309:36 | e en jazendo dormindo | a Santa María vira, |
310 | Esta é de loor de Santa María. |
311 | Como Santa María de Monsarrat resuscitou un hóme que ía alá en romaría e morreu na carreira. |
311:28 | quanto a Santa María | servist', e pois te non val |
312 | Como o cavaleiro non pude comprir sa voontade con sa amiga na casa en que lavraran a omagen de Santa María. |
312:13 | amava Santa María, | e por séu amor fezéra |
313 | Esta é da nave que andava en perígoo do mar, e os que andavan en ela chamaron Santa María de Vila-Sirga, e quedou lógo a tormenta. |
313:12 | a Virgen Santa María | de Vila-Sirga con séu |
313:36 | a Virgen Santa María | de Vila-Sirga, e non |
314 | Como Santa María guareceu ũu cavaleiro de Segóvia que havía perdudo o lume dos ollos. |
314:1 | Quen soubér Santa María | loar, será de bon sen. |
314:3 | que fezo Santa María, | segund' en verdad' achei; |
314:8 | amava Santa María | mais que quantas cousas son; |
314:48 | todo a Santa María | e outorgo-me por sou; |
315 | Esta é como Santa María guareceu en Tocha, que é cabo Madride, un meninno que tiínna ũa espiga de triígo no ventre. |
315:4 | que fez Santa María, | e d' oír saboroso, |
315:18 | e a Santa María | o houv' acomendado |
315:32 | que a Santa María, | que éste nóss' espello, |
315:37 | “Virgen Santa María, | com' éu creo e entendo, |
316 | Como Santa María fillou vingança do crérigo que mandou queimar a ermida, e fez-lla fazer nóva. |
316:2 | o que a Santa María | s' atrev' a fazer pesar. |
316:6 | ca per ele saberedes | Santa María guardar |
316:31 | dizend': “Ai, Santa María, | est' éu mio fui merecer, |
317 | Como Santa María se vingou do escudeiro que déu couce na pórta da sa eigreja. |
317:2 | quen quisér desonrrar Santa María. |
317:7 | Santa María a ermida nom' há |
317:52 | érgo “ai, Santa María.” E des ên |
318 | Como Santa María se vingou do crérigo que furtou a prata da cruz. |
319 | Esta é como Santa María guariu en Terena ũa manceba raviosa. |
319:44 | a Santa María mercee, chorando |
319:57 | de Santa María; ca da sa bondade, |
320 | De loor de Santa María. |
320:1 | Santa María léva |
320:5 | cobrou Santa María |
320:9 | cobrou Santa María |
320:13 | cobrou Santa María |
320:17 | cobrou Santa María |
320:21 | cobrou Santa María |
320:25 | cobrou Santa María |
320:30 | Virgen Santa María. |
321 | Esta é como Santa María guareceu en Córdova ũa moça dũa grand' enfermidade que havía. |
321:5 | tan tóste Santa María; | porên, se ela m' ajude, |
321:44 | eno nome de María | escritas e feguradas; |
322 | Como Santa María guariu ũu hóme en Évora que houvéra de morrer dun ósso que se ll' atravessara na garganta. |
322:25 | atá que chegou a fésta | da Virgen Santa María, |
322:38 | déron a Santa María, | a Madre de Déus amada. |
323 | Como Santa María ressucitou ũu meninno en Coira, ũa aldea que é préto de Sevilla. |
324 | Como Santa María guareceu en Sevilla ũu mudo que havía dous anos que non falara. |
324:5 | que mostrou Santa María, | aquela que foi parir |
324:9 | da Virgen Santa María, | que éu per méus ollos vi |
324:36 | mais o que primeiro disse | foi: “Santa María, val, |
325 | Como Santa María de Tudía sacou ũa manceba de cativo. |
325:14 | éra, se lle non valvésse | a Virgen Santa María. |
325:52 | da Virgen Santa María, | que é bẽeita e seja, |
