A:12 | Badallouz, que reino é |
A:18 | é per dereit' e Sennor |
B | Este é o Prólogo das Cantigas de Santa María, ementando as cousas que há mestér eno trobar. |
B:1 | Porque trobar é cousa en que jaz |
B:13 | E o que quéro é dizer loor |
B:25 | Ca o amor desta Sennor é tal, |
B:28 | senôn se é per sa grand' ocajôn, |
1 | Esta é a primeira cantiga de loor de Santa María, ementando os séte goios que houve de séu Fillo. |
1:20 | é end' envergonnada”. |
1:60 | est' é cousa provada.” |
1:71 | E, par Déus, non é de calar |
1:80 | ca x' é nóss' avogada. |
2 | Esta é de como Santa María pareceu en Toledo a Sant' Alifonsso e déu-ll' ũa alva que trouxe de Paraíso, con que dissésse missa. |
3 | Esta é como Santa María fez cobrar a Teófilo a carta que fezéra cono démo, u se tornou séu vassalo. |
4 | Esta é como Santa María guardou ao fillo do judéu que non ardesse, que séu padre deitara no forno. |
5 | Esta é como Santa María ajudou a Emperadriz de Roma a sofrê-las grandes coitas per que passou. |
5:151 | mas des hoi mais a Santa María, que é luz, |
6 | Esta é como Santa María ressucitou ao meninno que o judéu matara porque cantava “Gaude Virgo María”. |
7 | Esta é como Santa María livrou a abadessa prenne, que adormecera ant' o séu altar chorando. |
8 | Esta é como Santa María fez en Rocamador decender ũa candea na vïóla do jograr que cantava ant' ela. |
9 | Esta é como Santa María fez en Sardonai, préto de Domás, que a sa omagen, que éra pintada en ũa távoa, se fezésse carne e manass' óio. |
10 | Esta é de loor de Santa María, com' é fremosa e bõa e há gran poder. |
11 | Esta é de como Santa María tolleu a alma do monge que s' afogara no río ao démo, e feze-o ressocitar. |
11:43 | é juïgado, |
12 | Esta é como Santa María se queixou en Toledo eno día de sa fésta de agosto, porque os judéus crucifigavan ũa omagen de cera, a semellança de séu Fillo. |
12:2 | é de quen ao séu Fillo pesar faz. |
12:12 | com' é mui grand' e provada | a perfía dos judéus |
13 | Esta é como Santa María guardou o ladrôn que non morresse na forca, porque a saüdava. |
14 | Esta é como Santa María rogou a séu Fillo pola alma do monge de San Pedro, por que rogaran todo-los santos, e o non quis fazer senôn por ela. |
14:1 | Par Déus, muit' é gran razôn |
14:3 | E muit' é cousa guisada | de poder muito con Déus |
15 | Esta é como Santa María defendeu a cidade de Cesaira do Emperador Jüião. |
15:8 | son, e de todos é lum' e luz; |
15:26 | que Déus é, te salv', Emperador.” |
15:63 | de quen é Madre de pïadade |
15:129 | ca este feit' é de tal natura |
16 | Esta é como Santa María converteu un cavaleiro namorado, que s' houvér' a desasperar porque non podía haver sa amiga. |
16:34 | que é poderosa e vo-la poderá dar. |
16:36 | é que duzentas vezes digades, sen mentir, |
17 | Esta é de como Santa María guardou de mórte a honrrada dona de Roma a que o démo acusou pola fazer queimar. |
17:36 | bõa, de responder vos é mestér.” |
17:56 | maestre, mui prét' é a vóssa fin.” |
18 | Esta é como Santa María fez fazer aos babous que crían a seda dúas toucas, porque a dona que os guardava lle prometera ũa e non lla déra. |
19 | Esta é como Santa María fillou vingança dos tres cavaleiros que mataron séu ẽemigo ant' o séu altar. |
19:2 | cona que de Déus é Madre e Filla. |
20 | Esta é de loor de Santa María, por quantas mercees nos faz. |
21 | Esta é como Santa María fez haver fillo a ũa mollér maninna, e depois morreu-lle, e ressocitou-llo. |
21:5 | non é maravilla se del gaannou |
22 | Esta é como Santa María guardou a un lavrador que non morresse das feridas que lle dava un cavaleiro e séus hómees. |
23 | Esta é como Santa María acrecentou o vinno no tonél, por amor da bõa dona de Bretanna. |
24 | Esta é como Santa María fez nacer ũa fror na boca ao crérigo, depois que foi mórto, e éra en semellança de lílïo, porque a loava. |
25 | Esta é como a imagen de Santa María falou en testimonio ontr' o crischão e o judéu. |
25:150 | é grand'; e tu, judéu maldito, |
26 | Esta é como Santa María juïgou a alma do Roméu que ía a Santïago, que se matou na carreira por engano do dïabo, que tornass' ao córpo e fezésse pẽedença. |
26:1 | Non é gran cousa se sabe | bon joízo dar |
26:3 | Mui gran razôn é que sábia dereito |
27 | Esta é como Santa María fillou a sinagóga dos judéus e fez dela eigreja. |
28 | Esta é como Santa María defendeu Costantinóbre dos mouros que a combatían e a cuidavan fillar. |
29 | Esta é como Santa María fez parecer nas pédras omágẽes a sa semellança. |
29:20 | que é Sennor das naturas, |
30 | Esta é de loor de Santa María, de como Déus non lle póde dizer de non do que lle rogar, nen ela a nós. |
30:15 | que madr', amiga ll' é, creed' a mi, |
31 | Esta é como Santa María levou o boi do aldeão de Segóvia que ll' havía prometudo e non llo quería dar. |
31:5 | Desto mostrou un miragre | a que é chamada Virga |
31:8 | é dúas léguas sabudas, |
32 | Esta é como Santa María amẽaçou o bispo que descomungou o crérigo que non sabía dizer outra missa senôn a súa. |
33 | Esta é como Santa María levou en salvo o roméu que caera no mar, e o guïou per so a agua ao pórto ante que chegass' o batél. |
34 | Esta é como Santa María fillou dereito do judéu pola desonrra que fezéra a súa omagen. |
34:1 | Gran dereit' é que fill' o démo por escarmento |
34:6 | que quen contra ela vai, palla é contra vento. |
35 | Esta é como Santa María fez queimar a lãa aos mercadores que ofereran algo a súa omage, e llo tomaran depois. |
35:2 | dereit' é que s' en mal ache | se llo pois quisér toller. |
35:3 | Ca muit' é hóme sen siso | quen lle de dar algu' é gréu, |
35:8 | a Virgen Santa María, | que é Sennor de gran prez, |
35:11 | Estes foron da cidade | que é chamada Leôn |
35:86 | o que vir que é guisado, | como o podér sofrer.” |
35:96 | a que é Sennor do mundo. | E porên, par San Fiíz, |
35:103 | Disso maestre Bernaldo: | “Esto mui gran dereit' é |
36 | Esta é de como Santa María pareceu no maste da nave, de noite, que ía a Bretanna, e a guardou que non perigoasse. |
36:24 | E dizend' esto, cataron, com' er é de costume, |
37 | Esta é como Santa María fez cobrar séu pée ao hóme que o tallara con coita de door. |
37:6 | porend' un daquestes é ben que vos digamos, |
38 | Esta é como a omagen de Santa María tendeu o braço e tomou o de séu fillo, que quería caer da pedrada que lle déra o tafur, de que saiu sángui. |
