Text concordance

Please read the notes on Using the text concordance if you have not already done so.

If you just want to find a cantiga from the first few words of the lyrics, try the Index by incipit instead.

Cantigas processed: 420

Total lines: 21656

Total words: 162244

Total distinct word forms: 10224

Alphabetical index: A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | X | Z

Word:    Show references: always for single word results never   
1 word formCountReferences
É796
A:12Badallouz, que reino é
A:18é per dereit' e Sennor
BEste é o Prólogo das Cantigas de Santa María, ementando as cousas que há mestér eno trobar.
B:1Porque trobar é cousa en que jaz
B:13E o que quéro é dizer loor
B:25Ca o amor desta Sennor é tal,
B:28senôn se é per sa grand' ocajôn,
1Esta é a primeira cantiga de loor de Santa María, ementando os séte goios que houve de séu Fillo.
1:20é end' envergonnada”.
1:60est' é cousa provada.”
1:71E, par Déus, non é de calar
1:80ca x' é nóss' avogada.
2Esta é de como Santa María pareceu en Toledo a Sant' Alifonsso e déu-ll' ũa alva que trouxe de Paraíso, con que dissésse missa.
3Esta é como Santa María fez cobrar a Teófilo a carta que fezéra cono démo, u se tornou séu vassalo.
4Esta é como Santa María guardou ao fillo do judéu que non ardesse, que séu padre deitara no forno.
5Esta é como Santa María ajudou a Emperadriz de Roma a sofrê-las grandes coitas per que passou.
5:151mas des hoi mais a Santa María, que é luz,
6Esta é como Santa María ressucitou ao meninno que o judéu matara porque cantava “Gaude Virgo María”.
7Esta é como Santa María livrou a abadessa prenne, que adormecera ant' o séu altar chorando.
8Esta é como Santa María fez en Rocamador decender ũa candea na vïóla do jograr que cantava ant' ela.
9Esta é como Santa María fez en Sardonai, préto de Domás, que a sa omagen, que éra pintada en ũa távoa, se fezésse carne e manass' óio.
10Esta é de loor de Santa María, com' é fremosa e bõa e há gran poder.
11Esta é de como Santa María tolleu a alma do monge que s' afogara no río ao démo, e feze-o ressocitar.
11:43é juïgado,
12Esta é como Santa María se queixou en Toledo eno día de sa fésta de agosto, porque os judéus crucifigavan ũa omagen de cera, a semellança de séu Fillo.
12:2é de quen ao séu Fillo pesar faz.
12:12com' é mui grand' e provada | a perfía dos judéus
13Esta é como Santa María guardou o ladrôn que non morresse na forca, porque a saüdava.
14Esta é como Santa María rogou a séu Fillo pola alma do monge de San Pedro, por que rogaran todo-los santos, e o non quis fazer senôn por ela.
14:1Par Déus, muit' é gran razôn
14:3E muit' é cousa guisada | de poder muito con Déus
15Esta é como Santa María defendeu a cidade de Cesaira do Emperador Jüião.
15:8son, e de todos é lum' e luz;
15:26que Déus é, te salv', Emperador.”
15:63de quen é Madre de pïadade
15:129ca este feit' é de tal natura
16Esta é como Santa María converteu un cavaleiro namorado, que s' houvér' a desasperar porque non podía haver sa amiga.
16:34que é poderosa e vo-la poderá dar.
16:36é que duzentas vezes digades, sen mentir,
17Esta é de como Santa María guardou de mórte a honrrada dona de Roma a que o démo acusou pola fazer queimar.
17:36bõa, de responder vos é mestér.”
17:56maestre, mui prét' é a vóssa fin.”
18Esta é como Santa María fez fazer aos babous que crían a seda dúas toucas, porque a dona que os guardava lle prometera ũa e non lla déra.
19Esta é como Santa María fillou vingança dos tres cavaleiros que mataron séu ẽemigo ant' o séu altar.
19:2cona que de Déus é Madre e Filla.
20Esta é de loor de Santa María, por quantas mercees nos faz.
21Esta é como Santa María fez haver fillo a ũa mollér maninna, e depois morreu-lle, e ressocitou-llo.
21:5non é maravilla se del gaannou
22Esta é como Santa María guardou a un lavrador que non morresse das feridas que lle dava un cavaleiro e séus hómees.
23Esta é como Santa María acrecentou o vinno no tonél, por amor da bõa dona de Bretanna.
24Esta é como Santa María fez nacer ũa fror na boca ao crérigo, depois que foi mórto, e éra en semellança de lílïo, porque a loava.
25Esta é como a imagen de Santa María falou en testimonio ontr' o crischão e o judéu.
25:150é grand'; e tu, judéu maldito,
26Esta é como Santa María juïgou a alma do Roméu que ía a Santïago, que se matou na carreira por engano do dïabo, que tornass' ao córpo e fezésse pẽedença.
26:1Non é gran cousa se sabe | bon joízo dar
26:3Mui gran razôn é que sábia dereito
27Esta é como Santa María fillou a sinagóga dos judéus e fez dela eigreja.
28Esta é como Santa María defendeu Costantinóbre dos mouros que a combatían e a cuidavan fillar.
29Esta é como Santa María fez parecer nas pédras omágẽes a sa semellança.
29:20que é Sennor das naturas,
30Esta é de loor de Santa María, de como Déus non lle póde dizer de non do que lle rogar, nen ela a nós.
30:15que madr', amiga ll' é, creed' a mi,
31Esta é como Santa María levou o boi do aldeão de Segóvia que ll' havía prometudo e non llo quería dar.
31:5Desto mostrou un miragre | a que é chamada Virga
31:8é dúas léguas sabudas, (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
32Esta é como Santa María amẽaçou o bispo que descomungou o crérigo que non sabía dizer outra missa senôn a súa.
33Esta é como Santa María levou en salvo o roméu que caera no mar, e o guïou per so a agua ao pórto ante que chegass' o batél.
34Esta é como Santa María fillou dereito do judéu pola desonrra que fezéra a súa omagen.
34:1Gran dereit' é que fill' o démo por escarmento
34:6que quen contra ela vai, palla é contra vento. (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
35Esta é como Santa María fez queimar a lãa aos mercadores que ofereran algo a súa omage, e llo tomaran depois.
35:2dereit' é que s' en mal ache | se llo pois quisér toller.
35:3Ca muit' é hóme sen siso | quen lle de dar algu' é gréu,
35:8a Virgen Santa María, | que é Sennor de gran prez,
35:11Estes foron da cidade | que é chamada Leôn
35:86o que vir que é guisado, | como o podér sofrer.”
35:96a que é Sennor do mundo. | E porên, par San Fiíz,
35:103Disso maestre Bernaldo: | “Esto mui gran dereit' é
36Esta é de como Santa María pareceu no maste da nave, de noite, que ía a Bretanna, e a guardou que non perigoasse.
36:24E dizend' esto, cataron, com' er é de costume,
37Esta é como Santa María fez cobrar séu pée ao hóme que o tallara con coita de door.