326 | Como Santa María de Tudía prendeu os ladrões que lle furtaron as colmẽas. |
326:1 | A Santa María muito ll' é gréu |
326:29 | e lóg' a Santa María pedir |
327 | Como Santa María guariu o crérigo que se lle tornaran as pérnas atrás porque fez ũus panos mẽores dun pano que furtou de sôbelo altar. |
327:1 | Porque ben Santa María | sabe os séus dões dar, |
328 | Esta é como Santa María fillou un logar pera si eno reino de Sevilla e fez que lle chamassen Santa María do Pórto. |
328:1 | Sabor há Santa María, | de que Déus por nós foi nado, |
328:36 | os mouros, porque lle chaman | Santa María del Pórto, |
328:49 | ca a Virgen grorïosa, | Reínna Santa María, |
329 | Como déus fez a un mouro que fillou a oférta do altar de Santa María que se non mudasse do logar. |
330 | Esta é de loor de Santa María. |
330:6 | A qual diss' “Ave María” |
331 | Como Santa María de Rocamador ressocitou un meninno mórto. |
332 | Esta é como en ũu mõesteiro eno reino de Leôn levantou-se fógo de noite, e mató-o a omage de Santa María con o véo que tiínna na cabeça. |
332:2 | como há Santa María, | quando quér, de o matar. |
332:10 | que o fez Santa María | por sa vertude mostrar. |
332:50 | que dest' a Santa María | sabiamos loores dar.” |
333 | Como Santa María de Terena guariu ũu hóme contreito que andava en carreta mais havía de quinze anos. |
333:1 | Connosçudamente móstra | miragres Santa María |
333:36 | à Virgen Santa María | e de coraçôn rogando |
333:41 | da Virgen Santa María; | e el jazend' i mendigo, |
333:53 | a Virgen Santa María | mui de coraçôn loaron, |
334 | Como Santa María de Terena resorgiu ũu hóme que morrera de sandece e tornó-o são. |
335 | Como Santa María converteu un gentil que adorava os ídolos, porque havía en si pïadade e fazía caridade aos póbres. |
335:17 | Esto muit' a Jesú-Cristo | prougu' e a Santa María, |
336 | Esta é como un cavaleiro que éra mui luxurïoso, per rógo que fezo a Santa María, houve cambïada a natura que nunca pois catou por tal preito. |
336:44 | por poder da grorïosa | bẽeita Santa María |
337 | Como Santa María guardou un fillo dun hóme bõo que non morresse quando caeu o cavalo sobr' el. |
337:32 | a Virgen Santa María | e guariu acá mui ben |
338 | Como Santa María guareceu na cidade de Évora ũu hóme que éra cégo. |
338:2 | guarece Santa María, | ca atal é séu costume. |
338:25 | que é de Santa María, | u gran vertude sobeja |
339 | Esta é como Santa María guardou ũa nave que non perigoasse no mar. |
340 | Esta é de loor de Santa María. |
340:40 | son per ti, Santa María. |
341 | Como Santa María do Poi salvou ũa dona d' érro que ll' aponna séu marido. |
341:52 | havend' en Santa María, | que é verdade, creença, |
342 | Como Santa María fez parecer a sa omage d' ontre ũas pédras mármores que asserravan en Costantinópla. |
343 | Como Santa María de Rocamador guariu ũa manceba demonïada de demónio mudo e fez que falasse. |
343:8 | E del aquesta vertude | houve pois Santa María, |
343:33 | e diss': “Ai, Santa María, | róga téu Fillo que ponna |
344 | Como Santa María de Tudía fez a ũa cavalgada de crischãos e outra de mouros que maséron ũa noite cabo da sa eigreja e non se viron, por non haveren ontr' eles desavẽença. |
344:1 | Os que a Santa María | saben fazer reverença, |