39 | Esta é como Santa María guardou a sa omagen, que a non queimas' o fógo. |
39:5 | dũa gran pena, que ja quant' é comba, |
40 | Esta é de loor de Santa María das maravillas que Déus fez por ela. |
41 | Esta é como Santa María guareceu o que éra sandeu. |
41:19 | porque a sa mercee é mui maior |
41:21 | e sempre a séu Fill' é rogador |
42 | Esta é de como o crerizôn meteu o anél eno dedo da omagen de Santa María, e a omagen encolleu o dedo con el. |
42:3 | dos que ama é ceosa, |
42:15 | e jogavan à pelóta, | que é jógo de que praz |
43 | Esta é como Santa María resucitou un meninno na sa eigreja de Salas. |
43:1 | Porque é Santa María | leal e mui verdadeira, |
43:10 | o que pedir dar-ll-á lógo, | aquest' é cousa certeira.” |
43:50 | a quen polas nóssas coitas | róga sempr' e é vozeira. |
44 | Esta é como o cavaleiro que perdera séu açor foi-o pedir a Santa María de Salas; e estando na eigreja posou-lle na mão. |
45 | Esta é como Santa María gãou de séu fillo que fosse salvo o cavaleiro malfeitor que cuidou de fazer un mõesteiro e morreu ante que o fezésse. |
45:1 | A Virgen Santa María | tant' é de gran pïedade, |
45:38 | por que est' alma é nóssa, | e allur outra buscade.” |
45:44 | ca Déus é mui justiceiro, | e por esto ben sabemos |
46 | Esta é como a omagen de Santa María, que un mouro guardava en sa casa honrradamente, deitou leite das tetas. |
47 | Esta é como Santa María guardou o monge, que o démo quis espantar por lo fazer perder. |
48 | Esta é como Santa María tolleu a agua da fonte ao cavaleiro, en cuja herdade estava, e a déu aos frades de Monssarrad a que a el quería vender. |
48:7 | Monssarrat éste chamado | o logar u é a fonte |
49 | Esta é de como Santa María guïou os roméus, que ían a sa eigreja a Seixôn e erraran o caminno de noite. |
49:38 | com' é nósso costume, |
50 | Este é de loor de Santa María, que móstra por que razôn encarnou Nóstro Sennor en ela. |
51 | Esta é como a omage de Santa María alçou o gẽollo e recebeu o cólbe da saeta por guardar o que estava pós ela. |
52 | Esta é como Santa María fez vĩir las cabras montesas a Montsarrat, e se leixavan ordennar aos monges cada día. |
52:1 | Mui gran dereit' é d' as bestias obedecer |
53:36 | “Fillo, esta mia capéla | que é tan póbr' en Seixôn, |
53:49 | e dizía aas gentes: | “De Santa María é |
54 | Esta é de como Santa María guariu con séu leite o monge doente que cuidavan que éra mórto. |
54:2 | ven, ca ela é nóssa meezinna. |
54:54 | que irás u é Santa Catelinna.” |
55 | Esta é como Santa María serviu pola monja que se fora do mõesteiro e lli crïou o fillo que fezéra alá andando. |
55:1 | Atant' é Santa María | de toda bondade bõa, |
55:46 | e por el foi mas coitada | que por séu fill' é leõa. |
56 | Esta é como Santa María fez nacer as cinco rósas na boca do monge depós sa mórte, polos cinco salmos que dizía a honrra das cinco lêteras que há no séu nome. |
56:1 | Gran dereit' é de seer |
57 | Esta é como Santa María fez guarecer os ladrões que foran tolleitos porque roubaran ũa dona e sa companna que ían en romaría a Monsarrat. |
58:2 | Santa María, tan muit' é leal. |
60 | Esta é de loor de Santa María, do departimento que há entre Ave e Éva. |
61:1 | Fól é o que cuida que non podería |
61:11 | Diss' el: “Ca de o creer non é guisada |
61:12 | cousa; pois que tan gran sazôn é passada, |
61:34 | foi, e dalí sergent' é pois todavía. |
62:42 | fez e sempre faz, ca dest' é tẽuda. |
63:59 | Mas rógo-vos, porque vos é mui mestér, |
64:17 | que m' encomendedes a alguên, ca m' é mestér |
64:31 | senôn a esta, que é Sennor Espirital, |
65:66 | como mio dará o que é fól provado?” |
65:81 | é grand' ou maior; mais ía con gran medo |
65:90 | e diss': “Aquest' é o que tant' hei buscado. |
65:91 | Pero se aquest' é fól, pela ventura, |
65:93 | ca se el non é ben louco de natura, |
65:108 | tomou dun pan d' horjo quant' é ũa quarta |
67:1 | A Reínna grorïosa | tant' é de gran santidade, |
67:70 | é démo sen nulla dulta, | mais un pouco vos calade.” |
67:74 | per poder de Jesú-Cristo, | que é Déus en Trĩidade.” |
69:26 | esta claridade non é humãa.” |
69:57 | ca ben léu é maestre de Mecinna, |
69:62 | perant' a pórta que é mais jusãa |
70 | Esta é de loor de Santa María, das cinque lêteras que há no séu nome e o que quéren dizer. |
72:3 | lógu' é tal |
72:31 | é mórt' e en perdiçôn, |
74:12 | “Esto que ch' éu faço é con gran razôn, |
75:4 | é ela mui despagada. |
75:46 | aquí con est' hóme bõo | que é honrrad' e mui rico, |
75:48 | ten a mórt' há mais dun ano, | e pero non é finada.” |
75:90 | u éu veja o téu Fillo, | que é téu Padr' e amigo.” |
75:123 | dizendo: “Sal acá, alma, | ca ja tempo é e hóra |
76:2 | quér das de séu Fillo, fól é sen mentir. |
76:32 | a Virgen María, que é Sennor de gran prez, |
77 | Esta é como Santa María sãou na sa igreja en Lugo ũa mollér contreita dos pées e das mãos. |
77:2 | non é maravilla de sãar contreito. |
78:6 | com' aos séus sérvos é sempre pïadosa. |
79:3 | quit' é de folía |
80 | Esta é de loor de Santa María, de como a saüdou o ángeo. |
80:7 | E pois que contigo é Déus, |
80:15 | sei por nós, pois que bẽeit' é |
81:4 | é Santa María, |
81:38 | é dos coitados hespital. |
83:57 | porque sempr' é poderosa |
86:13 | que é companneiro de San Gabrïél, |
88:75 | Diss' ela: “Non é penssado |
89 | Esta é como ũa judéa estava de parto en coita de mórte, e chamou Santa María e lógo a aquela hóra foi libre. |
89:3 | u é con fé chamada. |
89:17 | que verdad' é provada. |
89:40 | que é chẽa de gran vertude. |
90 | Esta é de loor de Santa María. |
92:39 | a Virgen que é de bon prez, |
93:2 | non é de sãar |
94 | Esta é como Santa María serviu en logar da monja que se foi do mõesteiro. |
95:13 | ca a sa mui gran mercee nunca é falida |
95:14 | a quanto-la ben serviren, assí é sen falla. |
95:38 | ca lles non valeu bon vento quant' é ũa palla, |
96:2 | é bõa que faz salvá-lo pecador. |
97:41 | se é verdade que tanto mal |
100 | Esta é de loor. |
101:20 | que Madr' é do Salvador |
102:42 | como é de caer uso, |
103:26 | Non é est' o méu mõesteiro, | pois de mi que se fará?” |
103:39 | mais d' outra cousa que seja? | Ca, par Déus, gran dereit' é, |
105:29 | hóme que é mui riqu' e muit' honrrado |
105:31 | Diss' a moça: “Esto non é penssado, |