37:6porend' un daquestes é ben que vos digamos,
38Esta é como a omagen de Santa María tendeu o braço e tomou o de séu fillo, que quería caer da pedrada que lle déra o tafur, de que saiu sángui.
39Esta é como Santa María guardou a sa omagen, que a non queimas' o fógo.
39:5dũa gran pena, que ja quant' é comba,
40Esta é de loor de Santa María das maravillas que Déus fez por ela.
41Esta é como Santa María guareceu o que éra sandeu.
41:19porque a sa mercee é mui maior (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
41:21e sempre a séu Fill' é rogador
42Esta é de como o crerizôn meteu o anél eno dedo da omagen de Santa María, e a omagen encolleu o dedo con el.
42:3dos que ama é ceosa,
42:15e jogavan à pelóta, | que é jógo de que praz
43Esta é como Santa María resucitou un meninno na sa eigreja de Salas.
43:1Porque é Santa María | leal e mui verdadeira,
43:10o que pedir dar-ll-á lógo, | aquest' é cousa certeira.”
43:50a quen polas nóssas coitas | róga sempr' e é vozeira.
44Esta é como o cavaleiro que perdera séu açor foi-o pedir a Santa María de Salas; e estando na eigreja posou-lle na mão.
45Esta é como Santa María gãou de séu fillo que fosse salvo o cavaleiro malfeitor que cuidou de fazer un mõesteiro e morreu ante que o fezésse.
45:1A Virgen Santa María | tant' é de gran pïedade,
45:38por que est' alma é nóssa, | e allur outra buscade.”
45:44ca Déus é mui justiceiro, | e por esto ben sabemos
46Esta é como a omagen de Santa María, que un mouro guardava en sa casa honrradamente, deitou leite das tetas.
47Esta é como Santa María guardou o monge, que o démo quis espantar por lo fazer perder.
48Esta é como Santa María tolleu a agua da fonte ao cavaleiro, en cuja herdade estava, e a déu aos frades de Monssarrad a que a el quería vender.
48:7Monssarrat éste chamado | o logar u é a fonte
49Esta é de como Santa María guïou os roméus, que ían a sa eigreja a Seixôn e erraran o caminno de noite.
49:38com' é nósso costume,
50Este é de loor de Santa María, que móstra por que razôn encarnou Nóstro Sennor en ela.
51Esta é como a omage de Santa María alçou o gẽollo e recebeu o cólbe da saeta por guardar o que estava pós ela.
52Esta é como Santa María fez vĩir las cabras montesas a Montsarrat, e se leixavan ordennar aos monges cada día.
52:1Mui gran dereit' é d' as bestias obedecer
53:36“Fillo, esta mia capéla | que é tan póbr' en Seixôn,
53:49e dizía aas gentes: | “De Santa María é
54Esta é de como Santa María guariu con séu leite o monge doente que cuidavan que éra mórto.
54:2ven, ca ela é nóssa meezinna.
54:54que irás u é Santa Catelinna.”
55Esta é como Santa María serviu pola monja que se fora do mõesteiro e lli crïou o fillo que fezéra alá andando.
55:1Atant' é Santa María | de toda bondade bõa,
55:46e por el foi mas coitada | que por séu fill' é leõa.
56Esta é como Santa María fez nacer as cinco rósas na boca do monge depós sa mórte, polos cinco salmos que dizía a honrra das cinco lêteras que há no séu nome.
56:1Gran dereit' é de seer
57Esta é como Santa María fez guarecer os ladrões que foran tolleitos porque roubaran ũa dona e sa companna que ían en romaría a Monsarrat.
58:2Santa María, tan muit' é leal.
60Esta é de loor de Santa María, do departimento que há entre Ave e Éva.
61:1Fól é o que cuida que non podería
61:11Diss' el: “Ca de o creer non é guisada
61:12cousa; pois que tan gran sazôn é passada,
61:34foi, e dalí sergent' é pois todavía.
62:42fez e sempre faz, ca dest' é tẽuda.
63:59Mas rógo-vos, porque vos é mui mestér,
64:17que m' encomendedes a alguên, ca m' é mestér
64:31senôn a esta, que é Sennor Espirital,
65:66como mio dará o que é fól provado?”
65:81é grand' ou maior; mais ía con gran medo
65:90e diss': “Aquest' é o que tant' hei buscado.
65:91Pero se aquest' é fól, pela ventura,
65:93ca se el non é ben louco de natura,
65:108tomou dun pan d' horjo quant' é ũa quarta
67:1A Reínna grorïosa | tant' é de gran santidade,
67:70é démo sen nulla dulta, | mais un pouco vos calade.”
67:74per poder de Jesú-Cristo, | que é Déus en Trĩidade.”
69:26esta claridade non é humãa.”
69:57ca ben léu é maestre de Mecinna,
69:62perant' a pórta que é mais jusãa
70Esta é de loor de Santa María, das cinque lêteras que há no séu nome e o que quéren dizer.
72:3lógu' é tal
72:31é mórt' e en perdiçôn,
74:12“Esto que ch' éu faço é con gran razôn,
75:4é ela mui despagada.
75:46aquí con est' hóme bõo | que é honrrad' e mui rico,
75:48ten a mórt' há mais dun ano, | e pero non é finada.”
75:90u éu veja o téu Fillo, | que é téu Padr' e amigo.”
75:123dizendo: “Sal acá, alma, | ca ja tempo é e hóra
76:2quér das de séu Fillo, fól é sen mentir.
76:32a Virgen María, que é Sennor de gran prez,
77Esta é como Santa María sãou na sa igreja en Lugo ũa mollér contreita dos pées e das mãos.
77:2non é maravilla de sãar contreito.
78:6com' aos séus sérvos é sempre pïadosa.
79:3quit' é de folía
80Esta é de loor de Santa María, de como a saüdou o ángeo.
80:7E pois que contigo é Déus,
80:15sei por nós, pois que bẽeit' é
81:4é Santa María,
81:38é dos coitados hespital.
83:57porque sempr' é poderosa
86:13que é companneiro de San Gabrïél,
88:75Diss' ela: “Non é penssado
89Esta é como ũa judéa estava de parto en coita de mórte, e chamou Santa María e lógo a aquela hóra foi libre.
89:3u é con fé chamada.
89:17que verdad' é provada.
89:40que é chẽa de gran vertude.
90Esta é de loor de Santa María.
92:39a Virgen que é de bon prez,
93:2non é de sãar
94Esta é como Santa María serviu en logar da monja que se foi do mõesteiro.
95:13ca a sa mui gran mercee nunca é falida
95:14a quanto-la ben serviren, assí é sen falla.
95:38ca lles non valeu bon vento quant' é ũa palla,
96:2é bõa que faz salvá-lo pecador.
97:41se é verdade que tanto mal
100Esta é de loor.
101:20que Madr' é do Salvador
102:42como é de caer uso,
103:26Non é est' o méu mõesteiro, | pois de mi que se fará?”