345 | Como Santa María mostrou en visôn a ũu Rei e a ũa Reínna como havía gran pesar porque entraron mouros a sa capéla de Xerez. |
346 | Como Santa María guariu ũa mollér d' Estremoz do braço e da garganta que ll' inchara. |
346:4 | que fezo Santa María, | a Madre do gran Déus véro |
347 | Esta é como Santa María de Tudía resorgiu ũu meninno que éra mórto de quatro días. |
347:19 | Santa María séu rógo | oiu daquela coitada. |
347:23 | Assí a Santa María | fez aquela mollér tórto |
348 | Como Santa María demostrou a ũu rei que trobava por ela gran tesouro d' ouro e de prata. |
348:1 | Ben parte Santa María | sas graças e séus tesouros |
348:4 | que mostrou Santa María, | a pïadosa sen sanna, |
348:9 | mais atán muito fïava | na Virgen Santa María, |
348:29 | e disso con mui gran coita: | “Santa María me valla, |
349 | Como Santa María mostrou muitos miragres por ũa sa omagen que tragía ũu Rei en sa capéla. |
350 | Esta é de loor de Santa María. |
350:1 | Santa María, Sennor, |
350:3 | E val-nos, Santa María, |
351 | Esta é como Santa María acrecentou o vinno na cuba en Arconada, ũa aldea que é préto de Palença. |
351:4 | que mostrou Santa María, | com' éu en verdad' achei, |
352 | Esta é como Santa María del Viso guariu ũu açor dun cavaleiro. |
352:4 | que fezo Santa María; | e se i mentes parardes, |
352:36 | da Virgen Santa María | que é bẽeita e seja, |
352:43 | Esto fez Santa María, | Madre do que formou suso |
353:11 | Mas depois Santa María, | en que há bondad' e sen, |
354 | Como Santa María guardou de mórte ũa bestiola que chaman donezinna. |
354:22 | que el Rei con coita disse: | “Santa María, mercee! |
354:29 | Entôn fez Santa María, | a que é dos céos pórta, |
355 | Esta é como Santa María de Vila-Sirga livrou ũu hóme da forca, que non morreu, por un canto que déra a sa eigreja. |
355:1 | O que a Santa María | serviço fezér de grado, |
355:46 | altar de Santa María; | e pois que houve jantado, |
355:51 | Ca, se mi a Virgen María | guardar, que é méu espello, |
355:68 | e diss': “Ai, Santa María | de Vila-Sirga, e quando |
355:96 | María de Vila-Sirga; | ca sa mercee é tanta |
356 | Como Santa María do Pórto fez vĩir ũa ponte de madeira pelo río de Guadalete pera a óbra da sa igreja que fazían, ca non havían i madeira con que lavrassen. |
356:4 | que fezo Santa María, | Madre daquel que prendeu |
356:29 | e pois a Santa María | ar foron loores dar |
357 | Como Santa María do Pórto guareceu ũa mollér que vẽéra a sa casa en romaría e havía a boca tórta e os nembros; e começa assí: |
358 | Como Santa María do Pórto mostrou per sa vertude un logar u jazían muitos cantos lavrados, que meteron ena sa igreja. |
359 | Como Santa María do Pórto se doeu dũa mollér que vẽo aa sa igreja en romaría, a que cativaran un séu fillo; e sacó-o de cativo de térra de mouros e poso-llo en salvo. |
359:37 | con el a Santa María | e déron loores tan |
360 | Esta é de loor de Santa María. |
361 | Como Santa María fez nas Ólgas de Burgos a ũa sa omagen que se volveu na cama u a deitaron. |
361:13 | da Virgen Santa María, | ca aquel Rei todo séu |
362 | Como Santa María fez cobrar séu lume a un ourívez en Chartes. |
362:1 | Ben póde Santa María | séu lum' ao cégo dar, |
362:5 | a Virgen Santa María, | que fez un cégo veer |
362:24 | por elas Santa María, | como vos dix outra vez; |