106 | Esta é como Santa María sacou dous escudeiros de prijôn. |
106:28 | que é óbra mui costosa.” |
108:1 | Dereit' é de s' end' achar |
110 | Esta é de loor de Santa María. |
110:1 | Tant' é Santa María de ben mui comprida, |
110:12 | e o mar todo tinta, que grand' é provado, |
111 | Esta é como un crérigo de missa que servía a Santa María morreu no río que ven por París; e a tercer día ressocitó-o Santa María e sacó-o do río. |
112:3 | Esta é Santa María, |
114 | Esta é dun mancebo a que séus ẽemigos chagaron mui mal de mórte, e sa madre prometera-o a Santa María de Salas, e foi lógo guarido. |
115 | Esta é como Santa María tolleu ao démo o mininno que lle déra sa madre con sanna de séu marido, porque concebera del día de Pascoa. |
115:123 | Papa que é en Roma |
115:147 | que end' é Patrïarca |
115:192 | é estranna |
116 | Esta é como Santa María fez acender dúas candeas na sa eigreja en Salamanca, porque o mercador que as i poséra llas encomendara. |
116:1 | Dereit' é de lume dar |
116:2 | a que Madr' é do lume. |
117:2 | dereit' é e gran razôn que lle seja tẽuda. |
117:30 | aos coitados, ca desto muit' end' é tẽuda. |
118:2 | fillos aquela que Madr' é de Déus. |
118:16 | Pois est' é mórto, nunca vivirei |
120 | Esta é de loor de Santa María. |
121 | Esta é dun miragre do cavaleiro que fazía a guerlanda das rósas a Santa María. |
121:34 | amigos, que nos vaamos; | ca muit' é descomunal |
121:37 | e faz con el a guerlanda | e é sa ajudador, |
121:46 | mostrando como nas coitas | aos séus é mui leal. |
122:7 | Esta capéla no alcáçar é |
122:18 | de Cistél, que é santa e de paz. |
124:8 | da térra e ar do outro | que é chamado Mẽor; |
125:1 | Muit' é maior o ben-fazer |
125:3 | que é do démo o poder |
125:31 | ca tan muito é guardada | da Virgen Madr' esperital, |
125:96 | é que lógo monge seja | en algũa abadía.” |
126 | Esta é como Santa María guareceu un hóme en Élche dũa saeta que lle entrara pelos óssos da faz. |
127 | Esta é como Santa María non quis que entrasse na sa eigreja do Poe un mancebo que déra a sa madre un couce; e el, pois viu que non podía entrar, cortou o pée, e depois sãou-o Santa María. |
128 | Esta é do Córpo de Nóstro Sennor, que un vilão metera en ũa sa colmẽa por haver muito mél e muita cera; e ao catar do mél mostrou-se que éra Santa María con séu fill' en braço. |
128:1 | Tan muit' é con Jesú-Cristo | Santa María juntada, |
128:2 | que u quér que a el achen, | ela con el é achada. |
128:38 | é dos santos e do mundo, | e a trouxéssen honrrada. |
130 | Esta é de loor de Santa María. |
130:10 | porên non é leal o séu amor. |
130:18 | senôn se é mui mao pecador. |
131 | Esta é como Santa María guardou o emperador de Costantinóbre que non morresse so ũa pena que caeu sobr' ele, e morreron todo-los outros que con ele éran. |
132 | Esta é como Santa María fez ao crérigo que lle prometera castidade e se casara que leixasse sa mollér e a fosse servir. |
132:11 | das outras é nemigalla |
133 | Esta é de como Santa María ressucitou ũa mininna que levaron mórta ant' o séu altar. |
134 | Esta é como Santa María guareceu na sa eigreja en París un hóme que se tallara a pérna por gran door que havía do fógo de San Marçal, e outros muitos que éran con ele. |
134:1 | A Virgen en que é toda santidade |
134:68 | foi Madre do que é Déus en Trĩidade. |
135:2 | que é ben de mal guardado |
135:18 | cuj' é do Cé' o reinado. |
135:78 | disse: “E non é guisado |
135:90 | diss' el, “éu irei u é |
135:110 | é, que haja com' el quér |
136 | Esta é como en térra de Pulla, en ũa vila que há nome Fója, jogava ũa mollér os dados con outras compannas ant' ũa eigreja; e porque perdeu, lançou ũa pédra que déss' ao Meninno da omage de Santa María, e ela alçou o braço e recebeu o cólbe. |
136:2 | quenas cuida desonrrar mui fól é sen dultança. |
136:14 | dados hómees e molléres, com' é sa usança. |
137:10 | que o démo o levara, cousa é certeira, |
137:42 | ca de salvar os séus sempre é mui sabedeira. |
138:58 | sa alma foi i u é San Simeôn. |
139:44 | é por malvaz.” |
141:42 | pois dos ángeos e dos santos sempr' é servida. |
142:39 | E macar todos dizían: “mórt' é”, |
144:1 | Con razôn é d' haveren gran pavor |
145:57 | loando a Virgen que é nóss' escudo |
146:80 | do mal, vees qual méu fill' é, |
146:88 | de o fazer. E muit' é fól |
149:1 | Fól é a desmesura |
149:4 | non é en carne pura. |
149:8 | por séu poder tod' esto | que é sobre natura? |
149:30 | este que tenn' en braços | é essa vèramente |
149:37 | Est' é o que tu comes, | onde fazes tres partes, |
149:38 | e beves do séu sangue, | ond' é ben que te fartes; |
149:41 | Est' é o que tu alças | e baixas e descóbres, |
149:48 | ou bever de séu sangue, | ca non é apostura.” |
150 | Esta é de loor de Santa María. |
150:4 | esta é sa Madre Santa María. |
150:13 | Honrrou-a tanto, per que é chamada |
151 | Esta é dun crérigo que honrrava as eigrejas de Santa María e guardava os sábados, pero que éra luxurïoso. |
152:26 | per que irás a inférno, | que é chẽo d' amargores.” |
152:30 | foi u viu a Virgen santa, | que é Sennor das sennores. |
155:5 | e o non compr' é perdudo, | según conta San Matéus; |
155:9 | que non sejamos perdudos; | e por est' é de bon sen |
157:30 | e sabede do miragre | que non é muit' ancïão. |
158 | Esta é como Santa María sacou de prijôn un cavaleiro e mandou-lle que se fosse pera Rocamador. |
158:2 | santa e Virgen María, | tant' é con Déus poderosa. |
160 | Esta é de loor de Santa María. |
161:15 | E pero que minna digo, | ante tenno que é vóssa, |
162:3 | Ca en honrrá-las dereit' é |
165:2 | contra o poder da Virgen, | ca x' é tod' espirital. |
165:30 | “Sennor, se nos non acórres, | preit' é mui descomũal.” |
165:46 | ca chus brancos son e craros | que é néve nen cristal.” |
166 | Esta é como Santa María guareceu un hóme que éra tolleito do córpo e dos nembros, na sa eigreja en Salas. |
167 | Esta é como ũa moura levou séu fillo mórto a Santa María de Salas, e ressucitou-llo. |
168 | Esta é dun miragre que fez Santa María de Salas por ũa mollér de Lérida que lle morreron séus fillos, e o postremeiro ressucitou-llo Santa María, que havía tres días que éra mórto. |
168:7 | De saber tan sabedor é, |
169 | Esta é dun miragre que fezo Santa María por ũa sa eigreja que é ena Arreixaca de Murça, de como foron mouros acordados de a destroír e nunca o acabaron. |