103:39mais d' outra cousa que seja? | Ca, par Déus, gran dereit' é,
105:29hóme que é mui riqu' e muit' honrrado
105:31Diss' a moça: “Esto non é penssado,
106Esta é como Santa María sacou dous escudeiros de prijôn.
106:28que é óbra mui costosa.”
108:1Dereit' é de s' end' achar
110Esta é de loor de Santa María.
110:1Tant' é Santa María de ben mui comprida,
110:12e o mar todo tinta, que grand' é provado,
111Esta é como un crérigo de missa que servía a Santa María morreu no río que ven por París; e a tercer día ressocitó-o Santa María e sacó-o do río.
112:3Esta é Santa María,
114Esta é dun mancebo a que séus ẽemigos chagaron mui mal de mórte, e sa madre prometera-o a Santa María de Salas, e foi lógo guarido.
115Esta é como Santa María tolleu ao démo o mininno que lle déra sa madre con sanna de séu marido, porque concebera del día de Pascoa.
115:123Papa que é en Roma
115:147que end' é Patrïarca
115:192é estranna
116Esta é como Santa María fez acender dúas candeas na sa eigreja en Salamanca, porque o mercador que as i poséra llas encomendara.
116:1Dereit' é de lume dar
116:2a que Madr' é do lume.
117:2dereit' é e gran razôn que lle seja tẽuda.
117:30aos coitados, ca desto muit' end' é tẽuda.
118:2fillos aquela que Madr' é de Déus.
118:16Pois est' é mórto, nunca vivirei
120Esta é de loor de Santa María.
121Esta é dun miragre do cavaleiro que fazía a guerlanda das rósas a Santa María.
121:34amigos, que nos vaamos; | ca muit' é descomunal
121:37e faz con el a guerlanda | e é sa ajudador,
121:46mostrando como nas coitas | aos séus é mui leal.
122:7Esta capéla no alcáçar é
122:18de Cistél, que é santa e de paz.
124:8da térra e ar do outro | que é chamado Mẽor;
125:1Muit' é maior o ben-fazer
125:3que é do démo o poder
125:31ca tan muito é guardada | da Virgen Madr' esperital,
125:96é que lógo monge seja | en algũa abadía.”
126Esta é como Santa María guareceu un hóme en Élche dũa saeta que lle entrara pelos óssos da faz.
127Esta é como Santa María non quis que entrasse na sa eigreja do Poe un mancebo que déra a sa madre un couce; e el, pois viu que non podía entrar, cortou o pée, e depois sãou-o Santa María.
128Esta é do Córpo de Nóstro Sennor, que un vilão metera en ũa sa colmẽa por haver muito mél e muita cera; e ao catar do mél mostrou-se que éra Santa María con séu fill' en braço.
128:1Tan muit' é con Jesú-Cristo | Santa María juntada,
128:2que u quér que a el achen, | ela con el é achada.
128:38é dos santos e do mundo, | e a trouxéssen honrrada.
130Esta é de loor de Santa María.
130:10porên non é leal o séu amor.
130:18senôn se é mui mao pecador.
131Esta é como Santa María guardou o emperador de Costantinóbre que non morresse so ũa pena que caeu sobr' ele, e morreron todo-los outros que con ele éran.
132Esta é como Santa María fez ao crérigo que lle prometera castidade e se casara que leixasse sa mollér e a fosse servir.
132:11das outras é nemigalla
133Esta é de como Santa María ressucitou ũa mininna que levaron mórta ant' o séu altar.
134Esta é como Santa María guareceu na sa eigreja en París un hóme que se tallara a pérna por gran door que havía do fógo de San Marçal, e outros muitos que éran con ele.
134:1A Virgen en que é toda santidade
134:68foi Madre do que é Déus en Trĩidade.
135:2que é ben de mal guardado
135:18cuj' é do Cé' o reinado.
135:78disse: “E non é guisado
135:90diss' el, “éu irei u é
135:110é, que haja com' el quér
136Esta é como en térra de Pulla, en ũa vila que há nome Fója, jogava ũa mollér os dados con outras compannas ant' ũa eigreja; e porque perdeu, lançou ũa pédra que déss' ao Meninno da omage de Santa María, e ela alçou o braço e recebeu o cólbe.
136:2quenas cuida desonrrar mui fól é sen dultança.
136:14dados hómees e molléres, com' é sa usança.
137:10que o démo o levara, cousa é certeira,
137:42ca de salvar os séus sempre é mui sabedeira.
138:58sa alma foi i u é San Simeôn. (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
139:44é por malvaz.”
141:42pois dos ángeos e dos santos sempr' é servida. (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
142:39E macar todos dizían: “mórt' é”,
144:1Con razôn é d' haveren gran pavor
145:57loando a Virgen que é nóss' escudo
146:80do mal, vees qual méu fill' é,
146:88de o fazer. E muit' é fól
149:1Fól é a desmesura
149:4non é en carne pura.
149:8por séu poder tod' esto | que é sobre natura?
149:30este que tenn' en braços | é essa vèramente
149:37Est' é o que tu comes, | onde fazes tres partes,
149:38e beves do séu sangue, | ond' é ben que te fartes;
149:41Est' é o que tu alças | e baixas e descóbres,
149:48ou bever de séu sangue, | ca non é apostura.”
150Esta é de loor de Santa María.
150:4esta é sa Madre Santa María.
150:13Honrrou-a tanto, per que é chamada
151Esta é dun crérigo que honrrava as eigrejas de Santa María e guardava os sábados, pero que éra luxurïoso.
152:26per que irás a inférno, | que é chẽo d' amargores.”
152:30foi u viu a Virgen santa, | que é Sennor das sennores.
155:5e o non compr' é perdudo, | según conta San Matéus;
155:9que non sejamos perdudos; | e por est' é de bon sen
157:30e sabede do miragre | que non é muit' ancïão.
158Esta é como Santa María sacou de prijôn un cavaleiro e mandou-lle que se fosse pera Rocamador.
158:2santa e Virgen María, | tant' é con Déus poderosa.
160Esta é de loor de Santa María.
161:15E pero que minna digo, | ante tenno que é vóssa,
162:3Ca en honrrá-las dereit' é
165:2contra o poder da Virgen, | ca x' é tod' espirital.
165:30“Sennor, se nos non acórres, | preit' é mui descomũal.”
165:46ca chus brancos son e craros | que é néve nen cristal.”
166Esta é como Santa María guareceu un hóme que éra tolleito do córpo e dos nembros, na sa eigreja en Salas.
167Esta é como ũa moura levou séu fillo mórto a Santa María de Salas, e ressucitou-llo.
168Esta é dun miragre que fez Santa María de Salas por ũa mollér de Lérida que lle morreron séus fillos, e o postremeiro ressucitou-llo Santa María, que havía tres días que éra mórto.
168:7De saber tan sabedor é,
169Esta é dun miragre que fezo Santa María por ũa sa eigreja que é ena Arreixaca de Murça, de como foron mouros acordados de a destroír e nunca o acabaron.
169:4quér non é maravilla.