362:39 | chamando “Santa María, | Madre do bon Rei Jesú, |
363 | Como Santa María livrou de prijôn un cavaleiro por ũa cantiga que lle fez, que tiínna preso el Con Simôn. |
363:17 | mais a nóssa avogada, Reínna María, |
363:20 | e chamou Santa María que lle socorresse, |
363:25 | de Virgen Santa María, que lle déra vida |
364 | Como Santa María do Pórto guardou triínta hómees que cavavan térra pera sa igreja, e caeu ũa torre sobr' eles e non lles empeeceu. |
365 | Esta tricentésima e sesagésima quinta é como Santa María tirou de dulta un frade noviço que dizía que a alma non éra nada, no mõesteiro de Fontefría en Narbona. |
365:1 | Ben tira Santa María | pela sa gran pïedade |
365:4 | que por un monje noviço | mostrou a Virgen María, |
366 | Esta tricentésima e sesagésima sésta é como Santa María do Pórto fez cobrar a Don Manüél un açor que perdera. |
366:58 | dos céos, Santa María, | que é Sennor das sennores. |
367 | Como Santa María do Pórto guareceu al Rei Don Afonso dũa grand' enfermedade de que lle inchavan as pérnas tan muito que lle non podían caber enas calças. |
367:1 | Grandes miragres faz Santa María |
368 | Como Santa María do Pórto guariu ũa mollér dũa coobra que tragía eno ventre, e havía ben tres anos. |
368:7 | Ũa mollér morava | cabo Santa María |
368:24 | vai-t' a Santa María | que jaz ontre dous mares, |
369 | Como Santa María guardou de mal ũa bõa mollér de Santarên dun alcaide malfeitor, que a quiséra meter en pérdeda de quant' havía por ũa sortella que lle deitara en pennor. |
369:6 | que fezo Santa María, | por que mui mais d' outra cousa | sempr' en ela confïedes; |
369:10 | e dizía ameúde: | “Aquel é de mal guardado | que guarda Santa María.” |
369:62 | de si nen ar que fezésse, | e diss': “Ai, Santa María, | tu que és lum' e espello |
370 | Esta é de loor de Santa María. |
370:1 | Loemos muit' a Virgen Santa María, |
371 | Como Santa María do Pórto guariu ũa mollér que perigoara dũa pinaça e caera no mar. |
371:1 | Tantos vai Santa María | eno séu Pórto fazer |
371:29 | Santa María do Pórto, | dizendo: “éu vou a ti; |
371:37 | chamando: “Santa María, | Madre de Déus Manüél.” |
372 | Como vẽo ũa mollér de Névra, que raviava, a Santa María do Pórto, e apareceu-lle Santa María de noit' e guareceu-a. |
374:1 | Muito quér Santa María, | a Sennor de ben comprida, |
374:4 | que fezo Santa María, | de que Déus quis seer nado, |
374:16 | ena fremosa capéla | da Virgen Santa María |
374:24 | que aquel pano tan rico | Santa María houvésse; |
375 | Como Santa María do Pórto guariu un cavalo dun escrivan del Rei que lle quería morrer. |
375:21 | Porend' a Santa María |
376 | Como un hóme levava un anél a Don Manüél, irmão del Rei, e perdê-o na carreira, e fez-llo Santa María cobrar. |
376:29 | Santa María do Pórto, | e prometo-ch' en verdade |
377 | Como un rei déu ũa escrivanía dũa vila a un séu crïado, e havía muitos contrarios que o estorvavan contra el Rei, e prometeu algo a Santa María do Pórto, e fez-ll' haver. |
377:4 | Santa María do Pórto | por un hóme que se tiínna |
377:32 | rogou, a Santa María | do Pórt', en que se fïava, |
377:36 | lógo foi Santa María | de todo en sa ajuda |
378 | Como un hóme bõo con sa mollér, que morava na colaçôn de San Salvador de Sevilla, tiínna ũa sa filla doente pera mórte, e jouve tres días que non falou; e prometêrona a Santa María do Pórto, e guareceu. |