169:4 | quér non é maravilla. |
169:17 | por guardar, é guardado. | E porende poder |
169:42 | passou con mui gran gente, | aquesto verdad' é |
169:49 | E porend' a eigreja | súa quita é ja, |
170 | Esta é de loor. |
170:3 | Esta é Madre de Nóstro Sennor, |
170:4 | Santa María, que sempr' é mellor; |
175:10 | Pois que Madr' éra de Cristo, | que é Déus en Trĩidade. |
176 | Esta é do cativo de Maiorgas que sacou Santa María quand' éra de mouros. |
177 | Esta é do que tiraron os ollos, que sãou Santa María de Salas e viu ben. |
177:1 | Non vos é gran maravilla | de lum' ao cégo dar |
177:2 | a que con Déus, que é lume, | sé no céo par a par. |
177:3 | Ca pois ela enos céos | sé con Déus e sa Madr' é, |
177:4 | da graça que del recebe | mui guisad' é que nos dé; |
177:5 | porên dar lum' ao cégo | rafece ll' é, a la fé; |
178 | Esta é dun meninno de Alcaraz a que séu padre déra ũa muleta, e morreu-lle; e encomendou-a a Santa María de Salas, e levantou-se sãa. |
178:26 | ca tant' é aquesto como | non lle dares nemigalla.” |
178:38 | e que brite o dïabo, | que sempr' é nóssa contralla. |
179:36 | que é Sennor poderosa, |
180 | Esta é de loor de Santa María. |
180:11 | Ca Vélla é, segund' a profecía |
180:23 | Con razôn nóssa Madr' é que nos cría |
180:29 | De como é Donzéla, Isaía |
181 | Esta é como Aboíuçaf foi desbaratado en Marrócos pela sina de Santa María. |
181:4 | na cidade de Marrócos, | que é mui grand' e fremosa, |
181:9 | éra per un grande río | que Morabe é chamado |
181:21 | e poi-la sina sacaron | daquela que é espello |
183 | Esta é dun miragre que mostrou Santa María en Faarôn quando éra de mouros. |
184 | Esta é como Santa María livrou de mórte ũu meninno que jazía no ventre da madre, a que déran ũa cuitelada pelo costado. |
186 | Esta é como Santa María guardou ũa mollér do fógo, a que querían queimar. |
186:39 | ca dereit' é”. E, per com' end' aprix éu, |
187 | Esta cantiga é do mõesteiro de Jerusalen, como lles déu Santa María muito trigo en un ano caro e depois muito ouro. |
188 | Esta é dũa donzéla que amava a Santa María de todo séu coraçôn; e quando morreu, feze-a séu padre abrir porque põía a mão no coraçôn, e acharon-lle fegurada a omage de Santa María. |
189 | Esta é como un hóme que ía a Santa María de Salas achou un dragôn na carreira e mató-o, e el ficou gafo de poçôn, e pois sãou-o Santa María. |
189:2 | pois madr' é do que trillou o | basilisqu' e o dragôn. |
190 | Esta é de loor. |
190:14 | pois é nóssa lum' e luz |
190:21 | Séu engano nada é, |
191:5 | é Róenas, que en térmio | d' Alvarrazín é poblado, |
192:52 | non é de caber. |
193:44 | déron a Santa María, | que é Sennor das sennores; |
194:1 | Como o nome da Virgen | é aos bõos fremoso, |
194:2 | assí é contra os maos | mui fórt' e mui temeroso. |
195:79 | que é en Tolosa |
195:83 | que é abadessa, |
195:88 | non é revoltosa.” |
195:109 | non é temerosa, |
195:110 | ca ja é na vida |
195:133 | fez com' é usage; |
196:11 | El morava en Besanço, | que agora é chamada |
196:34 | que tal omagen da Virgen | é, que Déus houv' esleúda |
196:38 | ca tal com' esta aquela | é que m' houv' apareçuda.” |
197:9 | En un logar que Os Combres | chamad' é, que préto jaz |
198 | Esta é como Santa María fez fazer paz e que se perdõassen ũus hómees que se querían matar ũus con outros ant' a sa eigreja en Terena. |
199:1 | Com' é o mund' avondado | de maes e d' ocajões, |
199:2 | assí é Santa María | de graças e de perdões. |
200 | Esta é de loor de Santa María. |
201:1 | Muit' é mais a pïadade de Santa María |
201:12 | que de virgĩidade | é sempre ẽemigo, |
202 | Esta é como un clérigo en París fazía ũa prosa a Santa María e non podía achar ũa rima, e foi rogar a Santa María que o ajudasse i, e achó-a lógo. E a Magestade lle disse “muitas graças.” |
205:2 | e guard' há de mal por ela | o que ll' é encomendado. |
207 | Esta é como un cavaleiro poderoso levava a mal outro por un fillo que lle matara, e soltó-o en ũa eigreja de Santa María, e disse-lle a Magestade “gracías” porên. |
208:5 | de com' éra Déus e hóme, | esto non é de negar, |
210:3 | “María, Déus é tigo.” |
212:24 | com' é costum' en Toledo | de quantas quéren casar; |
213:4 | na eigreja de Terena, | que é de muitos sabudo, |
213:5 | ca sempre dos que a chaman | é amparanç' e escudo; |
213:34 | ca en todo-los séus feitos | sempr' é mui dereitureira. |
213:52 | indo pós el braadando: | “Aquest' é nóss' ẽemigo.” |
213:82 | e fez cobrar paraíso, | que é vida duradeira. |
214:6 | non lle praz de tal gaança, | mais da que é con verdade. |
215:1 | Con gran razôn é que seja | de Jeso-Crist' amparada |
216:30 | de nos irmos, ai marido?” | E diss' el: “Temp' é d' andar.” |
217 | Esta é de como un conde de França que vẽo a Santa María de Vila-Sirga non pude entrar na eigreja a mẽos de se confessar. |
217:3 | Ca, par Déus, muit' é ousado | o que está en mortal |
218 | Esta é como Santa María guareceu en Vila-Sirga un hóme bõo d' Alemanna que éra contreito. |
218:5 | e ontr' os séus miragres | é d' oír pïadoso, |
219 | Esta é como Santa María fez tornar negra ũa figura do démo que éra entallada en mármor blanco, porque siía cabo da sa imagen que éra entallada en aquel mármor meesmo. |
219:18 | mui mal feit' en sa fegura, | segundo x' el é astroso. |
219:42 | miragres, porque ben creo | que é mui maravilloso.” |
220 | Esta é de loor de Santa María. |
220:3 | Ca muito é gran dereito, | quen d' ángeos é servida |
220:7 | Dereit' é que loemos | a que sempr' é loada |
220:9 | e que ao séu Fillo | por nós é avogada; |
220:11 | Dereit' é que loemos | a que todos los santos |
222 | Esta é do capelán que cantava missa no mõesteiro das donas d' Achélas, que é en Portugal, e consomiu ũa aranna, e depois saiu-lle pelo braço. |
222:12 | que é chamada Lixbõa, | com' éu achei en verdade, |
222:15 | Este mõesteir' Achélas | há nom' e si é chamado; |
223 | Esta é como Santa María sãou ũu hóme bõo que coidava morrer de ravia. |
224 | Como Santa María de Terena, que é no reino de Portugal, ressucitou ũa meninna mórta. |
224:1 | A Reínna en que é | comprida toda mesura, |
224:2 | non é sen razôn se faz | miragre sobre natura. |
224:3 | Ant' é con mui gran razôn, | a quen parar i femença, |
224:5 | fillar por dar a nós paz, | e tal é nóssa creença; |
224:46 | graças a Santa María, | que é Sennor d' apostura. |