169:17por guardar, é guardado. | E porende poder
169:42passou con mui gran gente, | aquesto verdad' é
169:49E porend' a eigreja | súa quita é ja,
170Esta é de loor.
170:3Esta é Madre de Nóstro Sennor,
170:4Santa María, que sempr' é mellor;
175:10Pois que Madr' éra de Cristo, | que é Déus en Trĩidade.
176Esta é do cativo de Maiorgas que sacou Santa María quand' éra de mouros.
177Esta é do que tiraron os ollos, que sãou Santa María de Salas e viu ben.
177:1Non vos é gran maravilla | de lum' ao cégo dar
177:2a que con Déus, que é lume, | sé no céo par a par.
177:3Ca pois ela enos céos | sé con Déus e sa Madr' é,
177:4da graça que del recebe | mui guisad' é que nos dé;
177:5porên dar lum' ao cégo | rafece ll' é, a la fé;
178Esta é dun meninno de Alcaraz a que séu padre déra ũa muleta, e morreu-lle; e encomendou-a a Santa María de Salas, e levantou-se sãa.
178:26ca tant' é aquesto como | non lle dares nemigalla.”
178:38e que brite o dïabo, | que sempr' é nóssa contralla.
179:36que é Sennor poderosa,
180Esta é de loor de Santa María.
180:11Ca Vélla é, segund' a profecía
180:23Con razôn nóssa Madr' é que nos cría
180:29De como é Donzéla, Isaía
181Esta é como Aboíuçaf foi desbaratado en Marrócos pela sina de Santa María.
181:4na cidade de Marrócos, | que é mui grand' e fremosa,
181:9éra per un grande río | que Morabe é chamado
181:21e poi-la sina sacaron | daquela que é espello
183Esta é dun miragre que mostrou Santa María en Faarôn quando éra de mouros.
184Esta é como Santa María livrou de mórte ũu meninno que jazía no ventre da madre, a que déran ũa cuitelada pelo costado.
186Esta é como Santa María guardou ũa mollér do fógo, a que querían queimar.
186:39ca dereit' é”. E, per com' end' aprix éu,
187Esta cantiga é do mõesteiro de Jerusalen, como lles déu Santa María muito trigo en un ano caro e depois muito ouro.
188Esta é dũa donzéla que amava a Santa María de todo séu coraçôn; e quando morreu, feze-a séu padre abrir porque põía a mão no coraçôn, e acharon-lle fegurada a omage de Santa María.
189Esta é como un hóme que ía a Santa María de Salas achou un dragôn na carreira e mató-o, e el ficou gafo de poçôn, e pois sãou-o Santa María.
189:2pois madr' é do que trillou o | basilisqu' e o dragôn.
190Esta é de loor.
190:14pois é nóssa lum' e luz
190:21Séu engano nada é,
191:5é Róenas, que en térmio | d' Alvarrazín é poblado,
192:52non é de caber.
193:44déron a Santa María, | que é Sennor das sennores;
194:1Como o nome da Virgen | é aos bõos fremoso,
194:2assí é contra os maos | mui fórt' e mui temeroso.
195:79que é en Tolosa
195:83que é abadessa,
195:88non é revoltosa.”
195:109non é temerosa,
195:110ca ja é na vida
195:133fez com' é usage;
196:11El morava en Besanço, | que agora é chamada
196:34que tal omagen da Virgen | é, que Déus houv' esleúda
196:38ca tal com' esta aquela | é que m' houv' apareçuda.”
197:9En un logar que Os Combres | chamad' é, que préto jaz
198Esta é como Santa María fez fazer paz e que se perdõassen ũus hómees que se querían matar ũus con outros ant' a sa eigreja en Terena.
199:1Com' é o mund' avondado | de maes e d' ocajões,
199:2assí é Santa María | de graças e de perdões.
200Esta é de loor de Santa María.
201:1Muit' é mais a pïadade de Santa María
201:12que de virgĩidade | é sempre ẽemigo,
202Esta é como un clérigo en París fazía ũa prosa a Santa María e non podía achar ũa rima, e foi rogar a Santa María que o ajudasse i, e achó-a lógo. E a Magestade lle disse “muitas graças.”
205:2e guard' há de mal por ela | o que ll' é encomendado.
207Esta é como un cavaleiro poderoso levava a mal outro por un fillo que lle matara, e soltó-o en ũa eigreja de Santa María, e disse-lle a Magestade “gracías” porên.
208:5de com' éra Déus e hóme, | esto non é de negar,
210:3“María, Déus é tigo.” (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
212:24com' é costum' en Toledo | de quantas quéren casar;
213:4na eigreja de Terena, | que é de muitos sabudo,
213:5ca sempre dos que a chaman | é amparanç' e escudo;
213:34ca en todo-los séus feitos | sempr' é mui dereitureira.
213:52indo pós el braadando: | “Aquest' é nóss' ẽemigo.”
213:82e fez cobrar paraíso, | que é vida duradeira.
214:6non lle praz de tal gaança, | mais da que é con verdade.
215:1Con gran razôn é que seja | de Jeso-Crist' amparada
216:30de nos irmos, ai marido?” | E diss' el: “Temp' é d' andar.”
217Esta é de como un conde de França que vẽo a Santa María de Vila-Sirga non pude entrar na eigreja a mẽos de se confessar.
217:3Ca, par Déus, muit' é ousado | o que está en mortal
218Esta é como Santa María guareceu en Vila-Sirga un hóme bõo d' Alemanna que éra contreito.
218:5e ontr' os séus miragres | é d' oír pïadoso,
219Esta é como Santa María fez tornar negra ũa figura do démo que éra entallada en mármor blanco, porque siía cabo da sa imagen que éra entallada en aquel mármor meesmo.
219:18mui mal feit' en sa fegura, | segundo x' el é astroso.
219:42miragres, porque ben creo | que é mui maravilloso.”
220Esta é de loor de Santa María.
220:3Ca muito é gran dereito, | quen d' ángeos é servida
220:7Dereit' é que loemos | a que sempr' é loada
220:9e que ao séu Fillo | por nós é avogada;
220:11Dereit' é que loemos | a que todos los santos
222Esta é do capelán que cantava missa no mõesteiro das donas d' Achélas, que é en Portugal, e consomiu ũa aranna, e depois saiu-lle pelo braço.
222:12que é chamada Lixbõa, | com' éu achei en verdade,
222:15Este mõesteir' Achélas | há nom' e si é chamado;
223Esta é como Santa María sãou ũu hóme bõo que coidava morrer de ravia.
224Como Santa María de Terena, que é no reino de Portugal, ressucitou ũa meninna mórta.
224:1A Reínna en que é | comprida toda mesura,
224:2non é sen razôn se faz | miragre sobre natura.
224:3Ant' é con mui gran razôn, | a quen parar i femença,
224:5fillar por dar a nós paz, | e tal é nóssa creença;
224:46graças a Santa María, | que é Sennor d' apostura.
225:6dentro en Cidad-Rodrigo. | E é mui maravilloso
225:30ou me tolless' esta coita, | ca ben é ên poderoso.”