378:20 | que fezo Santa María | do Pórto, e quen quisér |
378:33 | da Virgen Santa María, | e se sãar, ofrecer |
378:36 | mais pois lla houv' outorgado, | Santa María guarir |
379 | Como Santa María do Pórto se vengou dos cossárïos do mar que roubavan os hómees que viínnan pobrar en aquela sa vila. |
379:4 | que é de Santa María, | en que el muito punnava |
380 | Esta é de loor de Santa María. |
380:6 | a Santa María. |
380:56 | séus feitos María. |
381 | Como Santa María do Pórto resuscitou un menino que morrera, fillo dun hóme bõo que morava en Xerez. |
381:4 | que é de Santa María, | dun menino que morreu, |
381:20 | dizend': “Ai, Santa María, | dá-m' aqueste fillo méu; |
382 | Como un ric-hóme pidía un herdamento al Rei que lle havía a dar por outro que lle fillara, e nono podía haver dele; e prometeu algo a Santa María, e fez-llo haver lógo mui bõo. |
382:39 | E se m' aquesta mercee | Santa María fezér |
383 | Como Santa María de Segónça guardou ũa mollér que quería entrar en ũa nave e caeu no mar, e guareceu e sacó-a Santa María. |
383:2 | aos séus Santa María, | Sennor de mui gran mesura. |
383:9 | que chaman Santa María | a Vélla, a que de grado |
383:36 | “Acórre-me, Glorïosa, | a Vélla Santa María |
383:50 | foi lógo Santa María | per ela, e fez cordura. |
384 | Como Santa María levou a alma dun frade que pintou o séu nome de tres coores. |
384:9 | mais u quér que el achava | nome de Santa María |
384:20 | da Virgen Santa María, | de que éra muit' amigo, |
384:52 | a Virgen Santa María, | a Sennor de pïedade; |
385 | Como Santa María do Pórto guareceu un hóme dũa pedrada mui grande de que nunca cuidara a guarecer, ca tiínna a tela sedada e tornou-se paralítico, e guarecê-o Santa María. |
385:4 | dos céos, Santa María | do Pórto, u muit' aginna |
385:13 | “Santa María do Pórto, | val-me” e s' acomendava |
385:20 | da Virgen Santa María | fosse, que éste conórto |
386 | Como Santa María avondou de pescado al Rei Don Afonso con mui gran gente que convidara en Sevilla. |
386:38 | que fará Santa María, | u jaz mercee quamanna |
386:44 | na Virgen Santa María, | que éste mia amparança, |
386:52 | e chorando loou muito | a Virgen Santa María |
389 | Como Santa María do Pórto guareceu un fillo de maestre Pedro de Marsella. |
389:8 | a Virgen Santa María, | que róg' a séu Fill' e mande |
389:20 | comendó-o ao Pórto | que é de Santa María, |
390 | Esta é de loor de Santa María. |
391 | Como Santa María do Pórto corregeu ũa moça contreita dos nembros que levaron alá en romaría. |
392 | Como Santa María do Pórto consentiu que enforcassen un hóme que jurou mentira pelo séu nome. |
392:1 | Macar é Santa María | Sennor de mui gran mesura, |
392:25 | E el meteu-lle na jura | a Déus e Santa María, |
393 | Como Santa María do Pórto guareceu a un meninno que trouxéron a sa casa ravïoso. |
393:5 | Tod' aquesto há no démo, | e porên Santa María, |
393:8 | a Virgen Santa María | a un hóme que vẽéra |
393:33 | e lóg' a Santa María | porende loores davan, |
398:7 | Ond' en atal semellança | demostrou Santa María |
398:13 | que déu a Santa María | por casa e por capéla, |
398:16 | miragres Santa María, | e d' oír mui saborosos, |