225:6 | dentro en Cidad-Rodrigo. | E é mui maravilloso |
225:30 | ou me tolless' esta coita, | ca ben é ên poderoso.” |
226 | Esta é do mõesteiro d' Ingratérra que s' afondou e a cabo dun ano saiu a cima assí como x' ant' estava, e non se perdeu null' hóme nen enfermou. |
227:3 | Esta é Santa María, | Madre do Rei de vertude, |
227:42 | os aduss' en testimonna, | que é préto de Carrôn. |
228:1 | Tant' é grand' a sa mercee | da Virgen e sa bondade, |
228:26 | e vejamos se é esse, | e comigo o catade.” |
229:1 | Razôn é grand' e dereito | que defenda ben a si |
229:6 | u óra é Vila-Sirga, | segundo que aprendí. |
230 | Esta é de loor de Santa María. |
230:3 | Dereit' é de loores dar |
230:11 | E pois tan poderosa é |
231:43 | Esto é que filles cedo |
233:14 | que é cabo Pena-Cóva, | u jazían soterrados |
234 | Esta é como Santa María de Vila-Sirga fez oír e falar un moço que éra sordo e mudo, porque teve vigía ũa noit' ant' o séu altar. |
234:3 | Ca macar é mui gran cousa | de fazer mudo falar |
234:5 | é de perdõar pecados; | ca se de Déus non gannar |
235 | Esta é como Santa María déu saúde al rei Don Afonso quando foi en Valadolide enfermo que foi juïgado por mórto. |
235:1 | Como gradecer ben-feito | é cousa que muito val, |
235:18 | seend' os mais séus parentes, | que divid' é natural. |
235:22 | nulla cousa, ca séu feito | destes é mui desleal. |
235:78 | e parecía mas crara | que é rubí nen crestal. |
237:12 | o día da Encarnaçôn, | que é stabeliçudo. |
237:35 | que non seja, ca sábad' é, | sequér a un moógo, |
237:68 | ca serás salva porque é | ja o démo batudo.” |
239 | Esta é dun miragre que Santa María fez en Murça por un hóme que déu séu haver a guardar a outro, e negou-llo e jurou-lle por el ant' a Magestade. |
239:2 | ant' a omagen da Virgen, | que é Sennor da verdade. |
240 | Esta é de loor de Santa María. |
241 | Esta é como un meninno que éra esposado con ũa meninna caeu de cima dũa muit' alta pena en fondo, e quebrou per todo o córpo e morreu. E sa madre começó-o de pedir a Santa María, e déu-llo viv' e são, e ontr' o moço e sa esposa meteron-s' en orden. |
241:12 | e com' é de costume, | por mollér a pedía. |
241:76 | que é dos pecadores | esforç' e lum' e vía. |
242 | Esta é como Santa María de Castroxeriz guariu de mórte un pedreiro que houvéra de caer de cima da óbra, e esteve pendorado e teve-se nas pontas dos dedos da mão. |
242:1 | O que no coraçôn d' hóme | é mui crúu de creer, |
242:4 | ca Déus lle déu tal vertude | que sobre natura é; |
243:26 | déron a Santa-María, | que é Sennor das sennores, |
244:1 | Gran dereit' é que mal venna | ao que ten en desdên |
245:6 | dereit' é que na gran coita | valla ao pecador. |
245:72 | e diz; “Sennor, muit' é alto, | des i u mais baixo é |
245:82 | quanto de ben nós havemos | e nos é defendedor. |
246 | Esta é dũa bõa mollér que ía cada sábado a ũa eigreja que chaman Santa María dos Martires, e obridô-xe-lle, e depois foi alá de noite, e abriron-xe-lle as pórtas da eigreja. |
249:8 | que é en cabo da vila, | muitos maestres de pran |
250 | Esta é de loor de Santa María. |
250:12 | pois el é sen falla |
250:14 | Pois el é sen falla |
251:77 | aquel é o méu fillo, | e dade-mio acá.” |
251:79 | e meteu-lla nas mãos; | e diss' ela: “Est' é |
251:81 | e porende me quéro | ir con el, ca temp' é.” |
253:3 | Ca pola sa homildade | é ela lum' e espello |
253:9 | que nos perdôn os pecados, | ca x' é nóssa avogada. |
253:34 | e a eigreja é súa | e derredor a herdade.” |
254:1 | O nome da Virgen santa | atán muit' é temoroso, |
254:30 | e de Déus perdôn houvéron, | que é Sennor pïadoso. |
255:4 | é Santa María. |
258:29 | por amor da Santa Virgen, | que é lume destes méus |
260 | Esta é de loor de Santa María. |
260:7 | e é de ben comprida, |
260:10 | A que é mais que bõa |
261 | Esta é da bõa dona que desejava veer mais d' al hóme bõo e de bõa vida, e bõa dona outrossí. |
262:6 | nen que toda-las estrelas, | aquest' é cousa certeira. |
262:7 | Este logar é bispado, | e eigreja nóbr' há i |
262:42 | e se faz grandes miragres, | esto ll' é cousa ligeira. |
263:1 | Muit' é ben-aventurado |
264:2 | dereit' é que defenda | a si Santa María. |
265:72 | Que eno empérïo pouca gent' é |
265:98 | chamad' é dos grégos, fas ta petiçôn |
266:7 | Aquesto foi na igreja | que chamada é de pran |
267:8 | que é dos coitados todos meezinna; |
267:56 | d' ir aa ta casa, est' é ben sabudo; |
270 | Esta é de loor de Santa María. |
270:20 | Déus, e mui gran dereito | faz quen é servidor |
271 | Esta é de como ũa nave estedéra tres meses en un río e non podía saír porque a combatían mouros, e Santa María sacou-a en salvo. |
271:5 | que Morabe é chamado, | por lo alcaide maior |
273 | Esta é como Santa María déu fíos a ũu hóme bõo pera coser a savãa do séu altar. |
273:8 | que é dentro no castélo, | nen ben feita nen fremosa, |
273:17 | o altar e disse lógo: | “Par Déus, muit' é gran dẽosto |
273:34 | foi ên muit' a maravilla, | dizendo: “Non é anello |
273:42 | a pesar do dém' astroso | que é peor que golpello. |
274 | Esta é do frade que fazía a garnacha d' orações a Santa María. |
276 | Como Santa María do Prado, que é cabo Segóvia, guariu un monteiro del Rei dũa campãa que lle caeu de suso. |
276:24 | mórt' é sen nulla falla; |
276:28 | Ca de guisa ferid' é |
276:34 | ca non é pera fóle |
276:59 | de que é mui grãada; |
276:61 | sempre é mui loada e |
279:6 | e sã' é ja, se vos ên prazer for, |
280 | Esta é de loor de Santa María. |
280:2 | ca espell' é de Santa Eigreja. |
280:11 | Ela é lume dos confessores |
280:15 | Dos martires é lum' e corõa |
280:16 | e das vírgẽes ar é padrõa, |
280:18 | atant' é sa mercee sobeja. |
281:47 | Diss' el Rei: “Santa María | mui pagada de vós é, |
281:49 | Disso el: “Mais é m' irada | con dereito, a la fé, |
282:3 | Ca muito é gran vertude | e pïadad' e mercee |
284 | Esta é como Santa María livrou un monge do poder do démo que o tentava. |
286 | Esta é como caeu o portal sobre dous judéus que escarnecían a un hóme bõo. |
286:33 | que tan grand' é sa bondade | que sempre faz o mellor; |
287 | Como Santa María de Scala, que é a par de Jénüa, livrou ũa mollér de mórte que ía alá per mar en romaría. |
287:6 | saber: foi ena ermida | de Scala, que prét' é ên. |
288:7 | El natural dũa térra | foi que óra é chamada |