226Esta é do mõesteiro d' Ingratérra que s' afondou e a cabo dun ano saiu a cima assí como x' ant' estava, e non se perdeu null' hóme nen enfermou.
227:3Esta é Santa María, | Madre do Rei de vertude,
227:42os aduss' en testimonna, | que é préto de Carrôn.
228:1Tant' é grand' a sa mercee | da Virgen e sa bondade,
228:26e vejamos se é esse, | e comigo o catade.”
229:1Razôn é grand' e dereito | que defenda ben a si
229:6u óra é Vila-Sirga, | segundo que aprendí.
230Esta é de loor de Santa María.
230:3Dereit' é de loores dar
230:11E pois tan poderosa é
231:43Esto é que filles cedo
233:14que é cabo Pena-Cóva, | u jazían soterrados
234Esta é como Santa María de Vila-Sirga fez oír e falar un moço que éra sordo e mudo, porque teve vigía ũa noit' ant' o séu altar.
234:3Ca macar é mui gran cousa | de fazer mudo falar
234:5é de perdõar pecados; | ca se de Déus non gannar
235Esta é como Santa María déu saúde al rei Don Afonso quando foi en Valadolide enfermo que foi juïgado por mórto.
235:1Como gradecer ben-feito | é cousa que muito val,
235:18seend' os mais séus parentes, | que divid' é natural.
235:22nulla cousa, ca séu feito | destes é mui desleal.
235:78e parecía mas crara | que é rubí nen crestal.
237:12o día da Encarnaçôn, | que é stabeliçudo.
237:35que non seja, ca sábad' é, | sequér a un moógo,
237:68ca serás salva porque é | ja o démo batudo.”
239Esta é dun miragre que Santa María fez en Murça por un hóme que déu séu haver a guardar a outro, e negou-llo e jurou-lle por el ant' a Magestade.
239:2ant' a omagen da Virgen, | que é Sennor da verdade.
240Esta é de loor de Santa María.
241Esta é como un meninno que éra esposado con ũa meninna caeu de cima dũa muit' alta pena en fondo, e quebrou per todo o córpo e morreu. E sa madre começó-o de pedir a Santa María, e déu-llo viv' e são, e ontr' o moço e sa esposa meteron-s' en orden.
241:12e com' é de costume, | por mollér a pedía.
241:76que é dos pecadores | esforç' e lum' e vía.
242Esta é como Santa María de Castroxeriz guariu de mórte un pedreiro que houvéra de caer de cima da óbra, e esteve pendorado e teve-se nas pontas dos dedos da mão.
242:1O que no coraçôn d' hóme | é mui crúu de creer,
242:4ca Déus lle déu tal vertude | que sobre natura é;
243:26déron a Santa-María, | que é Sennor das sennores,
244:1Gran dereit' é que mal venna | ao que ten en desdên
245:6dereit' é que na gran coita | valla ao pecador.
245:72e diz; “Sennor, muit' é alto, | des i u mais baixo é
245:82quanto de ben nós havemos | e nos é defendedor.
246Esta é dũa bõa mollér que ía cada sábado a ũa eigreja que chaman Santa María dos Martires, e obridô-xe-lle, e depois foi alá de noite, e abriron-xe-lle as pórtas da eigreja.
249:8que é en cabo da vila, | muitos maestres de pran
250Esta é de loor de Santa María.
250:12pois el é sen falla
250:14Pois el é sen falla
251:77aquel é o méu fillo, | e dade-mio acá.”
251:79e meteu-lla nas mãos; | e diss' ela: “Est' é
251:81e porende me quéro | ir con el, ca temp' é.”
253:3Ca pola sa homildade | é ela lum' e espello
253:9que nos perdôn os pecados, | ca x' é nóssa avogada.
253:34e a eigreja é súa | e derredor a herdade.”
254:1O nome da Virgen santa | atán muit' é temoroso,
254:30e de Déus perdôn houvéron, | que é Sennor pïadoso.
255:4é Santa María.
258:29por amor da Santa Virgen, | que é lume destes méus
260Esta é de loor de Santa María.
260:7e é de ben comprida,
260:10A que é mais que bõa
261Esta é da bõa dona que desejava veer mais d' al hóme bõo e de bõa vida, e bõa dona outrossí.
262:6nen que toda-las estrelas, | aquest' é cousa certeira.
262:7Este logar é bispado, | e eigreja nóbr' há i
262:42e se faz grandes miragres, | esto ll' é cousa ligeira.
263:1Muit' é ben-aventurado
264:2dereit' é que defenda | a si Santa María.
265:72Que eno empérïo pouca gent' é
265:98chamad' é dos grégos, fas ta petiçôn
266:7Aquesto foi na igreja | que chamada é de pran
267:8que é dos coitados todos meezinna;
267:56d' ir aa ta casa, est' é ben sabudo;
270Esta é de loor de Santa María.
270:20Déus, e mui gran dereito | faz quen é servidor
271Esta é de como ũa nave estedéra tres meses en un río e non podía saír porque a combatían mouros, e Santa María sacou-a en salvo.
271:5que Morabe é chamado, | por lo alcaide maior
273Esta é como Santa María déu fíos a ũu hóme bõo pera coser a savãa do séu altar.
273:8que é dentro no castélo, | nen ben feita nen fremosa,
273:17o altar e disse lógo: | “Par Déus, muit' é gran dẽosto
273:34foi ên muit' a maravilla, | dizendo: “Non é anello
273:42a pesar do dém' astroso | que é peor que golpello.
274Esta é do frade que fazía a garnacha d' orações a Santa María.
276Como Santa María do Prado, que é cabo Segóvia, guariu un monteiro del Rei dũa campãa que lle caeu de suso.
276:24mórt' é sen nulla falla;
276:28Ca de guisa ferid' é
276:34ca non é pera fóle
276:59de que é mui grãada;
276:61sempre é mui loada e (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
279:6e sã' é ja, se vos ên prazer for,
280Esta é de loor de Santa María.
280:2ca espell' é de Santa Eigreja.
280:11Ela é lume dos confessores
280:15Dos martires é lum' e corõa
280:16e das vírgẽes ar é padrõa,
280:18atant' é sa mercee sobeja.
281:47Diss' el Rei: “Santa María | mui pagada de vós é,
281:49Disso el: “Mais é m' irada | con dereito, a la fé,
282:3Ca muito é gran vertude | e pïadad' e mercee (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
284Esta é como Santa María livrou un monge do poder do démo que o tentava.
286Esta é como caeu o portal sobre dous judéus que escarnecían a un hóme bõo.
286:33que tan grand' é sa bondade | que sempre faz o mellor;
287Como Santa María de Scala, que é a par de Jénüa, livrou ũa mollér de mórte que ía alá per mar en romaría.
287:6saber: foi ena ermida | de Scala, que prét' é ên.
288:7El natural dũa térra | foi que óra é chamada
288:28a Déus e pois a sa Madre, | que é Sennor das sennores;
290Esta é de loor de Santa María.