398:25 | e diss': “Ai, Santa María, | pela ta mercee seja |
399 | Esta tricentésima nonagésima novena é como ena vila d' Élvas ũa mollér quiso matar séu fillo e meteu-lle ũa agulla pela cabeça, e apareceu-lle Santa María ante que o matasse e disse-lle que tomasse pẽedença. |
399:44 | a Santa María graças | lógo porên déron; |
400 | Esta é de loor de Santa María. |
401 | Esta é petiçôn que fezo el Rei a Santa María. |
401:81 | sennor Santa María, | pois que começad' hei |
402:1 | Santa María, nembre-vos de mi |
403 | Esta quinquagésima é dos séte pesares que viu Santa María do séu fillo. |
403:5 | como Santa María |
404 | Esta septüagésima sésta é como Santa María guareceu con séu leite o crérigo de grand' enfermidade, porque a loava. |
404:10 | Santa María, que el foi loar. |
404:20 | Santa María amava mais d' al; |
404:25 | “Santa María, éu venno a ti |
404:56 | Santa María, nembre-t' o amor |
404:82 | en se a Santa María deitar. |
405 | Esta septüagésima novena é como Santa María faz en Costantinóbre decer un pano ante sa omagen. |
405:2 | xe nos quér Santa María |
406:2 | porên roguemos | a Santa María |
407 | Esta düodécima é como Santa María fez veer ao hóme que cegara porque se comendara ao démo. |
407:3 | Santa María e valer |
408 | Esta é como Santa María sãou o escudeiro a que déron a saetada polo costado. |
408:2 | ben óbra Santa María. |
408:19 | Porend' a Santa María | s' houve lóg' acomendado, |
408:23 | E desto Santa María | de Salas quantos estavan |
409 | De loor de Santa María. |
410 | Prólogo das cantigas das cinco féstas de Santa María. |
410:1 | Quen Santa María servir, |
411 | Esta é a primeira, da nacença de Santa María, que cae no mes de setembro; e começa assí: |
413 | Esta terceira é da virgĩidade de Santa María, e esta fésta é no mes de dezembro, e feze-a Sant' Alifonsso; e começa assí: |
413:2 | a virgĩidade de Santa María. |
414 | Esta quarta é da trĩidade de Santa María. |
414:7 | de como foi virgen Santa María |
415 | Esta quinta é de como o ángeo Gabrïél vẽo saüdar a Santa María, e esta fésta é no mes de março. |
415:4 | a Santa María come fïél |
417 | Esta séptima é como Santa María levou séu fillo ao templo e o ofereceu a San Simeôn; e esta fésta é no mes de febreiro. |
417:1 | Nóbre don e mui preçado | foi Santa María dar |
417:4 | como déu Santa María | no templ' a San Simeôn |
418:9 | aqueste Santa María | houv' en si, por que prender |
418:12 | aqueste Santa María | houv' en si, per bõa fé, |
418:16 | o houve Santa María; | porque quantas óra son |
418:24 | a Virgen Santa María, | que a fez responder ben |
418:29 | e porên Santa María | os pecadores la han |
419 | Esta novena é da vigilía de Santa María d' Agosto, como ela passou deste mundo e foi levada ao céo. |
419:85 | e viu Santa María | entr' eles todos ir, |
420 | Esta décima é no día aa processïôn, como as processïões do céo receberon a Santa María quando sobiu aos céos. |
420:1 | Bẽeita és, María, | Filla, Madr' e crïada |
421 | Esta undécima, en outro día de Santa María, é de como lle venna emente de nós ao día do jüízio e rógue a séu Fillo que nos haja mercee. |
421:2 | de Déus, María, |
422 | Esta düodécima é de como Santa María rógue por nós a séu fillo eno día do jüízio. |
424:6 | de Santa María naceu |
425:20 | foi pois María Salomé |
425:22 | e Madalena María. |