288:28 | a Déus e pois a sa Madre, | que é Sennor das sennores; |
290 | Esta é de loor de Santa María. |
292:26 | per este Rei Don Fernando, | que é cidade cabdal. |
292:38 | outrossí da Santa Virgen, | que do mund' é estadal. |
292:48 | tan rico e tan fremoso | e atán apósto é, |
292:61 | ta María u a minna | está, ca non é de pran |
292:78 | dizend': “É gran maravilla | como do dedo lle sal.” |
293:1 | Par Déus, muit' é gran dereito | de prender grand' ocajôn |
294:1 | Non é mui gran maravilla | seeren obedïentes |
295:41 | Fillo, que é Déus e hóme; | e porên no reino séu |
296:19 | mais fremosa e crara | que lũa nen sól é, |
297:1 | Com' é mui bõ' a creença | do que non vee hóm' e cree, |
297:2 | ben assí é mal creente | de non creer o que vee. |
297:10 | mui cégu' é d' entendimento | o que aquesto non vee. |
297:13 | pera a receber lógo, | esto razôn é provada |
297:18 | daquel de que é fegura, | macar hóm' a el non vee. |
297:23 | dizendo: “Muito per tenno | que é hóme sen recado |
297:25 | que non fala nen se móve, | est' é ben sandeu provado, |
297:26 | e tenno que é mui cégo | o que aquesto non vee.” |
297:32 | e diss' aos que estavan | ant' el: “Muit' é atrevudo |
299:26 | “Aquest' é sonno que non vai nen ven.” |
300 | Esta é de loor de Santa María. |
300:12 | é preçada |
300:28 | é nóss' e por nós traballa; |
302:1 | A Madre de Jesú-Cristo, | que é Sennor de nobrezas, |
302:14 | ca non quis Santa María, | que é con Déus nas altezas, |
303:2 | ca nóss' esforç' é nos medos | e nas coitas amparança. |
303:7 | Costum' é que as meninnas | que ena orden crïadas |
304 | Esta é como Santa María de Ribéla non quér que arça outr' óio ant' o séu altar senôn d' olivas que seja ben claro e muit' esmerado. |
304:2 | das cousas limpias se paga | sempre, tal é séu costume. |
304:8 | non ficou, que é da Virgen | que sempre bẽeita seja, |
304:10 | móstra Déus no que é dela: | Ca non pód' i arder lume |
304:13 | non é que ant' o da Virgen | arça; e est' é provado |
305:30 | u somos non é costume | de dar d' outra guisa dões.” |
305:32 | que non tragu' ergu' esta carta, | que é de mia pẽedença” |
305:34 | se é carta de soltura | ou se é de petições.” |
306:3 | E com' é hóm' atrevudo | en querer saber razôn |
306:5 | óra, muit' é de mal siso; | ca as óbras de Déus non |
306:11 | Esta eigrej' é aquela | que chaman de Leterán, |
307:5 | que é madr' e filla daquel Déus que fez |
307:7 | Cezilla é ũa ínssoa de mar |
308:5 | qu' é en térra de Sosonna, | e per com' oí contar, |
308:38 | u é todo ben comprido, | que nunca póde menguar. |
309 | Esta é como Santa María vẽo en visôn en Roma ao Papa e ao Emperador e disse-lles en qual logar fezéssen a eigreja. |
309:18 | en que fosse Déus loado | e ela que é sa Madre. |
309:22 | do logar u a farían | a sa Madr', und' el é Padre. |
309:44 | e ben é que atendamos | aquel día sinaado; |
309:50 | éra, en que hoj' é feit' a | eigreja da Virgen Madre. |
310 | Esta é de loor de Santa María. |
310:21 | E con Déus é eixalçada, |
311:1 | O que diz que servir hóme | aa Virgen ren non é, |
311:2 | aquest' é de mal recado | e hóme de maa fé. |
311:6 | ca descre' en Déus, séu Fillo, | e en ela que Madr' é. |
311:8 | que d' entender é mui bõo | a quen i mentes parar, |
311:13 | e rogou-lli que na fésta | qu' é en meógo do mes |
311:14 | d' Agosto de sũu fossen, | dizendo: “Logar sant' é.” |
311:22 | o fez lógo mantenente; | ca do corisc' assí é |
311:30 | levou ja de ti a alma; | e, mal pecad', assí é.” |
311:38 | nunca averrá aquesto, | ca o méu na arca é.” |
311:42 | fora, se non foss' a Virgen, | que chav' é de nóssa fé, |
311:46 | de ren que por ela faça, | ca mui ben empregad' é.” |
311:50 | ca é nóssa avogada, | des i padrõa da fé. |
312:3 | Ca muit' é cousa sen guisa | de fazeren avolezas |
312:4 | os que creen ena Virgen, | que é Sennor de nobrezas, |
312:66 | que aa Virgen fezéra, | que con Déus é na altura. |
313 | Esta é da nave que andava en perígoo do mar, e os que andavan en ela chamaron Santa María de Vila-Sirga, e quedou lógo a tormenta. |
313:3 | Ca razôn grand' e dereito | é de mais tóste prestar |
314:22 | en poder e que é Madre | de Déus, fezo que decer |
315 | Esta é como Santa María guareceu en Tocha, que é cabo Madride, un meninno que tiínna ũa espiga de triígo no ventre. |
316:1 | Par Déus, non é mui sen guisa | de s' ende mui mal achar |
318:6 | e tal miragre com' este | de contar é u xe quér. |
318:8 | eno reino de Toledo, | e é logar fórt' assaz, |
318:10 | con nósso ben e acórre- | nos cada u é mestér. |
318:42 | e dereit' é que tal haja | quena en pouco tevér. |
319 | Esta é como Santa María guariu en Terena ũa manceba raviosa. |
319:6 | que a quena chama non é vagarosa. |
319:58 | ao que a chama, é muit' avondosa.” |
319:63 | que é de Déus Madr', e muito a loaron; |
319:66 | que a sa mercee non é dovidosa. |
321 | Esta é como Santa María guareceu en Córdova ũa moça dũa grand' enfermidade que havía. |
321:9 | a que chaman lamparões, | que é maa maloutía; |
321:38 | da Virgen que é envólta | ena púrpura sanguinna. |
322:6 | do reino de Déus, séu Fillo, | ond' é Reínna alçada; |
323 | Como Santa María ressucitou ũu meninno en Coira, ũa aldea que é préto de Sevilla. |
323:2 | é de guardar ben as cousas | que lle son acomendadas. |
323:3 | Ca ela, que é guardada, | póde guardar sen contenda |
324:30 | loand' a que é loada | e deve sempre seer. |
325:17 | que Tudía é chamado; | e d' oír a maravilla |
325:32 | mais a outra mui sannuda | disse: “Sól non é penssado, |
325:34 | aa eigreja da Madre | de Déus que é en Tudía.” |
325:52 | da Virgen Santa María, | que é bẽeita e seja, |
326:1 | A Santa María muito ll' é gréu |
328 | Esta é como Santa María fillou un logar pera si eno reino de Sevilla e fez que lle chamassen Santa María do Pórto. |
328:14 | tant' é, que de dur sería | en un gran día contado. |
328:15 | Ca este logar é pósto | ontr' ambos e dous os mares, |
328:19 | Guadalquivir é un deles, | que éste mui nóbre río |
328:21 | o outro é Guadalete, | que corre de mui gran brío; |
329:1 | Muito per é gran dereito | de castigado seer |
329:3 | E com' é hóm' atrevudo | de penssar nen comedir |
329:5 | e dar-nos de Déus sa graça, | tal é como quen cospir |
329:24 | tod' esto da Virgen santa | tẽen que gran verdad' é; |
330 | Esta é de loor de Santa María. |
330:1 | Qual é a santivigada |