292:26per este Rei Don Fernando, | que é cidade cabdal.
292:38outrossí da Santa Virgen, | que do mund' é estadal.
292:48tan rico e tan fremoso | e atán apósto é,
292:61ta María u a minna | está, ca non é de pran
292:78dizend': “É gran maravilla | como do dedo lle sal.”
293:1Par Déus, muit' é gran dereito | de prender grand' ocajôn
294:1Non é mui gran maravilla | seeren obedïentes
295:41Fillo, que é Déus e hóme; | e porên no reino séu
296:19mais fremosa e crara | que lũa nen sól é,
297:1Com' é mui bõ' a creença | do que non vee hóm' e cree, (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
297:2ben assí é mal creente | de non creer o que vee.
297:10mui cégu' é d' entendimento | o que aquesto non vee.
297:13pera a receber lógo, | esto razôn é provada
297:18daquel de que é fegura, | macar hóm' a el non vee.
297:23dizendo: “Muito per tenno | que é hóme sen recado
297:25que non fala nen se móve, | est' é ben sandeu provado,
297:26e tenno que é mui cégo | o que aquesto non vee.”
297:32e diss' aos que estavan | ant' el: “Muit' é atrevudo
299:26“Aquest' é sonno que non vai nen ven.”
300Esta é de loor de Santa María.
300:12é preçada
300:28é nóss' e por nós traballa;
302:1A Madre de Jesú-Cristo, | que é Sennor de nobrezas,
302:14ca non quis Santa María, | que é con Déus nas altezas,
303:2ca nóss' esforç' é nos medos | e nas coitas amparança.
303:7Costum' é que as meninnas | que ena orden crïadas
304Esta é como Santa María de Ribéla non quér que arça outr' óio ant' o séu altar senôn d' olivas que seja ben claro e muit' esmerado.
304:2das cousas limpias se paga | sempre, tal é séu costume.
304:8non ficou, que é da Virgen | que sempre bẽeita seja,
304:10móstra Déus no que é dela: | Ca non pód' i arder lume
304:13non é que ant' o da Virgen | arça; e est' é provado
305:30u somos non é costume | de dar d' outra guisa dões.”
305:32que non tragu' ergu' esta carta, | que é de mia pẽedença”
305:34se é carta de soltura | ou se é de petições.”
306:3E com' é hóm' atrevudo | en querer saber razôn
306:5óra, muit' é de mal siso; | ca as óbras de Déus non
306:11Esta eigrej' é aquela | que chaman de Leterán,
307:5que é madr' e filla daquel Déus que fez
307:7Cezilla é ũa ínssoa de mar
308:5qu' é en térra de Sosonna, | e per com' oí contar,
308:38u é todo ben comprido, | que nunca póde menguar.
309Esta é como Santa María vẽo en visôn en Roma ao Papa e ao Emperador e disse-lles en qual logar fezéssen a eigreja.
309:18en que fosse Déus loado | e ela que é sa Madre.
309:22do logar u a farían | a sa Madr', und' el é Padre.
309:44e ben é que atendamos | aquel día sinaado;
309:50éra, en que hoj' é feit' a | eigreja da Virgen Madre.
310Esta é de loor de Santa María.
310:21E con Déus é eixalçada,
311:1O que diz que servir hóme | aa Virgen ren non é,
311:2aquest' é de mal recado | e hóme de maa fé.
311:6ca descre' en Déus, séu Fillo, | e en ela que Madr' é.
311:8que d' entender é mui bõo | a quen i mentes parar,
311:13e rogou-lli que na fésta | qu' é en meógo do mes
311:14d' Agosto de sũu fossen, | dizendo: “Logar sant' é.”
311:22o fez lógo mantenente; | ca do corisc' assí é
311:30levou ja de ti a alma; | e, mal pecad', assí é.”
311:38nunca averrá aquesto, | ca o méu na arca é.”
311:42fora, se non foss' a Virgen, | que chav' é de nóssa fé,
311:46de ren que por ela faça, | ca mui ben empregad' é.”
311:50ca é nóssa avogada, | des i padrõa da fé.
312:3Ca muit' é cousa sen guisa | de fazeren avolezas
312:4os que creen ena Virgen, | que é Sennor de nobrezas,
312:66que aa Virgen fezéra, | que con Déus é na altura.
313Esta é da nave que andava en perígoo do mar, e os que andavan en ela chamaron Santa María de Vila-Sirga, e quedou lógo a tormenta.
313:3Ca razôn grand' e dereito | é de mais tóste prestar
314:22en poder e que é Madre | de Déus, fezo que decer
315Esta é como Santa María guareceu en Tocha, que é cabo Madride, un meninno que tiínna ũa espiga de triígo no ventre.
316:1Par Déus, non é mui sen guisa | de s' ende mui mal achar
318:6e tal miragre com' este | de contar é u xe quér.
318:8eno reino de Toledo, | e é logar fórt' assaz,
318:10con nósso ben e acórre- | nos cada u é mestér.
318:42e dereit' é que tal haja | quena en pouco tevér.
319Esta é como Santa María guariu en Terena ũa manceba raviosa.
319:6que a quena chama non é vagarosa.
319:58ao que a chama, é muit' avondosa.”
319:63que é de Déus Madr', e muito a loaron;
319:66que a sa mercee non é dovidosa.
321Esta é como Santa María guareceu en Córdova ũa moça dũa grand' enfermidade que havía.
321:9a que chaman lamparões, | que é maa maloutía;
321:38da Virgen que é envólta | ena púrpura sanguinna.
322:6do reino de Déus, séu Fillo, | ond' é Reínna alçada;
323Como Santa María ressucitou ũu meninno en Coira, ũa aldea que é préto de Sevilla.
323:2é de guardar ben as cousas | que lle son acomendadas.
323:3Ca ela, que é guardada, | póde guardar sen contenda
324:30loand' a que é loada | e deve sempre seer.
325:17que Tudía é chamado; | e d' oír a maravilla
325:32mais a outra mui sannuda | disse: “Sól non é penssado,
325:34aa eigreja da Madre | de Déus que é en Tudía.”
325:52da Virgen Santa María, | que é bẽeita e seja,
326:1A Santa María muito ll' é gréu (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
328Esta é como Santa María fillou un logar pera si eno reino de Sevilla e fez que lle chamassen Santa María do Pórto.
328:14tant' é, que de dur sería | en un gran día contado.
328:15Ca este logar é pósto | ontr' ambos e dous os mares,
328:19Guadalquivir é un deles, | que éste mui nóbre río
328:21o outro é Guadalete, | que corre de mui gran brío;
329:1Muito per é gran dereito | de castigado seer
329:3E com' é hóm' atrevudo | de penssar nen comedir
329:5e dar-nos de Déus sa graça, | tal é como quen cospir
329:24tod' esto da Virgen santa | tẽen que gran verdad' é;
330Esta é de loor de Santa María.
330:1Qual é a santivigada
330:8Qual é a que sen mazéla
330:12Qual é a que sempre bõa
330:14Qual é a que per séu siso
331:3Ca tant' é a sa vertude | grande daquesta Reínna,
331:5que quant' é o mal chus fórte, | tanto o tól mais aginna,
331:8na sa igreja da Virgen, | onde tod' o mund' é chẽo
332Esta é como en ũu mõesteiro eno reino de Leôn levantou-se fógo de noite, e mató-o a omage de Santa María con o véo que tiínna na cabeça.
332:49e pois viron o miragre, | disséron: “Muit' é mestér
333:22ca ela é dos coitados | esforço e luz e vía.
334:33levárono a Terena, | que lonj' é de Santarên;
335:4pois aquel que é bondade | comprida se fez séu Fillo,
335:12Jesú-Cristo e a Virgen | que é sa Madr' e sa Filla,
335:84aa Virgen grorïosa, | que é Sennor das sennores,
336Esta é como un cavaleiro que éra mui luxurïoso, per rógo que fezo a Santa María, houve cambïada a natura que nunca pois catou por tal preito.
336:22e que non é en séu siso, | e de taes connocemos.
336:32e disse-ll: “A esperança | que hás en mi é perduda
336:37mais est' érro per natura | ben des Adán é-xe nósso,
338:2guarece Santa María, | ca atal é séu costume.
338:25que é de Santa María, | u gran vertude sobeja
339Esta é como Santa María guardou ũa nave que non perigoasse no mar.
339:7No reino de Murça un logar é
339:23como a Virgen, que Madr' é de Déus,
340Esta é de loor de Santa María.
340:6Ca Déus que é lum' e día,
340:51que é maa ousadía,
341:52havend' en Santa María, | que é verdade, creença,
341:58pero o logar é duro | e muitas pédras i jazen.
341:64aa Virgen grorïosa, | que é Sennor das sennores;
343:24a per poucas non m' é hóra | que os ollos non te brito.”
343:32a Rocamador levou-a, | que é préto de Gasconna,
345:48e britaron a capéla | da que é nóss' amparança,
345:53viu en sonnos, com' aquela | que é de Déus Madr' e Filla
345:61se perez' este mininno, | que é cousa atán béla,
346:2assí quen guareç' a Virgen | é guarid' en pouca d' hóra.
347Esta é como Santa María de Tudía resorgiu ũu meninno que éra mórto de quatro días.
347:4e porrei-o con os outros, | ond' un gran livro é chẽo,
347:12aa eigreja da Virgen | santa que é en Tudía;
348:19Ela lle disse: “Téu rógo | de méu Fill' é ja cabudo;
348:40e bẽezeu muit' a Virgen, | que é de Déus Madr' e Filla;
349:3Ca pero é mais que santa, | sempre lle creç' a vertude
349:30macar é mui josticeira | con pïadad' escarmenta.
350Esta é de loor de Santa María.
350:4ca mestér é que nos vallas,
351Esta é como Santa María acrecentou o vinno na cuba en Arconada, ũa aldea que é préto de Palença.
351:6que é préto de Palença; | e oíde-m' a lezer.
351:8por oír toda-las hóras, | e é costumad' assí
351:22que du tóllen e non põen, | que é sempr' a falecer.
352Esta é como Santa María del Viso guariu ũu açor dun cavaleiro.
352:36da Virgen Santa María | que é bẽeita e seja,
353:25e dizía-ll' ameúde: | “Quant' aquí há, tod' é téu.”
353:60E qual é aquel meninno | a que fazes ess' amor?”
354:20que a quis tirar da arca; | e com' ela é ligeira,
354:29Entôn fez Santa María, | a que é dos céos pórta,
354:32que fezo a Grorïosa, | que é de Déus Madr' e Filla,
355Esta é como Santa María de Vila-Sirga livrou ũu hóme da forca, que non morreu, por un canto que déra a sa eigreja.
355:10o miragr' é mui fremoso | e bõo e muit' honrrado.
355:51Ca, se mi a Virgen María | guardar, que é méu espello, (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
355:96María de Vila-Sirga; | ca sa mercee é tanta
356:1Non é mui gran maravilla | se sabe fazer lavor
356:2a Madre do que o mundo | fezo e é del Sennor.
356:14os tirou, daquel enxeco, | ca de tod' é sabedor.
357:3E desto fez un miragre | a que é chamada hórto
358:1A que às cousas coitadas | d' ajudar muit' é tẽuda,
358:2non vos é gran maravilla | se x' ela a si ajuda.
358:3Desto fezo eno Pórto | que de séu nom' é chamado
358:6de Don Afonso que éste | séu rei, cousa é sabuda.
358:26e as torres acabadas, | est' é cousa connoçuda,
359:4que é chamado o Pórto | da Virgen que non há par,
360Esta é de loor de Santa María.
360:3Ca enquant' é de Déus filla | e crïada e amiga,
360:5e enquant' el é séu Fillo, | pero o mundo jüíga,
360:6de nos perdõar por ela | non é cousa muit' estranna.
361:5que foi e é gran verdade, | ca por assí o achei
364:2de tod' ocajôn o guarda, | ca é Sennor de mesura.
365Esta tricentésima e sesagésima quinta é como Santa María tirou de dulta un frade noviço que dizía que a alma non éra nada, no mõesteiro de Fontefría en Narbona.
365:6que é no arçobispado | de Narbona a cidade.
365:17diss' el, “pois qu' é esta alma | atal como nemigalla,
365:28en cuidar que non é nada | a alma, ca da altura
366Esta tricentésima e sesagésima sésta é como Santa María do Pórto fez cobrar a Don Manüél un açor que perdera. (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
366:13mais guariu pela mercee | da que é Madre e Filla
366:18a caçar, que é dos viços | do mundo un dos maiores.
366:58dos céos, Santa María, | que é Sennor das sennores.
368:16per que ben guarir póssas, | ca non é por trebello
368:17esto que te dizemos; | que a que é espello
369:10e dizía ameúde: | “Aquel é de mal guardado | que guarda Santa María.”
369:50aquel é de mal guardado, | mia Sennor, a quen tu guardas; | e porend', ai, pïadosa,
369:73Disse-ll' ela: “E son muitos?” | Respôs el: “Par Déus de céo, | non é mais dũu senlleiro,
369:98por tan fremoso miragre | aa Virgen glorïosa, | que é Sennor das sennores;
370Esta é de loor de Santa María.
375:16que é grand' a maravilla,
375:32que é Sennor pïadosa,
375:34é, ca nóssas coitas vee.
375:38é viver por sa mercee.
376:1A Virgen, cuja mercee | é pelo mundo sabuda,
376:3Ca non é gran maravilla | d' enderençar, ben sabiades,
376:28“Muit' é mestér que me valla, | Sennor, a ta pïedade,
378:3Ca pois ela avogada | é e nóssa razôn ten,
378:10que há de fazer nemiga, | ca dos maos é peor.