330:8 | Qual é a que sen mazéla |
330:12 | Qual é a que sempre bõa |
330:14 | Qual é a que per séu siso |
331:3 | Ca tant' é a sa vertude | grande daquesta Reínna, |
331:5 | que quant' é o mal chus fórte, | tanto o tól mais aginna, |
331:8 | na sa igreja da Virgen, | onde tod' o mund' é chẽo |
332 | Esta é como en ũu mõesteiro eno reino de Leôn levantou-se fógo de noite, e mató-o a omage de Santa María con o véo que tiínna na cabeça. |
332:49 | e pois viron o miragre, | disséron: “Muit' é mestér |
333:22 | ca ela é dos coitados | esforço e luz e vía. |
334:33 | levárono a Terena, | que lonj' é de Santarên; |
335:4 | pois aquel que é bondade | comprida se fez séu Fillo, |
335:12 | Jesú-Cristo e a Virgen | que é sa Madr' e sa Filla, |
335:84 | aa Virgen grorïosa, | que é Sennor das sennores, |
336 | Esta é como un cavaleiro que éra mui luxurïoso, per rógo que fezo a Santa María, houve cambïada a natura que nunca pois catou por tal preito. |
336:22 | e que non é en séu siso, | e de taes connocemos. |
336:32 | e disse-ll: “A esperança | que hás en mi é perduda |
336:37 | mais est' érro per natura | ben des Adán é-xe nósso, |
338:2 | guarece Santa María, | ca atal é séu costume. |
338:25 | que é de Santa María, | u gran vertude sobeja |
339 | Esta é como Santa María guardou ũa nave que non perigoasse no mar. |
339:7 | No reino de Murça un logar é |
339:23 | como a Virgen, que Madr' é de Déus, |
340 | Esta é de loor de Santa María. |
340:6 | Ca Déus que é lum' e día, |
340:51 | que é maa ousadía, |
341:52 | havend' en Santa María, | que é verdade, creença, |
341:58 | pero o logar é duro | e muitas pédras i jazen. |
341:64 | aa Virgen grorïosa, | que é Sennor das sennores; |
343:24 | a per poucas non m' é hóra | que os ollos non te brito.” |
343:32 | a Rocamador levou-a, | que é préto de Gasconna, |
345:48 | e britaron a capéla | da que é nóss' amparança, |
345:53 | viu en sonnos, com' aquela | que é de Déus Madr' e Filla |
345:61 | se perez' este mininno, | que é cousa atán béla, |
346:2 | assí quen guareç' a Virgen | é guarid' en pouca d' hóra. |
347 | Esta é como Santa María de Tudía resorgiu ũu meninno que éra mórto de quatro días. |
347:4 | e porrei-o con os outros, | ond' un gran livro é chẽo, |
347:12 | aa eigreja da Virgen | santa que é en Tudía; |
348:19 | Ela lle disse: “Téu rógo | de méu Fill' é ja cabudo; |
348:40 | e bẽezeu muit' a Virgen, | que é de Déus Madr' e Filla; |
349:3 | Ca pero é mais que santa, | sempre lle creç' a vertude |
349:30 | macar é mui josticeira | con pïadad' escarmenta. |
350 | Esta é de loor de Santa María. |
350:4 | ca mestér é que nos vallas, |
351 | Esta é como Santa María acrecentou o vinno na cuba en Arconada, ũa aldea que é préto de Palença. |
351:6 | que é préto de Palença; | e oíde-m' a lezer. |
351:8 | por oír toda-las hóras, | e é costumad' assí |
351:22 | que du tóllen e non põen, | que é sempr' a falecer. |
352 | Esta é como Santa María del Viso guariu ũu açor dun cavaleiro. |
352:36 | da Virgen Santa María | que é bẽeita e seja, |
353:25 | e dizía-ll' ameúde: | “Quant' aquí há, tod' é téu.” |
353:60 | E qual é aquel meninno | a que fazes ess' amor?” |
354:20 | que a quis tirar da arca; | e com' ela é ligeira, |
354:29 | Entôn fez Santa María, | a que é dos céos pórta, |
354:32 | que fezo a Grorïosa, | que é de Déus Madr' e Filla, |
355 | Esta é como Santa María de Vila-Sirga livrou ũu hóme da forca, que non morreu, por un canto que déra a sa eigreja. |
355:10 | o miragr' é mui fremoso | e bõo e muit' honrrado. |
355:51 | Ca, se mi a Virgen María | guardar, que é méu espello, |
355:96 | María de Vila-Sirga; | ca sa mercee é tanta |
356:1 | Non é mui gran maravilla | se sabe fazer lavor |
356:2 | a Madre do que o mundo | fezo e é del Sennor. |
356:14 | os tirou, daquel enxeco, | ca de tod' é sabedor. |
357:3 | E desto fez un miragre | a que é chamada hórto |
358:1 | A que às cousas coitadas | d' ajudar muit' é tẽuda, |
358:2 | non vos é gran maravilla | se x' ela a si ajuda. |
358:3 | Desto fezo eno Pórto | que de séu nom' é chamado |
358:6 | de Don Afonso que éste | séu rei, cousa é sabuda. |
358:26 | e as torres acabadas, | est' é cousa connoçuda, |
359:4 | que é chamado o Pórto | da Virgen que non há par, |
360 | Esta é de loor de Santa María. |
360:3 | Ca enquant' é de Déus filla | e crïada e amiga, |
360:5 | e enquant' el é séu Fillo, | pero o mundo jüíga, |
360:6 | de nos perdõar por ela | non é cousa muit' estranna. |
361:5 | que foi e é gran verdade, | ca por assí o achei |
364:2 | de tod' ocajôn o guarda, | ca é Sennor de mesura. |
365 | Esta tricentésima e sesagésima quinta é como Santa María tirou de dulta un frade noviço que dizía que a alma non éra nada, no mõesteiro de Fontefría en Narbona. |
365:6 | que é no arçobispado | de Narbona a cidade. |
365:17 | diss' el, “pois qu' é esta alma | atal como nemigalla, |
365:28 | en cuidar que non é nada | a alma, ca da altura |
366 | Esta tricentésima e sesagésima sésta é como Santa María do Pórto fez cobrar a Don Manüél un açor que perdera. |
366:13 | mais guariu pela mercee | da que é Madre e Filla |
366:18 | a caçar, que é dos viços | do mundo un dos maiores. |
366:58 | dos céos, Santa María, | que é Sennor das sennores. |
368:16 | per que ben guarir póssas, | ca non é por trebello |
368:17 | esto que te dizemos; | que a que é espello |
369:10 | e dizía ameúde: | “Aquel é de mal guardado | que guarda Santa María.” |
369:50 | aquel é de mal guardado, | mia Sennor, a quen tu guardas; | e porend', ai, pïadosa, |
369:73 | Disse-ll' ela: “E son muitos?” | Respôs el: “Par Déus de céo, | non é mais dũu senlleiro, |
369:98 | por tan fremoso miragre | aa Virgen glorïosa, | que é Sennor das sennores; |
370 | Esta é de loor de Santa María. |
375:16 | que é grand' a maravilla, |
375:32 | que é Sennor pïadosa, |
375:34 | é, ca nóssas coitas vee. |
375:38 | é viver por sa mercee. |
376:1 | A Virgen, cuja mercee | é pelo mundo sabuda, |
376:3 | Ca non é gran maravilla | d' enderençar, ben sabiades, |
376:28 | “Muit' é mestér que me valla, | Sennor, a ta pïedade, |
378:3 | Ca pois ela avogada | é e nóssa razôn ten, |
378:10 | que há de fazer nemiga, | ca dos maos é peor. |
378:19 | E porend' atal miragre | é d' oír, se vos prouguér, |
379:4 | que é de Santa María, | en que el muito punnava |
379:6 | grande per mar e per térra, | ca logar é dos mellores |