378:19E porend' atal miragre | é d' oír, se vos prouguér,
379:4que é de Santa María, | en que el muito punnava
379:6grande per mar e per térra, | ca logar é dos mellores
379:42é, non quér que mal receban | per ren os séus pobladores
379:46d' acorrer con sa mercee, | que é maior das maiores.
380Esta é de loor de Santa María.
380:30é Madre que nos val
381:4que é de Santa María, | dun menino que morreu,
382:4ca segund' é Déus e hómen | e Rei, póde-o fazer;
382:49Diss' el Rei: “éu dar-vos quéro | Alvaça, que é mellor
383:7na cibdade de Segónça | que é mui rico bispado;
384:14que ao céo semella | quand' é con sas esplandores.
384:15A terceira chaman rósa, | porque é coor vermella;
384:17aa Virgen que é rica, | mui santa, e que parella
384:18nunca houv' en fremosura, | ar é mellor das mellores.
385:2póde ben sãar a Virgen, | que de vertud' é comprida.
386:26ca quen a sennor demanda | sen guisa, é cousa estranna. (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
386:35é, Sennor, se Déus nos valla, | aquesto que vós fazedes
389:3Poder há de sãar véllo | se é tal que o merece,
389:20comendó-o ao Pórto | que é de Santa María,
389:28foss', assí proug' aa Virgen, | que dos céos é Reínna;
390Esta é de loor de Santa María.
391:4que é séu desta Reínna | glorïosa de gran prez,
391:8havía: o qu' é deante, | atrás, com' éu aprendí, (†)Click on the line number reference to view footnotes in context.
392:1Macar é Santa María | Sennor de mui gran mesura,
392:4tal hóra é juïgado | que o dïabo o tome
392:10achan todo-los coitados, | aquest' é verdade pura.
392:22o alcaide que jurasse, | ca fór' é d' Estremadura
392:38ca d' hoi mais ena mia vida | non é senôn amargura.”
393:1Macar é door a ravia | maravillosa e fórte,
393:4ven que é negra e fórte | e dura e de perfía.
398:9que de Xerez é mui préto, | na fin da Andaluzía,
398:10u o mar Mediterrano | cono mui grand' é juntado.
398:36aa Virgen grorïosa, | que é Sennor das sennores,
399Esta tricentésima nonagésima novena é como ena vila d' Élvas ũa mollér quiso matar séu fillo e meteu-lle ũa agulla pela cabeça, e apareceu-lle Santa María ante que o matasse e disse-lle que tomasse pẽedença.
400Esta é de loor de Santa María.
400:7ca atant' é comprida
400:15mais o méu é mui mẽor don
400:19Ca pero o don mui pouqu' é,
401Esta é petiçôn que fezo el Rei a Santa María.
401:50e d' hóme que mal sérve | e é mui pedidor.
401:68e d' hóme que assaca, | que é peor que can,
401:79e de quen en séus feitos | sempr' é descomunal.
403Esta quinquagésima é dos séte pesares que viu Santa María do séu fillo.
404Esta septüagésima sésta é como Santa María guareceu con séu leite o crérigo de grand' enfermidade, porque a loava.
404:1Non é sen guisa d' enfermos sãar
404:65ángeo, e acomendad' é méu,
405Esta septüagésima novena é como Santa María faz en Costantinóbre decer un pano ante sa omagen.
405:13e que é nóssa lentérna,
405:38dan i, est' é cousa cérta;
405:45é, o ángeo privado
405:49é cada sábado visto
406Esta primeira é das Maias.
406:28de Jeso-Cristo | é, que aos mouros
406:48é, que nos guarde | de louc' atrevudo
407Esta düodécima é como Santa María fez veer ao hóme que cegara porque se comendara ao démo.
408Esta é como Santa María sãou o escudeiro a que déron a saetada polo costado.
409:4que é nóss' asperança.
409:10ca é nóss' avogada;
409:20é de Santa Eigreja,
409:25é de quanto deseja,
409:58est' é cousa sabuda,
410:15A primeira, que ‘ÉME’ é,
411Esta é a primeira, da nacença de Santa María, que cae no mes de setembro; e começa assí:
411:29que te non quis dar fillo, | ca assí é escrito;
411:63entr' aquestas montannas, | que é térra esquiva,
411:86e eles lle disséron: | “De vós ir é guisada
411:111na qual aquela noite, | est' é cousa sabuda,
411:118por nos levar consigo, | a pórta ll' é serrada
413Esta terceira é da virgĩidade de Santa María, e esta fésta é no mes de dezembro, e feze-a Sant' Alifonsso; e começa assí:
414Esta quarta é da trĩidade de Santa María.
414:1Como Déus é comprida Trĩidade
414:25E macar é Sennor, quis igualdade
414:32e da filla fez madr', est' é verdade.
415Esta quinta é de como o ángeo Gabrïél vẽo saüdar a Santa María, e esta fésta é no mes de março.
415:9e macar el atán poderos' é,
415:15E u lle disse “Contigo é Déus”,
417Esta séptima é como Santa María levou séu fillo ao templo e o ofereceu a San Simeôn; e esta fésta é no mes de febreiro.
418:6por que sa mercee hajan; | ca bẽeit' é quena há.
418:7O primeiro destes séte | dões é pera saber
418:11D' entendemento mui grande, | este o segundo é;
418:19O quarto é fortaleza; | e aquesta houv' en si
418:23O quinto don é cïente, | que houve grand' e bon sen
418:27O sésto don pïadade | é que houv' e há de pran
418:31O séptimo destes dões | é haver de Déus temor;
419Esta novena é da vigilía de Santa María d' Agosto, como ela passou deste mundo e foi levada ao céo.
419:21o téu Fillo te manda | dizer que ja temp' é
419:29ca méu nom' é mui grande; | mas cedo veerás
419:72pois mia Madr' é finada, | non espéres a cras,
419:91E San Tomás lle disse: | “Sennor, mui m' é mestér,
420Esta décima é no día aa processïôn, como as processïões do céo receberon a Santa María quando sobiu aos céos.
420:2de Déus, téu Padr' e Fillo, | est' é cousa provada.
420:47e bẽeita a hóste | que Tronos é chamada
421Esta undécima, en outro día de Santa María, é de como lle venna emente de nós ao día do jüízio e rógue a séu Fillo que nos haja mercee.
422Esta düodécima é de como Santa María rógue por nós a séu fillo eno día do jüízio.
422:10U ao jüízio | todos, per com' é escrito,
423Esta primeira é de com' el fez o céo e a térra e o mar e o sól e a lũa e as estrelas e toda-las outras cousas que son, e como fez o hóme a sa semellança.
423:19E u a lũa e o sól qu' é luz
424Esta segunda é de como os tres Reis Magos vẽéron a Beleên aorar a Nóstro Sennor Jesú-Cristo e lle ofereron séus dões.
425Esta terceira é como Nóstro Sennor resurgiu e como se mostrou aos apóstolos e aas tres Marías.
426Esta quarta é como Nóstro Sennor subiu aos céos ante séus dicípolos.
427Esta quinta é como Nóstro Sennor envïou o séu Santí Spírito sobre los séus dicípolos.