379:42 | é, non quér que mal receban | per ren os séus pobladores |
379:46 | d' acorrer con sa mercee, | que é maior das maiores. |
380 | Esta é de loor de Santa María. |
380:30 | é Madre que nos val |
381:4 | que é de Santa María, | dun menino que morreu, |
382:4 | ca segund' é Déus e hómen | e Rei, póde-o fazer; |
382:49 | Diss' el Rei: “éu dar-vos quéro | Alvaça, que é mellor |
383:7 | na cibdade de Segónça | que é mui rico bispado; |
384:14 | que ao céo semella | quand' é con sas esplandores. |
384:15 | A terceira chaman rósa, | porque é coor vermella; |
384:17 | aa Virgen que é rica, | mui santa, e que parella |
384:18 | nunca houv' en fremosura, | ar é mellor das mellores. |
385:2 | póde ben sãar a Virgen, | que de vertud' é comprida. |
386:26 | ca quen a sennor demanda | sen guisa, é cousa estranna. |
386:35 | é, Sennor, se Déus nos valla, | aquesto que vós fazedes |
389:3 | Poder há de sãar véllo | se é tal que o merece, |
389:20 | comendó-o ao Pórto | que é de Santa María, |
389:28 | foss', assí proug' aa Virgen, | que dos céos é Reínna; |
390 | Esta é de loor de Santa María. |
391:4 | que é séu desta Reínna | glorïosa de gran prez, |
391:8 | havía: o qu' é deante, | atrás, com' éu aprendí, |
392:1 | Macar é Santa María | Sennor de mui gran mesura, |
392:4 | tal hóra é juïgado | que o dïabo o tome |
392:10 | achan todo-los coitados, | aquest' é verdade pura. |
392:22 | o alcaide que jurasse, | ca fór' é d' Estremadura |
392:38 | ca d' hoi mais ena mia vida | non é senôn amargura.” |
393:1 | Macar é door a ravia | maravillosa e fórte, |
393:4 | ven que é negra e fórte | e dura e de perfía. |
398:9 | que de Xerez é mui préto, | na fin da Andaluzía, |
398:10 | u o mar Mediterrano | cono mui grand' é juntado. |
398:36 | aa Virgen grorïosa, | que é Sennor das sennores, |
399 | Esta tricentésima nonagésima novena é como ena vila d' Élvas ũa mollér quiso matar séu fillo e meteu-lle ũa agulla pela cabeça, e apareceu-lle Santa María ante que o matasse e disse-lle que tomasse pẽedença. |
400 | Esta é de loor de Santa María. |
400:7 | ca atant' é comprida |
400:15 | mais o méu é mui mẽor don |
400:19 | Ca pero o don mui pouqu' é, |
401 | Esta é petiçôn que fezo el Rei a Santa María. |
401:50 | e d' hóme que mal sérve | e é mui pedidor. |
401:68 | e d' hóme que assaca, | que é peor que can, |
401:79 | e de quen en séus feitos | sempr' é descomunal. |
403 | Esta quinquagésima é dos séte pesares que viu Santa María do séu fillo. |
404 | Esta septüagésima sésta é como Santa María guareceu con séu leite o crérigo de grand' enfermidade, porque a loava. |
404:1 | Non é sen guisa d' enfermos sãar |
404:65 | ángeo, e acomendad' é méu, |
405 | Esta septüagésima novena é como Santa María faz en Costantinóbre decer un pano ante sa omagen. |
405:13 | e que é nóssa lentérna, |
405:38 | dan i, est' é cousa cérta; |
405:45 | é, o ángeo privado |
405:49 | é cada sábado visto |
406 | Esta primeira é das Maias. |
406:28 | de Jeso-Cristo | é, que aos mouros |
406:48 | é, que nos guarde | de louc' atrevudo |
407 | Esta düodécima é como Santa María fez veer ao hóme que cegara porque se comendara ao démo. |
408 | Esta é como Santa María sãou o escudeiro a que déron a saetada polo costado. |
409:4 | que é nóss' asperança. |
409:10 | ca é nóss' avogada; |
409:20 | é de Santa Eigreja, |
409:25 | é de quanto deseja, |
409:58 | est' é cousa sabuda, |
410:15 | A primeira, que ‘ÉME’ é, |
411 | Esta é a primeira, da nacença de Santa María, que cae no mes de setembro; e começa assí: |
411:29 | que te non quis dar fillo, | ca assí é escrito; |
411:63 | entr' aquestas montannas, | que é térra esquiva, |
411:86 | e eles lle disséron: | “De vós ir é guisada |
411:111 | na qual aquela noite, | est' é cousa sabuda, |
411:118 | por nos levar consigo, | a pórta ll' é serrada |
413 | Esta terceira é da virgĩidade de Santa María, e esta fésta é no mes de dezembro, e feze-a Sant' Alifonsso; e começa assí: |
414 | Esta quarta é da trĩidade de Santa María. |
414:1 | Como Déus é comprida Trĩidade |
414:25 | E macar é Sennor, quis igualdade |
414:32 | e da filla fez madr', est' é verdade. |
415 | Esta quinta é de como o ángeo Gabrïél vẽo saüdar a Santa María, e esta fésta é no mes de março. |
415:9 | e macar el atán poderos' é, |
415:15 | E u lle disse “Contigo é Déus”, |
417 | Esta séptima é como Santa María levou séu fillo ao templo e o ofereceu a San Simeôn; e esta fésta é no mes de febreiro. |
418:6 | por que sa mercee hajan; | ca bẽeit' é quena há. |
418:7 | O primeiro destes séte | dões é pera saber |
418:11 | D' entendemento mui grande, | este o segundo é; |
418:19 | O quarto é fortaleza; | e aquesta houv' en si |
418:23 | O quinto don é cïente, | que houve grand' e bon sen |
418:27 | O sésto don pïadade | é que houv' e há de pran |
418:31 | O séptimo destes dões | é haver de Déus temor; |
419 | Esta novena é da vigilía de Santa María d' Agosto, como ela passou deste mundo e foi levada ao céo. |
419:21 | o téu Fillo te manda | dizer que ja temp' é |
419:29 | ca méu nom' é mui grande; | mas cedo veerás |
419:72 | pois mia Madr' é finada, | non espéres a cras, |
419:91 | E San Tomás lle disse: | “Sennor, mui m' é mestér, |
420 | Esta décima é no día aa processïôn, como as processïões do céo receberon a Santa María quando sobiu aos céos. |
420:2 | de Déus, téu Padr' e Fillo, | est' é cousa provada. |
420:47 | e bẽeita a hóste | que Tronos é chamada |
421 | Esta undécima, en outro día de Santa María, é de como lle venna emente de nós ao día do jüízio e rógue a séu Fillo que nos haja mercee. |
422 | Esta düodécima é de como Santa María rógue por nós a séu fillo eno día do jüízio. |
422:10 | U ao jüízio | todos, per com' é escrito, |
423 | Esta primeira é de com' el fez o céo e a térra e o mar e o sól e a lũa e as estrelas e toda-las outras cousas que son, e como fez o hóme a sa semellança. |
423:19 | E u a lũa e o sól qu' é luz |
424 | Esta segunda é de como os tres Reis Magos vẽéron a Beleên aorar a Nóstro Sennor Jesú-Cristo e lle ofereron séus dões. |
425 | Esta terceira é como Nóstro Sennor resurgiu e como se mostrou aos apóstolos e aas tres Marías. |
426 | Esta quarta é como Nóstro Sennor subiu aos céos ante séus dicípolos. |
427 | Esta quinta é como Nóstro Sennor envïou o séu Santí Spírito sobre los séus dicípolos. |